Dagblaðið Vísir - DV - 10.09.1988, Síða 38

54
LAUGARDAGUR 10. SEPTEMBER 1988.
Líkamsrækt
DV
Sá stirði
fer á
stjá
- hristir af sér slenið eftir sumarið
Almenningi, sem stundar
likamsrækt fyrst og fremst
til yndis og ánægju, er bent
á að vellíðan eftir æfingarn-
ar er mjög mikið atriði.
Keppnismenn og aðrir
lengra komnir geta reynt
sig við æfingar af þessu
tagi. Til að byrja með er
mikilvægt að taka það frek-
ar rólega og ofbjóða ekki
likamanum. Of erfiðar, svo
ekki sé talað um rangt
gerðar, æfingar eru verri
en engar.
Hver og einn verður að finna það hjá sjálfum sér hvers konar líkamsrækt og hreyfing hentar. Líkamsrækt er
nauðsynlegur þáttur í lífi hvers manns; andleg og likamleg heilsa er undir því komin að likaminn fái næga og
góða hreyfingu. Og svo er bara að brosa og hafa gamán af.
Líkamsrækt
Rósa Guðbjartsdóttir
Þá er komið að því - dagarnir hafa
styst, litimir í náttúrunni eru famir
að breytast, skólarnir em byrjaðir -
það er komið haust.
Þessum árstíma fylgia gjaman alls
kyns fógur fyrirheit; lof um breytt
viðhorf og betri tíma; fyrirheit sem
standast stundum og stundum ekki.
Námsmaðurinn ætlar nú að lesa
skruddumar jafnt og þétt allan þenn-
an veturinn, sá stressaði ætlar að
skipuleggja sjálfan sig og starf sitt
upp á nýtt, foreldramir eru meö
ágætis hugmyndir um hvernig þeir
verði betri foreldrar en líklega ætla
flestir að koma sér í gott form.
„Að komast í form“ er í flestum
tilfellum tengt hkamlega ástandinu;
það er að auka styrk sinn og þol og
oftar en ekki ná af sér einhverjum
aukakílóum sem hlaðist hafa upp.
En sáhn er best sett í heilbrigðum
og hraustum líkama enda fylgist lík-
amleg og andleg heiisa „ótrúlega“
sterkt að.
Oft gerist það aö sá sem hefur lifað
við áralanga kyrrsetu rýkur upp
einn daginn og kaupir sér aðgang að
dým líkamsræktarnámskeiði. Með
skírteinið upp á vasann heldur hann
að nú sé sér og heilsu sinni loksins
borgið. Ætlunin var að fara fjórum
sinnum í viku í þijá mánuði til að
byrja með í hkamsrækt en hann
mætti tvisvar og svo ekki aftur.
Næsta haust byrjaði hann í sundi af
kappi en með svipuðum afleiðingum.
Gæðin mikilvægari
en magnið
Þetta er dæmigert fyrir þá sem eru
búnir að ætla sér um nokkum tíma
að standa upp úr stólnum og hreyfa
sig og taka þaö þá svo geyst að aht
fer úr skorðum. Byrjandanum getur
reynst 30 mínútna ganga þrisvar í
viku stórkostleg líkamsrækt. Hver
og einn verður að finna sér hkams-
rækt við hæfi; finna út hvað hentar
bæði varðandi tíma og hvað líkam-
inn sé líklegur að meðtaka á sóma-
samlegan hátt. Það er mikill mis-
skilningiu' að máhð sé að ganga með
harðsperrur í tvo mánuði, of erfiðar
æfingar eru betur látnar vera og
reynast oft verri en engin hreyfing.
Mikilsvert er að andleg og hkamleg
vellíðan fylgi æfingunum, að
minnsta kosti til langframa. Fyrst
um sinn er eðlilegt að sá stirði verði
dáhtið þreyttur en þegar á hður á
vellíðanin að verða ofan á.
Gæðin en ekki magnið em þaö sem
skiptir máh í þessu eins og svo mörgu
öðru.

Góð ráð við heilsuræktina
1. Hitað upp
Til þess að Kkamsræktin eða hreyf-
ingixi hafi eitthvaö að segja í raun
og veru er mikilvægt aö hún sé
reglulegur þáttur í lífi hvers og
eins. Hvers kyns hreyfing þrisvar
í viku í ‘/2-1 tíma í senn er næg
fyrir „meðaljóninn“ til að halda sér
í finu formi. Sá sem ætlar að ná af
sór aukakílóum eða keppa að öðru
stærra markmiði stundar æfing-
arnar stífar og öðruvísi.
En hinum, sem em að byija að
byggja upp þol og þrek, nægir að
hjóla, hlaupa, synda eða jafnvel
ganga þennan tíma sem um er rætt.
Aöalatriðið er að gera heilsurækt-
ina aö fóstum hö; hö sem eftir
stutta stund er orðinn jafheöiilegur
og nauðsynlegur og að bursta tenn-
umar. Það markmið getur helst
náðst með því að byija ekki með
of miklum látum.
Hvort sem þú ætlar út að hjóla,
eða hvað sem þaö nú er, þá er skil-
yrði að hita sig upp. Teygjur og
rólegt skokk í sörau sporunum í
5-10 mínútur er tilvalið áður en
lagt er í lengra skokk eöa hiólreið-
ar.
Ekki er síður mikilvægt að
„kæla“ sig niður. Eftir hkamsrækt
eða hreyfingu, hvaða nafhi sem
hún nefnist, er nauðsynlegt að
teygja vel á vöðvunum og slaka
á.
2. Tæknin hvíld
Athugaðu að hægt er að auka þó
nokkuð við sig hreyfingu með dáht-
ilh útsjónarsemi svona dags dag-
lega. Eins og aö ganga upp stigana
frekar en að nota lyftur, leggja bíln-
um aðeins lengra frá viðkomu-
staðnum en áöur, nota handgarð-
sláttuvél frekar en raftnagnsvél og
fleira í þeim dúr. Um að gera aö
hafa þessa hluti í huga; stundum
getur veriö gott að hvíla tæknina
aöeins og reyna örhöö meira á sig
fyrir vikið.
3. Tíu prósentin
Þeir sera hyggjast hefjast handa við
að koraa sér í form eftir langt hlé
frá nokkurri hkamsrækt veröa að
byggja sig upp hægt og sígandi.
Ágætt getur verið að ætla sér að
auka æfingarnar um tíu prósent á
viku eða á mánuði allt eftir því
hvert takmarkiö er með æfingun-
um. En ef áætlunin helst í nokkum
tima er allt á réttri leið.
4. Hvíidin öllum nauðsynieg
Hversu mikið sem þú hyggst þjálfa
þig og á hvaöa stigi sem líkamlegt
ástand þitt er, er nauösynlegt að
taka sér hvíld frá öhum æfingum
1-2 daga í viku. Margir, sem stund-
að hafa íþróttir eða aðra likams-
rækt um Iangan tíma, æfa eitthvað
á degi hvetjum. Við líkamsæfingar
reynir svo mikið á líkamann að
hann verður aö fá að hvílast, og þá
í heila daga á milh. Þannig nýtur
líkaminn undangengins erfiöis bet-
ur.
5. Notið rétta hluti
Miklu skiptir að vera rétt búinn til
iðkana af þessu tagi. Skómir skipta
þar allra mestu máli í'járfestu í
góðum skóm; það kemur til með
að borga sig strax í bættri heilsu.
Og veldu þá réttu skóna. Skórnir
sem notaðir em við trimmið ganga
ekki í veggjatennis og svo fram-
vegis. Afgreiðslufólk íþróttaversl-
ananna ætti að geta veitt þessar
ráðleggingar.
6. Auðvelt en gott
Áhersla er enn lögð á að taka það
rólega til að byija með. Reyndu að
velja íþrótt sem þér finnst liklegt
að þú endist eitthvað í. Lítil hreyf-
ing, sjaldnar en reglulega, er langt-
um betri en mikil hreyfing í „kipp-
um“. Að hjóla í tíu mínútur nokkr-
um sinnum í viku árið um kring
er ólíkt æskhegra en sviti og harð-
sperrur í leikfimi tvisvar-þrisvar í
mánuði Léttar æfingar á 9tofugólf-
inu í fimm mínútur á dag eru lika
ágætis orkubót.
7. Vertu á varðbergi
Lærðu að þekkja líkamann og
hversu mikið hann þohr. Einnig
muninn á stirðleika og því að vera
iha fyrir kallaður eða raunveru-
legri þreytu. Vertu á verði gagn-
vart ofþjálfun. Dæmigerð einkenni
þess að fólk ofgeri sér á æfingum
eru sífelld þreyta, svefhleysi,
minnkandi matarlyst og sljóleiki.
8. Vertu jákvæður
Byijaðu á því að setja þér skynsam-
leg markmið og farðu af stað strax
í dag. Mundu að þér mun hða vel
á eftir og þeim mun betur sem æf-
ingamar verða reglulegri. Vertu
jákvæður og haföu gaman af þessu.
Æfðu einn, við annan mann eða í
hóp, aht eftir því sem þér sjálfum
finnst best og eftirsóknarverðast.
Góða skemmtun.