Dagblaðið Vísir - DV - 30.05.1992, Page 11

LAUGARDAGUR 30. MAÍ 1992.
11
dv Vísnaþáttur
• Prestskosn-
ingavísur
úr Kópavogi
Útvarpstíðindi voru vinsælt rit á
sinni tíð og var undirritaður meðal
annarra ritstjóra þeirra á árunum
sem síðari heimsstyrjöldin geisaði og
einnig eftír stríð 1952. Á þessum tím-
um var ailt á hverfandi hveh. Þótt
rit þetta væri svo vinsælt að segja
mætti að það væri keypt á hveiju
heimili um skeið og upplag þess álíka
mikið og það dagblaðanna sem
traustustum fótum stóð, blaðadreng-
ir seldu það á götum borgarinnar,
voru tímamir og áhugamál þjóðar-
innar orðnir svo breyttir í upphafi
sjötta áratugarins að útgáfugrund-
vöhur útvarpsblaðs reyndist ekki
nægur. Það lognaðist út af.
Auðunn Bragi Sveinsson var einn
af áskrifendum og lesendum Út-
varpstíðinda. Hann lét stundum til
sín heyra. SUkt kemur ritstjórum oft
vel. Eftír aUlangt hlé tók ég í annað
sinn við ritstjóm þessa rits sem áður
hafði verið vinsælt. Ég treysti mér
þó ekki tU að láta það koma oftar út
en mánaðarlega.
1952 var Sveinn frá EUvogum ný-
lega falUnn frá og hafði verið fluttur
sársjúkur heim til sín í Húnavatns-
sýslu, að bæ sínum Refsstöðum. Ósk-
ar Benediktsson hét sá er kom hon-
um á leiðarenda. Hann hlaut að laun-
um þessa vísu hjá Sveini:
Hefur búið harða kví
hrömun dijúg í togi.
Sit ég nú með armóð í
Óskars fúatrogi.
En konu sinni heilsaði hann með
þessari vísu:
Langa vegi haldið hef
hindrun slegið frá mér.
Til þín dregist torveld skref
til að deyja hjá þér.
„Þetta mun hafa verið síðasta vísa
fóður míns,“ segir Auðunn Bragi í
bréfi. Hann lætur og nokkrar fleiri
vísur sama höfundar fylgja. Þessar
tvær era um mann sem ekki var í
miklu áUti:
Ekki verður á þig deUt
eða um verk þín skrifað.
Það, að leika hlutverk heUt
hefuröu aldrei lifað.
Sá hefur hvorki í óhóf eytt
eða búi sundrað.
Stanslaust krónukapphlaup þreytt
komst þó lengst í hundrað.
Jósep S. Húnfjörö var á sínum tíma
einn af kunnustu hagyröingum
landsins og 1952, þegar það rit sem
vitnað er í hér að framan, kom út,
var hann enn á lífi en orðinn mjög
gamaU. Þáttur var sem oftar í útvarp-
inu um skáldskap og segir í Útvarps-
tíðindum í sambandi við það:
„Nokkrir vísnavinir ræddu það í
sambandi við umræðurnar um ljóð-
Ustina að þrátt fyrir aUt myndu ljóð-
in víða enn eiga hljómgrunn á ís-
landi og varla myndi sá sveitabær
vera til þar sem ekki væri a.m.k. einn
heimiUsmanna hagmæltur."
Þessa klausu mun ritstjórinn, sá
sami sem nú er vísnavalsstjóri, hafa
ritað. En hefði hann nú, fjörutíu
árum síðar, þorað að kasta fram
þessari fuUyrðingu? En áfram með
klausuna úr Útvarpstíðindum: „Af
þessu tilefni orti áðumefndur Jósep
S. Húnfjörð þessa vísu:
LjóðsniUd garpa lýstí því
lífs í karpi og eijum,
vængjuð harpa hijómar í
heimavarpa hverjum.“
í sama riti sendtí JúUus Sigurðsson
frá Litlanesi útvarpinu eftirfarandi
þakkarvísur:
Áður lengi útvarpslaus,
um ei tjáði að klaga.
Vissi ekkert í minn haus
ótalmarga daga.
Þama er höfundur að minnast
þeirra tíma er hann var svo auralít-
U1 að efnin leyfðu ekki að kaupa út-
varpstæki eða að geta greitt afnota-
gjaldið. Svona var nú efnahagurinn
víða. Það muna þeir sem nú era
orðntí aldraðtí. En svo heldur hann
áfram:
Nú ég veit og vel það skU,
virðar fleiri sanna.
Útvarp færtí fjör og yl
frjálsri hugsun manna.
Oft það syngur lystugt lag
lands fyrtí aUar byggðir,
morgna, kvöld, um miðjan dag
mengi veitir tryggðir.
Ég því smíða bæn í brag,
bröttu fjaUi undir.
Hljóti það blíðan, bjartan dag
og blessun aUar stímdtí.
Svona faUega hugsaði alþýðufólk
tU útvarpsins um miðja öldina og
ekki var þá sjónvarpið komið. En
efnahagur almennings leyfði þann
munað að geta haft útvarp, jafnvel á
útskagabæjum í afskekktum sveit-
um. Fyrrverandi ritstjóra Útvarpst-
íðinda minnir hálvegis að höfundur
ofanritaðra vísna hafi verið gamaU
sýslungi hans í Barðastrandarsýslu.
En það var á áranum seint á fjórða
tug aldarinnar sem efnaðri og fróð-
leiksfúsustu íbúar heimabyggðar
undirritaðs eignuðust útvarpstæki.
Undirritaður hefur búið í Kópavogi
síðan vorið 1947, þá tilheyrði byggðin
Seltjamameshreppi. En nokkra síð-
ar óx okkur svo fiskur um hrygg að
við urðum sjálfstæður hreppur og
fengum enn síðar bæjaréttindi, eins
og aUir vita. Ætii það hafi ekki verið
haustið 1952 sem hér fóra fyrst fram
prestskosningar. Meðal annarra
ágætismanna, sem buðu okkur þjón-
ustu sína, vora tveir reyndtí guðs-
menn á miðjum aldri, Helgi Sveins-
son úr Hveragerði og Gunnar Áma-
son, kenndur við Æsustaði. Báðir
gáfumenn og hagmæltír, sumtí
myndu segja skáld. Helgi sendi frá
sér ræðu í hvert hús og var hún öU
bundin í rím. Nafn ritíingsins var
„Ljósið kemur að ofan“. En áður
höfðu stuöningsmenn Gunnars birt
um hann grern í dagblaði og tíundað
kostí hans, meðal annars að hann
hefði starfað af dugnaði í félagssam-
tökum bænda í sínu héraði.
Þetta varð að vísu hjá séra Helga:
Presta gerist mikU makt,
margir ríða nú tíl þinga,
hvorki er framlag slappt né slakt
Sláturfélags Húnvetninga.
Séra Gunnar svaraði á sinn hátt
en þó ekki á prenti:
Áður vissu ýmsir það
innst í huga sínum,
að ljósið kemur ofan að,
en ei frá Helga mínum.
Undirritaður Útvarpstíðindastjóri
birtí á sínum tíma þessar vísur. En
þá mun hafa verið ljóst að séra Gunn-
ar hafði orðið sigurvegari.
Þegar ég birti áðurnefndar vísur
haustið 1952 bætti ég við þeirri þriðju
frá sjálfum mér og eignaði hana
„háttvirtum kjósanda". Hún var
svona:
Bla reynast okkur ráð
allra stjórnarráða og þinga.
Það er fremur nauð en náð
að nota rétt til prestskosninga.
Jón úr Vör
...bíllinn sem ber af
4 dyra stallbakur • 114 hestafla vél • 16 ventla •
Tölvustýrð fjölinnspýting • 5 gíra beinskipting eða 4 þrepa
tölvustýrð sjálfskipting • Rafdrifnar rúður og samlæsing
á hurðurn • Hvarfakútur
Verðfrá: 1.049.000,-kr. •
Aukabúnaður (t.d.) : Topplúga: 42.000,- kr.
og álfelgur: 39.000,- kr.
HYunoni
...til framtíðar
BIFREIÐAR &
LANDBÚNAÐARVÉLAR HF.
Ármtjla 13 • Sími: 68 12 00
Bein lína: 3 12 36
ðRKIN 2114-10-25