Dagblaðið Vísir - DV - 30.05.1992, Blaðsíða 43
LAUGARDAGUR 30. MAÍ 1992.
55
Meruiing
f
Bruce Springsteen - Human Touch h Lucky Town:
Eins og klettur í hafinu
Bruce Springsteen tekur lítinn nótís af því
sem er að gerast í poppheiminum, hip hop,
rapp, house og guð má vita hvað þetta heitir
allt saman; Brúsi heldur sínu striki og þótt
mörg ár liði milli platna koma þær nýjustu
ávallt í beinu framhaldi af þeirri síðustu og
maðurinn, sem eitt sinn var kallaður framtíð
rokksins, heldur sig við sitt einfalda rokk og
ról.
Þannig er það líka með plöturnar Human
Touch og Lucky Town, sem komu út fyrir
skemmstu, að þær gætu allt eins hafa komið
út fyrir nokkrum árum, tónlistarlega er lítill
munur á þeim og til að mynda plötunni Ri-
ver sem kom út 1980.
Og það er ekki bara tónlist Bruce
Springsteens sem breytist htið, hann er sjálf-
ur við sama heygarðshomið í úthti og klæða-
burði, gallabuxur, bolur eða skyrta og
þriggja daga skegg. En svona á þetta að vera
og ákveðið öryggi í því að sumt megi treysta
Bruce Springsteen. Breytist ekkert hvað sem tískusveiflum liður.
á í þessum síbreytilega heimi. Þannig mega
gamhr og ungir rokkhundar ganga að gæð-
unum vísum þar sem Bruce Springsteen er
annars vegar.
Það er erfitt að gera upp á milli þessara
tveggja platna, þær eru í sjálfu sér eins og
Hljómplötur
Sigurður Þór Salvarsson
eineggja tvíburar, keimlíkar en lifa sjálf-
stæðu lífi engu að síður. Hráefnið í þær er
nefnilega það sama, blanda af melódísku
rokki, stundum hratt og hrátt, stundum blítt
og allt að því angurvært.
Sem sagt Bruce Springsteen eins og hann
var, er og verður.
Smáauglýsingar - Sími 632700
Suzuki bitabox, árgerð '81, til sölu,
nýuppgerður. Uppl. í síma 91-641299.
Til sölu Ford plckup með fellihýsi F 250
XLT Ranger Camp Special, árg. ’74,
allur original og í toppstandi. Til
sýnis í Heiðargerði 37, Reykjavík, frá
kl. 17-22.
Lincoln Continental, árg. ’72, til sölu,
fallegur bíll í góðu lagi, innfluttur frá
USA 1990, verð 650 þús. staðgreitt.
Bíllinn er til sýnis á Nýbýlavegi 32,
simi 91-45477.
Lincoln Continental, árg. 1984, til sölu,
vel með farinn og í toppstandi, bíllinn
er nýkominn frá Ameriku. Upplýsing-
ar í síma 91-676802.
MMC Galant GLS, árg. ’89, ásett verð
985 þús., ekinn 67 þús., skipti á ódýr-
ari, verðhugmynd 500-800 þús. Upp-
lýsingar í síma 98-78569.
Nýr bill. MMC Colt EXE, árg. ’91, til
sölu, með öllu, ekinn 10 þús. km, verð
920 þús. staðgreitt. Uppl. gefur Bjami
í síma 91-628595 eða 91-682657.
Tilboð óskast i þessa glæsilegu bifreið.
Benz 450 SE, árg. ’76, 8 cyl., sjálfskipt-
ur. Upplýsingar í síma 91-74929.
MG, árg. 1976, til sölu, rauður, með
svartri blæju, ryðlaus, toppbíll. EV
bílasalan, Smiðjuvegi 4, sími 91-77744.
Heimasími í dag 91-642323.
■ Ymislegt
Sandspyrna, sem vera átti 17. maí sl.,
verður haldin sunnud. 31. maí í
Jósepsdal og hefst kl. 14, keppendur
mæti kl. 10. Skráning fer fram í
félagsheimilinu Bíldshöfða 14
laugard. 30. maí, kl. 17-19.
Ath.: Ekki skráð á keppnisdag.
Kvartmiluklúbburinn, sími 674530.
. ............
Torfæra til íslandsmelstara verður
haldin á Hellu, laugard. 6. júní.
Keppendur skrái sig miðvikud. 27. maí
frá kl. 17-21, fimmtud. 28. maí frá kl.
17-21, föstud. 29. maí frá kl. 17-21, og
laugard. frá 13-16, í síma 98-75940.
Flugbjörgunarsveitin Hellu.
Uppreisn æru
fyrir Madetoja
- nýr geisladiskur með leik Sinfóníuhljómsveitar íslands
Lengi vel bar tónskáldið Sibehus höfuð og herðar
yfir starfshræður sína í Finnlandi, sökum óvefengjan-
legrar snilhgáfu sinnar. „Minni tré þrífast illa nálægt
eikinni," sagði skáldið Rilke um slík mikilmenni; átti
þar sérstaklega við myndhöggvarann Rodin. „Önnur
tónskáld" Finna áttu óneitanlega erfitt uppdráttar
meðan Sibehus var á lífi en hann dó ekki fyrr en 1957.
Einn þeirra var Leevi Madetoja (1887-1947), ágætur
verkamaður í víngarði tónlistarinnar, höfundur
þriggja sinfónía, fiölda kórverka, sönglaga og tveggja
ópera. Önnur þessara ópera „Austurbotnsfólkið"
(1924), er raunar eitt helsta stolt finnskra söngbók-
mennta á þessari öld.
Fyrir utan nálægðina við Sibelius (sem var um tíma
kennari hans), var Madetoja auk þess fremur van-
sæll, átti erfiða æsku, missti nána ættingja í borgara-
stríðinu og þjáðist iðulega af þunglyndi og vanmeta-
kennd. Ef til vill var hið síðastnefnda helsti dragbítur-
inn á tónhstarlegan vöxt og viðgang Madetojas; hindr-
aði hann í því að móta tónlistina fyllilega eftir eigin
höfði, gefa henni sterkan „prófll". Sinfónísk verk hans
eiga til að „minna á“ ýmsa aðra, Sibelius náttúrlega,
Tónlist
Aðalsteinn Ingóifsson
en einnig Brahms, Tsjækofskí, jafnvel Rimsky-Korsa-
kov (sjá Sinfóníu nr. 2 á geisladiski frá BlS-útgáfunni).
Strangt uppbyggð rómantík
Að einu leyti fer Madetoja þó eigin leiðir, það er í
aðdáun sinni, og notkun á impressjónískri tónhst nok-
kurra franskra tónskálda: Vincent d’Indy, Albéric
Magnard og Saint Sáens. Á sama tíma voru finnskir
starfsbræður hans, þar á meðal Sibelius, halhr undir
þýska tónhst. Ef á heildina er htið sameinar Madetoja
í tónhst sinni strangt uppbyggða rómantík Sibehusar
(það er, arfleifðina frá Mendelssohn), impressjónisma
nokkurra franskra tónskálda, ákafa hrynjandi rúss-
neskra tónskálda og síöast en ekki síst finnska þjóð-
lagaarfleifð.
Madetoja er umfran allt vandað tónskáld, kastar
aldrei hendinni til neins. Tónsmíðar hans valda því
sjaldnast vonbrigðum þó maður vildi gjarnan hafa
stærri skammt af persónulegum innblæstri í þeim.
í fyrra sendi breska tónlistarútgáfan Chandos frá sér
óperushtur Rakmanínoffs, Monna Vanna, með leik
Sinfóníuhljómsveitar íslands (Chan 8987).
Fínlegurblástur
Nýverið sendi Chandos svo frá sér geisladisk með
upptöku á leik Sinfóniunnar á þriðju sinfóníu Madetoj-
Leevi Madetoja.
as, undir styrkri stjóm landa hans, Petri Sakari (Chan
9036). Á diskinum er einneigin að finna „Okon Fu-
oko“-svítuna, sem gerð var við ballett með sama nafni
„Austurbotnssvítuna" með tónhst úr áðumefndri
óperu og loks forleik að gamanóperu sem aldrei var
samin. Til samans er þetta 71 tónhstarmínúta, þannig
að kaupandinn fær mikið fyrir peninga sína. Þriðja
sinfónían er haganlega saminn blendingur af frönsk-
um léttleika og tregahlandinni formfestu finnskrar
tónhstar. Við vitum að Madetoja dáðist mjög að því
hvemig Frakkar beittu blásturshljóðfærum og er ég
ekki frá því að blásturshljóðfæraleikur íslensku Sin-
fóníunnar sé öllu franskari og þar með nær tilætlan
Madetojas en leikur Sinfóniuhljómsveitar Helsinki-
borgar á BlS-diskinum sem ég minntist á.
„Okon Fuoko“-svítan er afar áheyrilegt verk, kraftm-
ikið, frískt og glettið, „Gamanóperusvítan" sömuleiðis,
og í „Austurhotnssvítunni" vinnur tónskáldið hagan-
lega úr gömlum, finnskum þjóölögum.
Ég held að leikur Sinfóníuhljómsveitar íslands á
þessum verkum hljóti að afla henni aukinna vinsælda
og virðingar, hér á landi sem annars staðar. Útlendir
vinir mínir í tónhstarhransanum ljúka a.m.k. miklu
lofsorði á hann, svo og gæði sjálfrar upptökunnar, sem
var að mestu leyti á vegum íslenskra aðila.
Leevi Madetoja - Sinfónia nr. 3, tvær svitur & forleikur.
Sinfónfuhljómsveit íslands.
Stjórnandi: Petri Sakari.
Chandos (Chan 9036).
Dreifing: Japis.