Dagblaðið Vísir - DV - 16.06.1994, Blaðsíða 14

14
FIMMTUDAGUR 16. JÚNÍ 1994
Útgáfufélag: FRJALS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjóri: ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og GUÐMUNDUR MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PALL STEFANSSON og INGOLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVlK. SlMI (91)63 27 00
FAX: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Askrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613.
FAX: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJALSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1400 kr. m/vsk.
Verð í lausasölu virka daga 140 kr. m/vsk. - Helgarblað 180 kr. m/vsk.
Gleymanleg hátíð
Landgræðslustjóri hefur kastað blautri tusku í andlit
þjóðarinnar á fimmtíu ára lýðveldisafmæli hennar. Hann
hefur leyft landeyðingarbændum Mývatns að reka fé sitt
á svarta og steindauðá afrétt. Hann ákvað meira að segja
að skoða ekki afréttarlöndin fyrst að þessu sinni.
Undirlægjuháttur landgræðslustjóra gagnvart þröng-
um sérhagsmunum sauðflárbænda á viðkvæmustu hlut-
um móbergssvæðis landsins hefur löngum verið með
ólíkindum, þótt hann gangi núna lengra en nokkru sinni
fyrr með því að neita beinlínis að kanna ástandið.
Það er einn tvískinnungurinn í lýðveldinu, að gælu-
stofnun, sem sérstaklega er falið að skila aftur til lands-
ins þeim gróðri, sem við og forfeður okkar höfum rænt
það, skuh með annarri hendi hangandi stunda land-
græðslu og purkunarlausa landeyðingu með hinni.
Niðurstaða þessa tvískinnungs er, að ekki hefur orðið
nein aukning gróðurs. Landeyðing er enn þann dag í dag
meiri en það sem næst á móti með landgræðslu. Þjóðar-
gjöfm fræga frá landnámsafmælinu 1974 var meira að
segja aðeins notuð til að hleypa fleira fé á fjall.
Merkilegast við alla þessa hneykshssögu er, að ráða-
menn þjóðarinnar með forseta íslands í broddi fylkingar
virðast ekki þreytast á að reyna með hátíðlegum kjafta-
vaðh að halda rammfalskri mynd að þjóðinni af því,
hvemig haldið er á einu helzta hugsjónamáh hennar.
Þetta er bara eitt dæmi af mörgum um, hve illa okkur
gengur að skyggnast undir yfirborð hlutanna. Til þess
að þurfa ekki að sjá neitt ljótt og heyra neitt ljótt og það-
an af síður að segja neitt ljótt, gætum við þess að varpa
hvergi skugga á galtómar khsjur um þjóðartilveruna.
Annað dæmi broslegra og annarrar ættar er orðalag
um nýtt síldarævintýri, þótt sjá megi með því að skyggn-
ast undir yfirborðið, að síldin er ekki söltuð, að ekki eru
lengur stórir markaðir fyrir saltsíld og að salt og tunnur
eru varla lengur th. Enda fer ævintýrið aht í gúanó.
Pylsu-, kók- og prinspóló-hátíðin á Þingvöhum á morg-
un er ágætt dæmi um efnisrýra stöðu lýðveldisins á 50
ára afmælinu. Alþingi íslendinga gat ekki fundið sér
neitt umræðuefni við hæfi. Það mun ekki einu sinni sam-
þykkja breytt mannréttindaákvæði í stjórnarskránni.
í staðinn ætlar Alþingi að samþykkja óþarfa þings-
ályktunartihögu um, að ríkisstjómin láti semja frumvarp
um þetta og leggi fyrir Alþingi. Þetta er án innihalds, af
því að ísland hefur þegar lofað skriflega í úölþjóðlegum
stofnunum að staðfesta slík mannréttindaákvæði.
Hefðir og siðir, form og fagrar ræður skipta máh.
Umbúnaður af því tagi stuðlar að festu í tílverunni. Við
stuðlum að velgengni lýðveldisins með því að gera okkur
dagamun á 50 ára afmæh þess. Við megum samt ekki
gleyma, að lýðveldi þarf líka að hafa innihald.
Sæmd Alþingis væri önnur og meiri, ef það hefði látið
undirbúa vandað mál til að staðfesta á afmæh lýðveldis-
ins. Það hefði th dæmis getað látið rannsaka, hvernig
stendur á, að óbyggðar og óbeittar Hornstrandir og Jökul-
firðir em orðin að einni helztu náttúruperlu landsins.
Á grundvelh slíkrar vinnu hefði verið sæmd fyrir Al-
þingi að setja á lýðveldisafmæhnu lög um aðferðafræði
við að ná svipuðum árangri á viðkvæmum stöðum lands-
ins, meðal annars með algerri friðun þeirra fyrir ágangi
sauðfjár, sem er meira eða minna á opinbem framfæri.
Viðamikla og vel skipulagða lýðveldishátíð morgun-
dagsins skortir innri eld, sem geti lyft henni úr umbúðun-
um og gert að minnisstæðum atburði í þjóðarsögunni.
Jónas Kristjánsson
„Verði stofnað félag um Reykjavíkurlistann ... er heimiMsfang félagsins væntaniega í ráðhúsinu ...
Björn m.a. í greininni.
„Borgarskrifstofurnar
ættu að nægja“
í Vikublaðinu, málgagni Alþýðu-
bandalagsins, er sagt frá því fyrir
skömmu, að haldinn hafi verið
fundur í Birtíngu, félagsskap
vinstrisinna, um póhtískt framhald
eftír sigur R-hstans í Reykjavík.
Segir Páll VUhjálmsson, tíðinda-
maður blaðsins, að þar hafi komið
fram sá eindregni vUji fundar-
manna, að stofnuð yrðu stjóm-
málasamtök utan um Reykjavíkur-
Ustann svonefnda.
Á öðrum stað í þessu sama blaði
er sagt frá því að nýlega hafi verið
haldinn fundur i Alþýðubandalags-
félagi Reykjavíkur (ABR), þar sem
„fólk hafi svifið á sigurskýjum. Þar
hafi verið rætt um að „fólk“ kæmi
á fót opnum málefnahópum um
stjórn borgarmála. Sagt er að eins
gott sé fyrir „fólk“ að átta sig strax
á því hvað það þýðir að vera kom-
inn í meirihluta. Svo sem kunnugt
er skilgreina R-Ustamenn sig sem
„fólk“ og hinn helming Reykvík-
inga væntanlega sem eitthvað ann-
að. Hvergi kom fram í þessari frétt,
að „fólkið" í ABR ætlaði að leggja
niður flokksfélagsskap sinn.
Nýttféiag
Ingibjörg Sólrún Gísladóttír var
á fundi Birtingar. í Vikublaðinu er
haft eftir henni að „fullt af fólki“
sem studdi R-Ustann líti ekki á sig
sem flokksfólk. Þá er vitnað beint
tíl orða hennar með þessum hættí:
„Við verðum að nota starfskrafta
þessa fólks og megum ekki missa
það frá okkur. Það þarf að koma
upp aðstöðu og við þurfum að huga
að félagsstofnun."
Félögin á vinstri kanti stjómmál-
anna eru svo mörg að fyrir ókunn-
uga er ógerlegt að átta sig á fjölda
þeirra. Nú vill Ingibjörg Sólrún
stofna enn eitt félagið, að þessu
sinni um Reykjavíkurlistann. Það
eru væntanlega hin nýju póhtísku
samtök sem krafa var gerð um á
TCjallaiirin
Björn Bjarnason
alþingismaður
Birtíngarfundinum. Hvemig fellur
sú krafa að starfi flokksfélaga á
borð við ABR? Hvað um Kvenna-
listann, getur hann starfað í slíku
félagi? Hver verður munurinn á
félaginu og almennum stjórnmála-
flokki? Hvað láta framsóknarmenn
draga sig langt inn í slíkan félags-
skap?
Skrifstofa eða ekki?
Samkvæmt frásögn Vikublaðsins
talaði Guðrún Helgadóttir, þing-
maður Alþýðubandalagsins í
Reykjavík, næst á eftir Ingibjörgu
Sólrúnu og sagðist hafa efasemdir
um ágæti þess að Reykjavíkurhst-
inn opnaði skrifstofu og þá segir
orðrétt: „sagði það kosta peninga
og borgarskrifstofurnar ættu að
nægja.“
Hvernig á að skilja þessar um-
ræður? Verði stofnað félag um
Reykjavíkurhstann án sérstakrar
skrifstofu er heimihsfang félagsins
væntanlega í ráðhúsinu að tillögu
Guðrúnar Helgadóttur. Hvað hefði
verið sagt, ef þingmaður Sjálfstæð-
isflokksins hefði talað þannig um
aðstöðu fyrir pólitískt starf á veg-
um þess flokks? Sjáum við þarna
muninn á því sem „fólki“ er leyfi-
legt og hinum?
Þörf aðhalds
Umræðurnar um pólitískt starf á
vegum R-hstans og nýtingu eigna
borgarbúa í því sambandi sýna að
hinum nýju valdhöfum þarf að
veita aðhald á óhklegustu sviðum.
í kosningabaráttunni sjálfri þótti
þeim ekkert athugavert við að nota
skóla undir pólitíska fundi. Hvers
vegna ekki að breyta ráðhúsinu í
póhtíska félagsmiðstöð og um-
kringja borgarstjórann með hirð
póhtískra félagsráðgjafa?
Viðhorf til tegunda á borgar-
stjórabílum eða laxveiða í Elliðaán-
um eru smámunir í samanburði
við hugmyndirnar um mörk opin-
berra og flokkslegra hagsmuna hjá
R-listanum.
Björn Bjarnason.
„Félögin á vinstri kanti stjórnmálanna
eru svo mörg að fyrir ókunnuga er
ógerlegt að átta sig á Qölda þeirra. Nú
vill Ingibjörg Sólrún stofna enn eitt
félagið... “
Skodanir annarra
Evrópukosningarnar
„Kosningarnar staðfesta einnig þá þróun, sem
sjá hefur mátt í skoðanakönnunum undanfarið, að
þróunin innan ESB hefur gengið lengra en almenn-
ingur getur sætt sig við. Ef þau skilaboð kjósenda
verða hunsuð, til dæmis með því að auka völd Evr-
ópuþingsins í þeirri von að kjósendur neyðist tíl að
taka það alvarlega, er hætta á að verulegir brestir
komi í Evrópusamstarfið."
Úr forystugrein Mbl. 15. júní.
Hræðsluáróður
Sjálfstæðisflokksins
„Glundroðakenningin fékk heldur betur vængi í
nýafstaöinni kosningabaráttu. Talsmenn Sjálfstæð-
isílokksins drógu upp ófagra mynd og vitanlega al-
ranga af störfum þeirra sem stjórnuðu borginni
1978-1982. Vitanlega var þetta hræðsluáróður. Settur
fram í þeim tilgangi að hræða fólk frá stuðningi við
Reykjavíkurlistann. Árangurinn varð líka eins og til
var stofnað.“
Kristján Benediktsson, fyrrv. borgarfulltrúi,
í Mbl. 15. júní.
Auðlindir hafsins
„Þjóðirnar á norðurhveh jarðar, Kanadamenn,
Grænlendingar, Norðmenn, íslendingar, Rússar og
Færeyingar, eiga gífurlega hagsmuni undir því að
samkomulag takist um nýtingu auðlinda hafsins og
stjórn á veiðum. Það er mjög áþreifanlegt hvernig
farið getur ef veiðar eru stjórnlausar, eins og dæmi
eru um við strendur Nýfundnalands.“
Úr forystugrein Tímans 15. júní.