Dagblaðið Vísir - DV - 11.07.1988, Blaðsíða 4

4
^fiMÁNUDAGUR íl? jOLf' 1988.
Fréttir
Þessum fyrsta túr sem
skipstjóri gleymi ég aldrei
- segir Gunnlaugur Gunnlaugsson, skipsljóri á Hafþóri
„Við höfum það gott. Það fór vel
á með okkur og dönsku varðskips-
mönnunum. Kafteinninn, sem þeir
sendu um borð til okkar, var mjög
góður og reyndi að leysa öll mál
eftir bestu getu. Þetta var samt
mikill óvissutími,“ sagði Gunn-
laugur Gunnlaugsson, skipstjórinn
á rækjutogaranum Haíþóri, í gær
þegar dönsku varðskipsmennimir
af Vædderen höfðu yfirgefið skipið
eftir að hafa haft það í haldi í næst-
um tvo sólarhringa.
Gunnlaugur segir aö dönsku
varðskipsmennimir hafi verið
búnir að sigla um 335 mílur frá
þeim stað á Dombanka þar sem
skipið var tekið.
„Við sigldum og sigldum með
Vædderen ávallt hjá okkur. Við
vissum samt aldrei hvert ferðinni
var heitið. Við reiknuðum samt
með að ferðinni væri heitið til God-
tháb í Grænlandi, að þeir væm að
færa skipið til hafnar. Enda var
stefnan í áttina þangað.“
Gunnlaugur er jafnan fyrsti
stýrimaður á Hafþóri. Þetta var
hans fyrsta ferð með skipið sem
skipstjóri. Hann var að leysa Jón
Steingrímsson skipstjóra af.
„Þetta er minn fyrsti túr og vægt
sagt er hann ógleymanlegur."
En hvemig varö Gunnlaugi við
þegar varðskipsmennimir tóku
skipið þegar klukkuna vantaði
flmm mínútur í þrjúá föstudaginn?
„Ég held ég hafi ekki verið minna
hissa en danski kafteinninn sem
kom um borð við flmmta mann og
tók skipið."
Að sögn Gunnlaugs töldu allir sig
vera búna að ganga frá málum á
miðvikudagskvöld þegar skipið var
fyrst tekið. „Við veiddum á
Rækjutogarinn Hafþór
losnaði úr haldi Dana
- efbr að Landsbankinn lagði fram tryggingu
Dönsku varðskipsmennimir af
Vædderen yfirgáfu rækjutogarann
Hafþór RE 40 um klukkan hálftólf á
hádegi í gær eftir að Landsbankinn
á ísafirði lagði fram 440 þúsund
króna tryggingu til grænlenskra
yfirvalda í Godtháb í Græniandi. Þar
með var Hafþór laus úr næstum
tveggja sólarhringa haldi Dana en
foringi af Vædderen fór við fimmta
mann um borð í skipiö um klukkan
þijú á fóstudaginn og hertók það.
Hafþór var þá í íslenskri landhelgi.
„Það er gott að máhð er leyst og
komiö á hreint. Þetta hefur verið
mikil óvissa," sagði Birgir Valdi-
marsson, útgerðarstjóri Hafþórs, eft-
ir hádegið í gær við DV.
Tapið 4 milljónir
Að sögn Birgis er tap útgerðarinn-
ar ekki undir fjórum mfiljónum
króna vegna þessa atviks. Afli og
veiðarfæri vom gerð upptæk. Skipið
var frá veiðum þegar það var 1 haldi
og ennfremur hefur mikifii olíu verið
eytt í túmum.
Það er rækjuverksmiðjan Olsen á
ísafirði, Rækjuverksmiðjan á ísafirði
og rækjuverksmiðjan í Hnífsdal sem
gera togarann út. Eigandi skipsins
er hins vegar ríkissjóður og er skipið
á leigu fyrir vestan.
Hafþór eitt sinn varðskipið
Baldur
Hafþór hét eitt sinn Baldur og var
varðskip. Þá átti Baldur viö breska
landhelgisbrjóta og herskip. Frá því
skipið var leigt vestur hefur það einu
sinni áður verið staðið að ólöglegum
veiðum í grænlenskri landhelgi. Það
var fyrir um 3 árum.
í sjómannaverkfafiinu í hittifyrra
komst svo skipið og þáverandi skip-
stjóri þess, Aðalbjöm Jóakimsson, í
fréttimar þegar honum var skipað
að sigla í land. Skipið hafði þá farið
á veiðar rétt áður en verkfallið skall
á og hugðist landa í erlendri höfn.
Þannig gat það komist hjá að stöðv-
ast í landi vegna verkfallsins. En
Aðalbjöm og félagar urðu að láta
undan.
Að sögn Birgis Valdimarssonar út-
gerðarstjóra var það á miðvikudags-
kvöld sem Hafþór var staðinn að
ólöglegum veiðum, rétt innan mið-
línunnar á mfih Grænlands og ís-
lands. Skipinu var sleppt eftir að
skipstjórinn hafði skrifað undir stað-
setninguna og að skipið hefði verið
að veiðum.
fimmtudaginn og fram að kvöldmat
á fostudagskvöldið. Við vomm ný-
búnir að kasta trollinu, þegar þeir
tóku okkur, en þeir leyfðu okkur
að halda áfram að draga.“
Vædderen sigldi inn í íslenska
landhelgi tfi að taka skipið. „Þeir
sögðust vera með bréf frá dönsku
herstjóminni og hvort þeir mættu
ekki koma með það tfi okkar. Ég
sagði að það væri allt í lagi. Þeir
komu um borð. En þá tóku þeir
skipið. Síðar skipuðu þeir okkur
að sigla inn fyrir grænlenska land-
helgi.“
Sjókortin í Hafþóri em þýsk. En
sjókortum af miðlínunni virðist
ekki bera saman eftir því hver
kortin era. Miðlínan er að sjálf-
sögðu bara ein og á einum staö.
„Ég vil að svo stöddu ekki ræða
staðsetninguna þegar við vorum
teknir á miðvikudagskvöldið,“ seg-
ir Gunnlaugur.
Um 7 tonn af rækju vora um horð
í Hafþóri þegar skipið var tekið.
Rækjan af Dornbanka er stór og
verðmæt. Japanir kaupa kfióið af
henni frystri fyrir um 600 krónur
kflóið. -JGH
Rækjutogarinn Hafþór. Hann hét einu sinni Baldur og var þá varðskip.
Hann barðist þá við breska landhelgisbrjóta og herskip. Hafþór var tekinn
í grænlenskri landhelgi fyrir um þremur árum. Loks var hann í fréttum í
hittifyrra, þegar þáverandi skipstjóri, Aðalbjörn Jóakimsson, neitaði að sigla
í land í sjómannaverkfalli.
Landsbankinn á Isafirði lagði
fram trygginguna í gærmorg-
un
Það var svo um miðjan dag á föstu-
daginn sem varðskipsmenn komu
um borð og hertóku skipið. „Það kom
öllum á óvart. Þaö var búið að gefa
loforð um bankatrygginguna á
mánudaginn. Á föstudaginn gafst
ekki timi tfi að ganga frá máhnu,
enda lítill tími til stefnu," segir Birg-
ir. -JGH
I dag mælir Dagfari
Það er heldur betur farið að hitna
undir Birgi ísleifi. Samanlögð há-
skólamafian hefur fundið þaö út
að Birgir menntamálaráðherra
Gunnarsson bijóti gmndvallar-
reglur vestrænna háskóla með því
að skipa Hannes Hólmstein í lekt-
orsstöðuna og háskólaráö sendir
ráðherranum ávítur og aðvaranir,
sem ekki verða skfldar öðmvisi en
svo aö Háskóli íslands standi og
falli með því, hvort Birgir standi
fast á sínu eða ekki.
í upphafi stóð þessi defia um þaö,
hvort Hannes Hólmsteinn Gis-
surarson væri hæfur tfi að kenna
byrjendum í Háskólanum. Aldrei
var því haldið fram aö Hannes
væri algjörlega óhæfur en hann var
hæfur að hluta að mati dómnefnd-
ar, án þess að skýra nánar hvor
helmingurinn af Hannesi væri
hæfur. En deflan er löngu vaxin frá
því þrætuefni. Um tíma var deilt
um það hvort dómnefndin sjálf
væri hæf og menntamálaráðherra
hefur reyndar lýst frati á dóm-
nefndarmenn. Þegar svona
hatrömm defia getur sprottið um
Hannes hálfan, hvað mimdi þá ger-
ast ef defit væri um Hannes alllan?
Nú snýst hins vegar öll umræðan
um það hvort Birgir ísleifur Gunn-
ir vestrænu háskólastarfi af stalli
og ræður til starfa pólitískan flótta-
mann á borð við Hannes Hólm-
stein, hlýtur auðvitað að vera gjör-
samlega vanhæfur sem ráðherra,
að mati þeirra, sem hafa löggfitan
mælikvarða um þaö hvar hæfnis-
mörkin liggja. Allir sjá að það er
ekkert vit í því aö hafa dómnefnd
tfi að mæla hæfni aukakennara í
Háskólanum, en hleypa hverjum
sem er í ráðherraembætti. Ráð-
herrar verða framvegis að ganga í
gegnum hæfnispróf eða gáfnapróf
til að vera þóknanlegir þeim háaðli
sem hefur síðasta orðið um það
hveijir séu hæfir og hveijir séu
ekki hæfir.
Miðað við þessar hatrömmu defi-
ur og alla fundina og ályktanirnar
sem frá er sagt, hefur Dagfari all-
miklar áhyggjur af því hvernig
skólastarfinu í Háskólanum reiði
af í haust. Verður nokkuð kennt?
Þorir nokkur prófessor eða nerm
andi að leggja leið sína í Háskólann
meðan Hannes gengur þar laus og
Birgir ísleifur svertir vísvitandi
þessa göfugu stofnun með pólitísk-
um flóttamönnum? Þetta er ekki
lengur spurning um Hannes hálf-
an, heldur Birgi allan.
Dagfari
Dýr yrði Hann
arsson sé hæfur. Menn deila sem
sagt ekki lengur um Hannes, sem
er staddur erlendis og hefur þaö
gott. Menn defia ekki lengur um
dómnefndina, sem er komin í sum-
arfrí og hefur það líka gott. Öll at-
hyglin beinist nú að sjálfum ráð-
herranum og hver blaðagreinin á
fætur annarri beinist að hæfni ráð-
herrans og þeirri frekju hans að
taka ákvörðun upp á eigin spýtur.
Háskólamenn hafa fundað sttft og
ályktað grimmt og eru allir á einu
máh um að Birgir ísletfur sé ekki
með öllum mjalla og ögri sjálfstæði
Háskólans og vísindalegra lögmála.
Bendir flest tfi þess, að grundvell-
inum undan starfsemi Háskóla ís-
lands hafi verið kippt í burtu með
ráðningu Hannesar Hólmsteins.
Dagfari vissi að Hannes Hólm-
steinn væri merkfiegur maður og
ekki eins og fólk er flest. En aldrei
óraði Dagfara fyrir því að Hannes
væri svo langt fyrir utan og ofan
mannlegt eðli að Háskólinn riðaði
tfi falls ef hann stigi þar fæti inn
fyrir dyr. Manni er ljóst að sjúkt
fólk er sett í sóttkví og afbrotamenn
em lokaðir inni í fangelsum og það
kemur jafnvel fyrir að pólitískum
flóttamönnum er neitað um vega-
bréfsáritanir ef þeir em taldir
hættulegir umhverfi sínu. En
Hannes Hólmsteinn virðist haldinn
þessu öllu, smitandi sjúkdómi, pól-
itískum skaðræðishugmyndum og
afbrotahneigö gagnvart akadem-
ískum lærdómi, því allt hið vest-
ræna háskólakeiifi á núna undir
því að Hannesi verði bægt frá Há-
skóla íslands.
Þetta er allt Birgi ísleifi að kenna.
Vesalings Birgir, sem aldrei hefur
gert flugu mein og á að baki farsæl-
an pólitískan feril vegna ákvarð-
ana sem hann hefur látið hjá líða
að taka. Loksins þegar Birgir
mannaði sig upp í ákvörðun og
hélt að sér væri óhætt, ætlar allt
að göflunum að ganga.
Nú má búast við því að Háskólinn
krefjist þess að settur verði dóm-
stóll, sem kveði á um það hvort
Birgir sé hæfur. Maður, sem steyp-