Dagblaðið Vísir - DV - 08.07.1989, Blaðsíða 18

18
LAUGARÐAGlfFRrS: d$LÍ 1889.
Dr. Jóhannes
eða hvemig hann hætti að hafa áhyggjur og fór að kasta sjúklingunum út
Landsspítalinn.
í Dagblaðinu 26. júní var viðtal
\’ið móður vímuefnasjúklings sem
er ólögráða og sjálfum sér og öðr-
um hættulegur. Þó er honum neit-
að um vist á áfengisdeild 33 A á
Landspítala.
Fjöldi ungmenna er svo illa leik-
inn af völdum vímuefna að heilsu
þeirra er mikili háski búinn. Þau
eiga aðeins í tvö hús að venda með
læknishjálp. Sjúkrastöð SÁÁ að
Vogi og deild 33 A á Landspítala.
Þeir sjúklingar, sem vistaðir eru
nauðugir, eiga þó aðeins um deild
33 A að velja.
Orðbragð yfirlæknis
í DV 27. júní játar Jóhannes Berg-
sveinsson, yfírlæknir á deild 33 A,
að hafa meinað manninum innlögn
því að „við erum ekki í stakk bún-
ir til að hafa hann“. En hann segir
fleira: „Staðreyndin er sú að það
er ákveðinn hópur sjúklinga sem
hefur ekki nógu mikinn áhuga á
því að nýta sér þau meðferðarúr-
ræði sem boðið er upp á. Þessir
aðilar taka ekki meðferð. Við verð-
um að gera það upp við okkur hvort
við ætlum að láta þá taka upp pláss
fyrir öðrum sem vilja láta hjálpa
sér... Auk þess hafa þessir ein-
staklingar mjög neikvæð áhrif á
aðra sem eru í meðferð á sama
tíma... Það er spuming hversu
mikið við getum leyft þessum nei-
kvæðu einstaklingum að skemma
fyrir öðrum.“ Feitletranir hefur
undirritaður gert.
Til allrar hamingju er það eins-
dæmi að yfirlæknir tali af öðrum
eins hrolm og fyrirlitningu um
sjúklinga sína. En jafhframt furðu-
legu skilningsleysi. Ætti hann þó
að vita betur.
Uppgjöf Jóhannesar
Hann er að tala um þá sjúklinga
sem veikastir eru. Þeir hafa iðulega
ánetjast vímuefiium á unga aldri
og eftir nokkur ár eru þeir algjör-
lega á valdi eitursins. Oft hafa þeir
ekkert innsæi í ástand sitt og litla
stjóm á gerðum sínum. Það er út
í hött að láta sig dreyma um að
þeir séu auðveldir viðfangs. Ég tala
nú ekki um þegar aðstandendur
leggja þá inn nauðuga. Margir vfija
þó þiggja þjálp ef rétt er að þeim
farið. Það er enginn vonlaus. Þess
em mörg dæmi að „vonlaus“ dóp-
isti nái sér á strik. Vonleysiskenn-
ing Jóhannesar er því beinlínis
röng. Og skilyrðislaus uppgjöf hans
er vægast sagt ólæknisleg. Flestir
læknar reyna til þrautar þar til
yfir líkur þótt við vonlítinn og jafh-
vel banvænan sjúkdóm sé aö etja.
Hvemig getur þá Jóhannes kveðið
upp slíka útskúfunardóma? Hvað
mundi fólk segja ef yfirlæknir
krabbameinsdeildar vísaði sjúkl-
ingum á götuna með þeim orðum
aö þeir væm hvort eð er dauðans
matur?
Sjúkrasaga
Náinn ættingi minn var lagður
nauðugm- inn á deildina hans Jó-
hannesar í fimmtán daga. Það var
erfiö og sársaukafuU ákvörðun. En
aðstoðarborgarlæknir taldi hann
með vottorði „hættulegan sjálfum
sér og jafnvel öðrum“. Og hvað má
ekki gera á hálfum mánuði ef allt
eh reynt sem hægt er? Eins og viö
var að búast mótmælti sjúklingur-
inn frelsissviptingunni en hagaði
sér þó sæmilega. Hins vegar taldi
hann sér alla vegi færa og heimtaði
að komast út strax til að læra í
skólanum! Og þeir slepptu honum
á fjórða degi. - „Hættulegtn- sjálf-
um sér og jafnvel öðrum.“ Og þá
fór drengur heldur betur í stuð.
Hann skandalíseraöi til dæmis hjá
afa sínum og hjartaveikri ömmu
svo hún fékk taugaáfall og læknir
vildi leggja hana inn. Síðan gleypti
námsmaðurinn allt að 3000 mg af
fenemali, sem hefði steindrepið
herra Jóhannes Bergsveinsson
margsinnis og jafnvel hvaða naut
sem væri. Hins vegar gleymdi læri-
sveinninn óvart að hta í skólann á
leið sinni í Hverfistein, en þangað
Sigurður Þór Guðjónsson
O
var hann kominn meðvitundarlaus
sólarhinrg eftir að deild 33 A lét
hann lausan. Og þá gerðist undrið.
Lögregluþjóni, fullkomlega
ómenntuöum í geðlækningum,
tókst að vinna traust hans og brjóta
niður mótstöðuna á einum klukku-
tíma. Allt gerðist þetta löngu áður
en fimmtán daga nauöungin var
úti. Og dópistinn, sem vísast hefur
haft „mjög neikvæö" áhrif á aðra
sjúklinga á deildinni hans Jóhann-
esar og „skemmt fyrir öðrum", er
nú bláedrú og finn. En hvernig stóð
á því að lögreglumaður gat það sem
Jóhannesi og liði hans tókst ekki?
Vegna þess að hann átti til að bera
auðmýkt, lítillæti og virðingu fyrir
hinum sjúka og brennandi áhuga
til að hjálpa. Það er leyndardómur-
inn.
En hefði sjúklingminn orðið
sjálfum sér eða öðrum að meini á
þessum hálfa mánuöi hefði hinn
vel launaði yfirlæknir að sjálfsögðu
verið síðasti maðurinn sem borið
hefði nokkra ábyrgð.
Ekki einsdæmi
Aðstandendur þeirra vímuefna-
sjúklinga, sem verst eru famir,
hafa bundist samtökum til að beij-
ast fyrir rétti þeirra til læknishjálp-
ar. Þessi félagsskapur hefur hér í
blaðinu lýst yfir vanþóknun á orð-
um Jóhannesar Bergsveinssonar.
Mér er kunnugt um aö margir fé-
laga telja að deild 33 A hafi illa
brugðist þeim. Sagan hér að fram-
an er því miður ekkert einsdæmi.
Hvað eftir annað hefur deildin
sleppt fólki í fimmtán daga nauð-
imgarvistun eftir örfáa daga og
jafnvel sjúklingum er sviptir hafa
verið lögræði. Stundum hefur yfir-
læknirinn ekki einu sinni tilkynnt
þaö ættingjunum er tóku ákvörðun
um nauðungina. Þeir heföu þess
vegna getað frétt lát barna sinna á
götunni meðan þeir héldu að þau
væru undir öruggri læknishendi.
Þetta er ekki aðeins siðlaust, þótt
það sé að vísu löglegt, heldur einn-
ig gróf lítilsvirðing á ráðum full-
veðja fólks. Hver er Jóhannes
Bergsveinsson að hafa aöstandend-
ur að fíflum sem vaðið hafa eld og
brennistein til að bjarga lífi sinna
nánustu? Veit hann hvílík eldraun
það er að standa í slíkri baráttu?
Og það segir sig sjálft að dómsmála-
ráðuneytið leyfir ekki nauðungar-
vistun nema líf hggi við. En Jó-
hannes er náttúrlega svo snjall að
geta læknað þessa fárveiku sjúkl-
inga á nokkrum dögum. Og svo út
með þá bara!
Óþolandi ástand
Jóhannes Bergsveinsson er
reyndar síður en svo eini yfirlækn-
irinn sem afneitar „erfiðum“ sjúkl-
ingum. Það hefur viðgengist á ýms-
um geðdeildum árum saman.
Stundum skýra fjölmiðlar frá því,
t.d. DV 25. nóvember í fyrra. Og
árið 1981, er framið var óvenjulegt
voðaverk í Þverholti, kom fram að
geðdeildir vildu ekkert af þeim
ógæfumanni vita áður en hann
framdi ofbeldið. Mikil skrif urðu
um það mál. Og í lesendabréfum
sögöu aðstandendur ffá útskúfun
geðsjúklinga sem þó voru ekki í
afbrotum. Yfirlæknarnir vilja pena
og prúða sjúklinga á deildunum
sínum. Enga helvítis vitleysinga!
Þeir geta bjargað sér sjálfir á göt-
unum með skítinn í buxunum.
Læknamir virðast ekkert hafa
lært af harmleiknum í Þverholti.
Það er helvíti hart að nokkrir óbil-
gjamir smákóngar, sem eiga að
vera þjónar heildarinnar, skuli
komast upp með að meina fársjúku
fólki læknishjálp. Eöa sleppi því
úr nauðungarvistun löngu fyrir
tímann svo það fari sér undireins
aö voða eins og sannaðist á ætt-
ingja mínum. Sjúklingamir sjálfir
og aðstandendur þeirra eiga ekki
að láta bjóða sér þessa mannfyrir-
litningu. Þeir eiga að krefiast þess
að yfirvöld skipi þessum háu herr-
um að gera skyldu sína. Og virða
þau lög sem ríkja í landinu.
„Allir landsmenn skulu eiga kost
á fullkomnustu heilbrigðisþjón-
ustu, sem á hveijum tíma em tök
á að veita til vemdar andlegri, lík-
amlegri og félagslegri heilbrigði."
Sigurður Þór Guðjónsson
Finnur þú fimm breytingar? 10
© PIB
COPENNACIN
©PIB
COPÍKHACÍH
Fyrirgeflð, en fletti ekki frökenin yfir eina siðu...?
Nafn:..
Heimilisfang:.
Myndimar tvær virðast við
fyrstu sýn eins en þegar betur er
að gáð kemur í ljós að á mynd-
inni til hægri hefur fimm atriðum
verið breytt. Finnir þú þessi fimm
atriði skaltu merkja við þau með
krossi á hægri myndinni og senda
okkur hana ásamt nafni þínu og
heimilisfangi. Að tveimur vikum
liðnum birtum við nöfn sigurveg-
ara.
1. H.C.M. stereoferðatæki með
tvöföldu segulbandi að verðmæti
kr. 5.785,-
2. E.T.G. útvarpsklukka að verð-
mæti kr. 1.400,-
Verðlaunin koma frá Sjónvarp-
smiðstöðinni hf„ Síðumúla 2,
Reykjavík.
Verðlaun fyrir áttundu getraun
vom:
1. AIWA vasadiskó með útvarpi
að verðmæti kr. 5.880,-
2. AIWA vasaútvarp að verðmæti
kr. 4.050,-
Merkið umslagiö með lausninni:
Finnur þú fimm breytingar? 10
c/o DV, pósthólf 5380,
125 Reykjavík
Sigurvegarar fyrir áttundu
getraun reyndust vera:
1) Elvar Finnur Grétars-
son,
Sogavegi 76,108 Reykjavík.
2) Ásdís Vídalín,
Njálsgötu 86,101 Reykjavík.