Dagblaðið Vísir - DV - 11.03.1989, Síða 20

20
LAUGARDAGUR 11. MARS 1989.
Kvikmyndir
Það er hinn 12 ára gamli Syed sem leikur Krishna.
lyfjasalann Chillum og yfirmann ' og það var einmitt í Bombay sem
leikstjórinn fann hann. Meðleikarar
■* hans eru börn sem hafa lífsviður-
væri af sorphreinsun, að bursta skó
eða sendast með kafEibolla eöa te til
fyrirtækja og heimUa. Þegar Nair
kom með þá hugmynd að nota utan-
garðsbörn Bombay sem leikendur
tóku flestir því Ula. TU að athuga
hvort þetta væri hægt setti Nair á fót
leiksmiðju í Bombay ásamt BBC
sjónvarpsstöðinni sem tók þátt í fjár-
mögnun myndarinnar. í tvær vikur
gengu aðstandendur myndarinnar
um götur borgarinnar og afhentu
spjöld með heimUisfangi leiksmiöj-
unnar tU fjölda bama og unglinga
sem gætu passað í eitthvert hlutverk-
anna.
Góður árangur
Afþeim 120 einstaklingum sem létu
sjá sig í leiksmiðjunni vom 25 valdir
til æfinga sem stóðu í 8 vikur, þar
sem farið var í gegnum raddbeitingu
og hreyfingar svo eitthvað sé nefnt.
Þótt nokkrir heltust úr lestinni
mættu flestir krakkanna vel enda
fengu þeir bæði mat, húsaskjól og laun meðan
á æfingunum stóð. Að lokum var síöan Shafi
valinn í aðalhlutverkið. Nair tókst líka að fram-
kvæma annan hlut sem enginn trúði að hægt
væri að gera. Myndin er að sjálfsögðu tekin í
Bombay en það sem athyglisvert er að mestur
hlutinn er tekinn í sjálfu vændishverfinu. Þótt
oft hafi gengið á ýmsu tókst þetta stórslysa-
laust. Verst var að fá frið fyrir forvitnum áhorf-
endum og eins vildu dætur næturinnar ekki
láta trufla viðskiptin. Eins lenti Nair í skemmti-
legum vandræðum eins og þegar hún ætlaði
að kvikmynda eitt atriði sem gerðist fyrir fram-
an fjölbýlishús. Á sama tima var verið að sýna
í sjónvarpinu mjög vinsæla indverska söngva-
og dansmynd. Það reyndust 56 sjónvarpstæki í
gangi samtímis og hávaðinn var svo mikill að
hann truflaði hljóðupptökuna. Ekki fengust
íbúamir til að lækka í sjónvarpinu og varð leik-
stjórinn að bíða eftir fréttatímanum til að fá
hljóð því það fylgir sögunni að a.m.k. í þessum
borgarhluta hlusti enginn á fréttimar. Þessa
dagana er Nair að undirbúa sig fyrir næstu
mynd sem verður sú fyrsta sem hún gerir utan
Indlands. Verður hún tekin í suðurríkjum
Bandaríkjanna og Afríku en enn er allt á huldu
um efnisþráðinn. Ef henni tekst jafnvel upp þar
og með Salaama Bombay! þarf enginn að
kvarta. B.H.
Helstu heimildir:
Films and Filming Far Eastem Economic Revi-
ew.
hans, melludólginn Baba. Eini vinur-
inn sem Krishna eignast þarna og
þykir vænt um er 16 ára gömul
vændiskona sem hafði verið seld til
Bombay frá Nepal. Þessir tveir ungl-
ingar, sem hittast þarna fyrir tilvilj-
un og geta litlu ráðið um lífshlaup
sitt, virðast finna marga sameigin-
lega þætti sem tengja þau sterkum
böndum. í upphafi lætur Krishna þó
umhverfið ekki hafa of mikil áhrif á
sig. Hann fær vinnu á tehúsi í ná-
grenninu og byrjar aö safna 500 rúp-
íunum. En hann á mikið eftir ólært.
Áhugaleikarar
Þótt efnisþráður myndarinnar sé
áhugaverður er ekki síður athyghs-
vert að í myndinni eru aðeins fjórir
atvinnuleikarar. Öll bömin eru ut-
angarðsböm frá Bombay sem hafa
upplifað sams konar líf og lýst er í
myndinni. Sá sem leikur Krishna er
12 ára gamall drengur sem strauk frá
fjölskyldu sinni í Banglalore. Hann
hefur lifað flökkulífi mestallt sitt líf
Ömurlegt hlutskipti
Fjöldi þessara bama vex dag frá degi. Þótt
mörg þeirra vinni við landbúnaðarstörf er talið
að 18 milljónir þeima vinni iðnaðarstörf og oft
á tíðum erfið og hættuleg verk eins og í eld-
spýtnaverksmiðjum, flugeldaverksmiðjum og
glerverksmiðjum þar sem hitinn á ofnunum
nær 1400° C. Ekki er betra ástandið þegar htið
er á námuiðnaðinn en 56% af þeim sem vinna
þar em undir 15 ára aldri. Ekki má heldur
gleyma þeim fjölda bama og unglinga sem vinn-
ur við ýmis þjónustustörf eins og á útiveitinga-
stöðum sem selja te en aðeins í Delhi er talið
að 60.000 böm vinni fyrir sér á þennan máta
og fái í laun sem svarar 8 íslenskum krónum á
dag. Eins og gefur að skilja lenda mörg þessara
barna í útistöðum við lögin og árlega em um
30.000 þeirra sett bak við lás og slá fyrir minni
háttar brot og verða oft að dveljast í fangelsi
með harðsvíruðum glæpamönnum vegna þess
aö indverska ríkiö hefur enga aöra aðstööu tíl
að hýsa þessa ungu afbrotamenn þótt lögin
kveði á um annaö.
Leikstjórinn Mira Nair hefur hvar-
vetna hlotið mikið lof fyrir mynd
sína Salaam Bombay sem fjallar um
líf heimilislauss drengs á Indlandi.
Myndin hlaut sérstök verðlaun í
fyrra á kvikmyndahátíðinni í Cannes
og hefur síðan verið sýnd víða um
heim m.a. í Bandaríkjunum og Bret-
landi við þokkalega aðsókn.
Þeir sem hafa ferðast til Indlands
muna án efa vel eftir því barnastóði
sem hópast vanalega kringum alla
útlendinga og fylgir þeim síðan hvert
fótmál í þeirri von að geta unnið sér
fyrir eða sníkt fáeinar krónur. Þótt
krakkarnir séu vingjarnlegir eru
þeir vissulega ágengir og getur þetta
verið mjög erfitt og þreytandi fyrir
erlenda ferðalanga. Eina vonin að
sleppa frá krökkunum er að gefa
þeim ekki neitt því ef einn fær eitt-
hvaö verða hinir aö fá líka og sam-
tímis stækkar hópurinn ævintýra-
lega. Indland er fjölmennt land og
þar eru margir fátækir en sérstak-
lega er sorglegt að sjá hve hlutskipti
margra barna og unglinga er erfitt.
Tahð er að um 179 mihjónir bama
og unghnga stundi vinnu og þar af
135 mihjónir á aldrinum 5-14 ára. Þar
ist að 64% þessara barna og unglinga er
Bombay. Leigubíllinn hennar varð
að stoppa þar og fyrr en varði var
Mira Nair umkringd bömum sem
voru að betla, syngja, dansa, þvo bílr-
úðurnar og raunar flest það sem upp
í hugann kemur, aöeins til að reyna
að vinna sér inn smápening. Þarna
ákvað Mira Nair að gera mynd sem
fjallaði um líf þessara utangarðs-
bama Bombay, útsjónarsemi, stolt
og hugrekki þeirra í veröld sem hefur
neitað þeim um eðhlegt líf. Þetta er
fyrsta mynd Miru Nair í fullri lengd
en hún hefur áður gert nokkrar
stuttar myndir. Ein sú þekktasta hét
India Cabaret og fjallaði um nektar-
dansmeyjar í Bombay og lýsti vel
þeim tvískinnungshætti sem ríkir á
þessu sviði í Indlandi. Mira Nair fékk
þó aldrei aö kynnast því lífi sem lýst
er í Salaam Bombay!. Hún hefur
aldrei kynnst fátækt og hlaut góða
menntun, fyrst í Háskólanum í Delhi
og síðan við Harward háskólann í
Bandaríkjunum. Þótt hún hafi upp-
haflega lagt áherslu á nám í félags-
fræði og svo ljósmyndun, reið dvöl
hennar í Bandaríkjunum baggamun-
við bæt-
u ólæs.
inn því þar áttaði hún sig á því að
hæfheikar henpar lágu á sviði kvik-
myndagerðar. Árið 1986 hóf hún
samstarf viö löndu sína Sooni Tarap-
orevala, sem hún hafði kynnst í
skóla, en það var einmitt hún sem
skrifaði síðan handritiö að Salaam
Bombay.
Söguþráður
Myndin fjallar um ungan dreng að
nafni Krishna (Shafiq Syed) sem
kemur til Bombay með ferðasirkus
og veröur þar viðskila viö hópinn.
Tilgangurinn með ferðinni var að
vinna sér inn 500 rúpíur (um 1800
ísl. kr.), sem hann ætlar að senda
móður sinni sem býr í fjarlægu þorpi.
Einun og yfirgefnum og án húsa-
skjóls í stórborginni er honum að
lokum hjálpað af krakkagengi sem
hefst við í hinu illræmda vændis-
hverfi Bombayborgar. Þar kynnist
hann undirheimastarfsemi þessa
borgarhluta semsamanstendur aðal-
lega af vændi og eiturlyfjum. Félagar
hans eru persónur á borö viö eitur-
Upphafið
Kveikjuna að myndinni fékk Mira Nair þeg-
ar hún kom til Bandra sem er úthverfi í
Her sest söguhetjan Krishna.