Dagblaðið Vísir - DV - 07.04.1993, Qupperneq 15

MIÐVIKUDAGUR 7. APRÍL 1993
Fjölmiðlar eru
steinrunnir
„Fjölmiðill getur að vísu breyst. Hann
getur breyst þótt ekki komi inn á hann
nema einn eða tveir menn. Ef þessi einn
eða tveir hafa eitthvað að segja...“
„Sannleikurinn er sá að fjölmiðlar vilja vera í mjög föstum skorðum til
langs tíma,“ segir m.a. í greininni.
Oft ber svo við, og nú síðast út
af Hrafnsmálum Gunnlaugssonar,
að menn finna hjá sér þörf til að
úthúða Ríkisútvarpinu og þá ekki
síst Sjónvarpi. Sjónvarpið er, segja
menn, steinrunnin stofnun, þar
dettur mönnum ekkert í hug, þar
gerist ekki neitt. Á næsta bæ er svo
krafan um að einkavæða heila
móverkið.
Það skrýtna er að hin sjónvarps-
stöðin, Stöð 2, verður sjaldan eða
ekki fyrir svipuðu aðkasti. Og er
hún þó enn stirðari og rígbundnari
en Ríkissjónvarpið: sömu amrísku
bíómyndimar og lögguþættirnir og
sápuópemmar kvöld eftir kvöld og
viku eftir viku og nýjungavilji svo-
sem í núlli.
En látum svo vera. Ætlunin var
ekki að kvarta yfir dagskrám þess-
ara fjölmiðla eða bera í bætifláka
fyrir þær. Heldur vekja athygli á
öðm: þeirri staðreynd að fjölmiðlar
em „steinrunnir". Ríbundnir í
formúlu. Bæði sjónvarp og útvarp
og dagblöð - hver fjölmiðill með
sínum hætti.
Formúlan ræður
Nú reka menn upp gól og spyija:
Er mannfjandinn vitlaus eða hvað?
Vonandi ekki.
Sannleikurinn er sá að fjölmiðlar
vilja vera í mjög fóstum skorðum
til langs tíma. Þeir em náttúrlega
að eltast við ýmis tíðindi sem upp
koma á hverjum degi. En hver
flölmiðill er rækilega fastur í því
hvemig hann meðhöndlar tíðindin.
Gerólík blöð eins og Morgunblaðið
KjaUarmn
Árni Bergmann
rithöfundur
og DV hafa hvort um sig formúlu
sem þau virða sem best þau mega.
Formúlan felur í sér ákveðna fyrir-
sagnapólitík, hlutfoll og áherslur.
Lesendur geta á hveijum degi
gengið að vissum skammti af þessu
og hinu á vissum síðum, í vissum
dálkum. í einu blaðinu er glæpa-
saga á laugardegi, í hinu menning-
arkálfur með viðtalasyrpu. Bæði
blöðin hafa fastmótaða viðtalapóli-
tík, afmarkað fréttaskýringapláss
og dauðapláss og afmælapláss og
skoðanapláss og íþróttapláss. Rétt
eins og það em ailtaf „fastir liðir
eins og venjulega" í ljósvakamiöl-
unum.
Sígaretta dagsins
Þessi fastheldni stafar af því að
notendur fjölmiðla vilja þetta
ástand. Daglegur fjölmiðill er eins
og sígarettan með morgunkaffinu
(alltaf sama sort). Hann er lika eins
og mataræði: menn bregða ekki út
af venju nema stöku sinnum.
Það er þess vegna sem til era stór-
blöð í Evrópu sem haft hafa sama
svip og stil í hundrað ár - hvað sem
líður breytingum í prentverki og
myndprentun og „textahönnun".
Það er þess vegna sem allir fjöl-
miðlar, sem ekki vifja týna vinum
sínum, fara sér hægt og rólega í
breytingum - láta neytendur varla
verða vara við þær.
Efnistök hvers fjölmiðils era þau
sömu frá degi til dags. Og skoðan-
imar era jafn „steinrunnar“ og for-
stokkaðar líka ef út í það er farið.
Eða þá skoðanaleysið sem er verra.
Fjölmiðill getur að vísu breyst.
Hann getur breyst þótt ekki komi
inn á hann nema einn eða tveir
menn. Ef þessi einn eða tveir hafa
eitthvað að segja kann fjölmiðillinn
að skána. En það er líka til í dæm-
inu að einn maður eða tveir geti
lagt fjölmiðil í rúst með því að þeim
sé leyft að „einkavæða" hann undir
sinn freka vilja. Af þeim möguleika
berst í þessum skrifuðum orðum
spánný saga af Sjónvarpinu sem
allir þekkja og þarft væri að vikja
að í næstu lotu.
Ámi Bergmann
/
Hafnf irsk krataveisla
Nú hafa kratamir í HafnarfLrði
lagt fram fjárhagsáætlun fyrir
komandi starfsár. Þar era fyrir
ýmsir fastir Uðir eins og rekstur
bæjarskrifstofu, risna (3.500.000,-)
leikskólar, slökkvilið o.s.frv. AUt
era þetta fastir liðir í rekstri sveit-
arfélags þó að mismunandi áhersl-
ur séu að sjálfsögðu á miUi sveitar-
félaga.
Það sem mesta athygU vekur er
hve mikið er ætlað í menningar-
starfsemi, svo og mjög háar lántök-
ur til reksturs bæjarins. Menning-
arveislan kemur til með aö kosta
tugi miUjóna króna á þessu ári og
má þar m.a. nefna að Kammersveit
Hafnarfjarðar fær 1 miUjón,
Straumur fær 7-8 miUjónir, Usta-
verk í Suðurbæjarlaug kostaði 2,6
mUljónir. Menningardagar eiga að
kosta 10 miUjónir og er sú tala
vægt áætluð, bróðir bæjarstjórans
fær 1 milljón að sögn Hamars, blaðs
KjaUarinn
Ingi Tómasson
slökkviliðsmaður
sjálfstæðismanna, fyrir að semja
ópera vegna menningardaga,
Hafnarborg fær 17 milljónir. Svona
mætti lengi telja en á tímum vax-
andi samdráttar og á meðan um
fimm hundrað manns gengu um
atvinnulausir í febrúar þá velti ég
því fyrir mér hvort við höfum
virkUega efni á þessu.
Strætó og íþróttir
Almenningsvagnar hófu ferðir á
sl. ári og var þar með stórbætt sú
þjónusta sem Landleiðir ráku um
áratugaskeið kostnaðariítið fyrir
bæjarfélagið. Jafnframt stórjókst
kostnaður Hafnarfjarðar vegna al-
menningsflutninga. Á þessu ári era
áætiaðar 56 mUljónir til Almenn-
ingsvagna. Við sem sjáum þessa
vagna keyra um með örfáa farþega
hljótum að spyrja hvort ekki sé
hægt að reka þetta fyrirtæki á hag-
kvæmari hátt, t.d. með minni vögn-
um. - Það vUl oft brenna við að
hagkvæmni í rekstri gleymist þeg-
ar peningar era sóttir í vasa al-
mennings.
TU uppbyggingar og reksturs
íþróttamannvirkja fara um 100
mUljónir og era þá ótaldir ýmsir
liðir vegna íþróttamála. Nú era
flestir sammáda um aö staðið hafi
verið myndarlega að uppbyggingu
íþróttamannvirkja í Hafiiarfirði á
síðustu árum enda má segja að
þegar kratar tóku við stjóm bæjar-
ins hafi bæjarsjóður verið nokkuð
digur þannig að af nógu var að taka
og ekki þurfti að taka óhagstæð lán
tU að sinna þessum málum en nú
höfum við lifað um efni fram og
tími til kominn að draga saman
seglin og fresta ýmsum gæluverk-
efnum.
Versaiir Hafnarfjarðar
Áætíuð er 500 miUjóna króna lán-
taka og era þá skuldir bæjarins
komnar yfir tvo miUjarða eða
400-500 þúsund kr. á hveija fjög-
urra manna fjölskyldu í Hafnar-
firði. Því miður virðist kratameiri-
hlutinn ekki vita hvemig ástandið
er í þjóðfélaginu. Þeir virðast sitja
i einhvers konar draumahöll og
láta sig dreyma um hallir, tuma
og Ustir, um Versati Hafnarfjarðar.
í menningar- og íþróttaveislunni
hefur gleymst að huga að atvinnu-
uppbyggingu hér í Hafnarfirði og
sýnir deyfð yfir atvinnutifi hafnar-
innar ástandið mjög vel enda virð-
ist það stefna kratanna að fyUa upp
í höfhina og reisa þar háhýsi og
tuma þrátt fyrir andstöðu meiri-
hluta Hafnfirðinga.
Hafnfirðingar, þegar að skulda-
dögum kemur verðum það við og
bömin okkar sem borgum krata-
veisluna.
Ingi Tómasson
„Aætluð er 500 milljóna króna lántaka
og eru þá skuldir bæjarins komnar yfir
tvo milljarða eða 400-500 þúsund kr. á
hverja fjögurra manna fjölskyldu í
Hafnarfirði.“
15
„Mér finnst
vera farið aft-
an að hlutun-
um eins og
þetta er unn-
ið. Menn |
byrja á að
ræða samein-
sveitar-
Og Guðrrmndur Guð-
§ér þau mUnds«m, sveitar-
rök að það stjóri a Raularhöln.
eigi að vera til að þau séu betur
í stakk búin til að taka við verk-
eftium og auknum tekjustofnum.
Ég hef sagt að það sé ekki nema
gott mál að ræða þetta en umræð-
an í þeim farvegi, sem hun er í,
er dæmd til að vera algjöriega
geld og raarklaus á meðan ekki
er búið að ræða verkaskipta-
pakkann og tekjuskíptapakkann.
Á meðan þeim málum er ýtt til
hliðar og ég hef ekki séð þau svör
sem þurfa að koma fram þá er
erfitt að styðja þetta því menn
hafa skitið gulrótina eftir. Ég er
andvígur þeim vinnubrögðum
sem viðhöfð era en er í sjálfu sér
ekki andvígur sameiningu sveit-
Menn verða að átta sig á því að
siðan fyrri lögin komu og sveitar-
félög voru sameinuð á nokkram
stöðum með eölUegum hætti kom
hafa núna. En það sera
mestu máti er hvort fólkiö fær
betri þjónustu og í ööra lagi aö
en þeim minni. Eg vti
að menn gangi til verks meö þess-
um hætti, ræði verkaskiptinguna
og tekjuskiptinguna og verði það
gert tná mín vegna gera samning
um verkaskiptapakka sem tekur
mið af 20 sveitarfélögum,“
„Eg er fylgj-
andi samein-
ingu sveitar-
félaga vegna
þess að raér
þykir raikil
að
m
veröi öflugra
stjórnsýslu- Slgríöur Stefáns-
stig, og öflug- dóttlr, torsetl bæjar-
ra mótvægi stjórnar Akureyrar.
viö ríkiö. Þaö er þörf á miklu
meira jafnræði í samskiptum
Aðalatriöið með sameiningunni
flestra sveitarfélaga betri þjón
ustu og vonancti nýtast þá tak-
markaðir Qármunir betur. Sam-
emingin er víða forsenda þess aö
sveitarfólögin geti tekið viö fleirf
veritefhum af ríkinu og ákvarð-
anir sem era teknar heima í hér-
aöi held ég aö séu í flestum ttifell-
um betri en miðstýring rikis-
valdsins.
Það cru í dag 100 sveitarfélög í
landinu. Þar af era aöeins 62 með
fleiri en 400 íbua. Þessi skipan
varð auðvitað tíl við atit aörar
aðstæður en nú era, og nægir að
bandi. En þótt ég sé fylgjandi
finnst mér mjög núkUvægt aö
aðferðir við sameininguna séu
anir verði teknar af Ibútmum
held það sé heiUa-
■HP t en aö keyra þetta mál
i gegn með offorsi og hraðl Sú
■ “ “ sem komin er af stað