Dagblaðið Vísir - DV - 05.10.1988, Blaðsíða 34

34
MIÐVIKUDAGUR 5. OKTÓBER 1988.
LífsstOl
Gengisfelling gerir eftirlit eríiðara
- munum áiram sinna eftirliti og kvörtunum. Hertar reglur um álagningu. Skilaskylda sett á heildsala
„Viö höfum reynt aö fylgjast með
þessu eftir megni en gengisfellingin
gerir okkur erfitt fyrir,“ sagöi Her-
mann Sigurðsson, starfsmaður Verð-
lagsstofnunar, í samtali við DV.
Ný ríkisstjóm Steingríms Her-
mannssonar hefur ákveðið að fram-
lengja verðstöðvun til loka febrúar.
Verðlagstofnun réð í upphafi verð-
stöðvunar átta nýja starfsmenn sér-
staklega til þess að fylgjast með því
að verðstöðvunin væri haldin. Einn-
ig var sett á laggirnar sérstök kvört-
unarþjónusta.
„Viö höfum fengið fiölda kvart-
ana,“ sagði Hermann, „þetta hefur
verið jafnt og þétt og frekar aukist."
Hvert tilfelli er rannsakað sérstak-
Starfsmenn Verðlagsstofnunar munu vaka yfir verðhækkunum út verðstöðvunartímabilið. 3% gengisfelling gerir
starf þeirra erfiðara en efni standa til.
Bílamarkaður
á laugardögum
Fjöldi bílasala og bílaumboóa auglýsir
fjölbreytt úrval bíla af öllum geröum
og öllum veróflokkum.
Auglýsendur athugið !
Auglýsingar í DV-Bílar þurfa aö berast
í síöasta lagi fyrir kl. 17.00 á fimmtudögum.
lega. Farið er og rætt við þá sem
bera ábyrgð á meintri hækkun vöru
og þjónustu og reynt að semja viö
þá. Að sögn Hermanns hefur það
gengið misjafnlega.
í mörgum tilfellum sættust aðilar
á að bíða með verðhækkun til loka
september. Nú þegar verðstöðvun
hefur verið framlengd má búast við
verulega auknum þrýstingi frá kaup-
mönnum og þjónustuaðilum, að sögn
Hermanns.
Algengasta umkvörtunarefnið nú
er verð á ýmissi þjónustu sem farið
hefur af stað að undanfomu. Þetta á
einkum við íþróttafélög, dansskóla
og tónlistarskóla sem em að hefia
sína hauststarfsemi.
Mörg dæmi eru um það þessa dag-
ana að menn hafi beðið með að leysa
vörur út úr tolli og hafi kosið að bíða
væntanlegrar gengisfellingar. Sem
dæmi nefndi Hermann gæsaskot sem
eðli málsins samkvæmt eru aðeins
flutt inn einu sinni á ári. Þau vom
ekki leyst út fyrr en eftir gengisfell-
ingu.
Þetta gerir starfsmönnum Verð-
lagsstofnunar erfiðara fyrir en ella
að fylgjast með því að reglur séu
haldnar.
Samkvæmt nánari reglum um
framlengda verðstöðvun er heildsöl-
um nú skylt að skila vörureikning-
um inn til Verðlagstofnunar og skulu
Neytendur
þeir liggja fyrir eigi síðar en fimm
dögum áður en sala fer fram.
Þá skal álagning ekki vera hærri í
krónutölu en hún var í upphafi verð-
stöðvunar í byijun ágúst.
Klásúla, sem kemur inn í lögin,
undanskilur í raun fiskmarkaði frá
verðstöðvun. Hér eftir verður fisk-
sölum leyfilegt að miða við það verö
sem þeir greiða á mörkuðum.
Hermann taldi að 3% gengisfelling
jafngilti í framkvæmd 1-3% hækkun
á vömverði. Áhrifa hennar fer þó
ekki að gæta að marki fyrr en í næstu
viku.
„Við höfum farið búð úr búð og
skráð verð og fylgt eftir athugasemd-
um. Önnur yfirferð er að hefiast.
Þetta verða helstu þættirnir í eftir-
litsstarfi okkar út verðstöðvunar-
tímabilið," sagði Hermann.
' Leyfi hefur fengist fyrir að fram-
lengja ráðningu þeirra átta starfs-
manna sem ráðnir vora í upphafi.
Þeir sjá væntanlega fram á erilsamt
starf næstu mánuðina eða fram til
loka febrúar.
-Pa
komin í gang
- félagsmenn ASÍ íylgjast með verðstöðvun
Þegar verðstöðvun gekk í gildi í
ágúst sendi ASÍ verðkönnunareyðu-
blöð til félagsmanna sinna um land
allt.
Sams konar eyðublöð voru send til
félagsmanna BSRB og félaga í neyt-
endafélögum.
Tilgangurinn var sá að hafa virkt
eftirlit með því að verðstöðvunin
væri haldin.
Að sögn Lám Júlíusdóttur hjá ASÍ
hafa þegar borist verðkannanir frá
tæplega 30 félögum viðs vegar um
landið.
Unnið er að gerð annarrar könnun-
ar til samanburðar og ættu niður-
stöður því að liggja fyrir fljótlega.
Lára vildi hvetja fólk, sem yrði vart
við að vörur hefðu hækkað, til þess
að hafa samband við Verðlagsstofn-
un.
-Pa
Minnst hætta
af ólífuolíu
„Ef fólk vill vera alveg visst um að
ekki myndist óholl efni í olíunni þá
er best að nota ólífuolíu og nota hana
aðeins einu sinni,“ sagði Ævar Jó-
hannesson, starfsmaður Raunvís-
indastofnunar Háskólans, í samtali
viðDV.
Ævar er mjög fróður um ýmislegt
sem lýtur að matvælum og hollustu.
DV innti hann eftir áliti hans á könn-
un DV á ástandi fitu á skyndibita-
stöðum.
„Fjölómettaðar fitusýrur, eins og
er mjög mikið af í jurta- og soyaolíu,
eru mjög fljótar að taka í sig súrefni
úr umhverfinu. Þetta á einkum við
ef steikt er við háan hita.
Viö þetta myndast nokkur efni sem
kölluð hafa verið einu nafni sindur-
efni. Rannsóknir hafa leitt í ljós að
þau eru mjög krabbameinsvaldandi.
í ólífuolíu er mikið af einómettuð-
um fitusýrum. Henni er því ekki
mjög hætt við oxun. Engu að síöur
mælti Ævar með því að olían væri
aðeins notuð einu sinni.
„Best væri er ef fólk djúpsteikti
alls ekki matvæli," sagði Ævar, „en
ólífuolían er næstbesti kosturinn."
Samkvæmt upphringingum sem
neytendasíðan hefur fengið frá hús-
mæðrum virðist algengt að sama
djúpsteikingarfeitin sé notuð á heim-
Djúpsteikingarfeiti virðist vera notuð
of lengi inni á heimilum, ekki síður
en á skyndibitastöðum. Við langvar-
andi notkun myndast krabbameins-
valdandi efni í olíunni. Ævar Jó-
hannesson mælir með notkun ólífu-
oliu og aö hún sé aðeins notuð einu
sinni.
ilum í allt að rúman mánuð. Fitan
er hituö upp 10-15 sinnum.
Það er samkvæmt þessu allt of oft.
-Pa