Dagblaðið Vísir - DV - 14.12.1994, Qupperneq 27
MIÐVIKUDAGUR 14. DESEMBER 1994
55
Merming
Leitin, uppgjörið, þroskinn
Leit mannsins að vafalausustu
gildum mannlífsins og tilverunnar
er óþrjótandi viðfangsefni. Nokkuð
er mismunandi hversu mönnum
tekst að höndla kjarnann þegar þeir
takast á við óræðustu rök tilverunn-
ar. Oft gefur meðhöndlunin betri lýs-
ingu á rithöfundinum sjálfum en því
sem lýsa skal. Frásögnin gefur því
oftast góða mynd af víðsýni og
þroska höfundar.
Mér virðist Áma Bergmann takast
vel upp í þessari bók. Ramminn er
tekinn úr Þorýaldsþætti víðfórla og
bókin því talin í hópi sögulegra
skáldsagna. í raun er höfundur að
lýsa athyghsverðri þroskasögu ein-
staklings með sögulegu, heimspeki-
legu og trúarlegu ívafi. Þátturinn af
Þorvaldi víðförla í íslendingasögum
hefur orðið mörgum umhugsunar-
efni, ekki síst út frá þeim sjónarhóli,
hvort unnt sé að vinna góðum mál-
stað með illa fengnu fé. Við fyrstu
sýn kann mönnum að virðast að
uppruni fjárins skipti ekki miklu ef
rétt er notað, en Þórdís spákona var
á öðra máli. Spurning vaknar um
áhrif þessarar aðgerðar völvunnar á
líf Þorvaldar.
Fyrir þúsund áram lagði sveita-
drengur af stað frá fámennri eyju út
í heim og ferðaðist um háborgir ver-
aldarinnar. Upplag hans greinir
hann frá flestum samtímamönnum,
hann „hefur ljósneistann í sér“,
skynjar að eitthvert æðra markmiö
er í lífinu en fjötrun mannsins við
hversdagslegar hvatir. Til eru gildi
ofar valdafíkn og auðsöfnun, kyn-
nautn og græðgi. Höfundur gerir
trúna og ástina að leiðarljósi. En hk-
lega fer hann jafnvel fram úr þessum
einföldu en jafnframt flóknu hugtök-
um. Þorvaldur á sér í öhu sínu vh-
luráfi einhverja æðri sýn sem krist-
allast í kærleika réttsýni og sann-
leika, e.t.v. óháð öllum trúarbrögð-
um og venjulegri ást. Það hvarflar
að mér að rétt lesin segi þessi bók
jafnvel enn meira en Árni ætlaði að
segja, ekki síst þegar ég les viðtal við
hann um bókina. Þessi bók lifir smu
eigin lífi og tekur því höfundi sínum
fram. Þegar Mcixwell kom með jöfn-
una um rafsegulsviðið kom jafnan
óvænt með aukalausn sem Maxwell
haföi ekki séð fyrir, rafsegulbylgjur.
Jafnan tók að lifa sínu eigin lífi og
sýndi fram á rök thverunnar sem
Árni Bergmann.
höfund haföi ekki órað fyrir. Svipað
og Jobsbók sker sig frá öllum ritum
Bibhunnar virðist mér þessi bók
skera sig frá lýsingu höfundar í
blaðaviðtali. Nú má enginn skilja orð
mín svo að ég telji að Árni hafi óafvit-
andi skrifaö hstaverk, síður en svo.
Af þessari bók er ljóst að hann hefur
lagst djúpt. Að baki verkinu hggur
mikh vinna og mikh hugsun. Þor-
Jólaóratóría
Kórar Seltjarnarneskirkju og Há-
teigskirkju stóðu sameiginlega að
tónleikum í Háteigskirkju sl. mið-
vikudagskvöld.
Á efnisskránni var eitt verk, Jóla-
óratóría, eða Oratorio de Noél, op.
12 eftir franska tónskáldið Camihe
Saint-Saens.
Hjónin Viera Gulázsiová og Pavel
Manásek sem eru stjórnendur kór-
anna tveggja, stóðu að tónleikunum.
Lék Viera á orgehð, en Pavel stjóm-
aði flutningnum. Auk þeirra komu
fram þau Þuríður G. Sigurðardóttir,
sópran, Sigríður Elhðadóttir, mezzo-
sópran, Svava K. Ingólfsdóttir, alt,
Guðmundur Gíslasón, tenór, Berg-
þór Pálsson, baríton, Monika Aben-
droth, hörpuleikari og strengjaleik-
aramir Sean Bradley, Olga B. Ólafs-
dóttir, Guðrún Harðardóttir, Sigurð-
ur Gunnarsson og Borgar Magnason.
Tánlist
Áskell Másson
Verkið skrifaöi Saint-Saens árið 1863
og einkennist það af þeirri hljómfeg-
urð og átakaleysi sem oftast ræður
ríkjum í tónlist hans. Einsöngvar-
arnir sem hér komu fram,
hafa flestir laglegar raddir, sem þó
eiga enn nokkuö í land með að veröa
fuhmótaðar. Bergþór Pálsson skar
sig þó úr enda þaulreyndur og ágæt-
ur söngvari. Nokkuð bar á slakri inn-
tónun, einkum hjá mezzósópranin-
um og tenómum, en það átti reyndar
einnig við um strengjasveitina. Kór-
inn skilaði þokkalega sínu hlutverki
þótt nokkuð sé hann ójafn í röddun.
Hlutverk orgelsins og hörpunnar eru
stór í þessu verki og léku þær Mon-
ika og Viera báðar vel og af öryggi.
Deila má um hvort kórstjórarnir
hafi færst of mikið í fang svo skjótt
eftir hingaökomu sína en fegurð
þessarar tónhstar stendur eigi að síð-
ur alltaf fyrir sínu.
Bridge
Spila-
kvöld BSÍ
Mhh jóla og nýárs verður boðið
upp á eins kvölds spilamennsku
í Þönglabakka 1, þriðjudaginn 27.
desember, fimmtudaginn29. des-
ember og föstudaginn 30. desemb-
er. Verðlaun verða veitt fyrir
besta samanlagðan árangur
tveggja kvölda, auk þess sem
dregnir verða út átta happdrætt-
isvinningar á hverju spilakvöldí.
Alhr spilarar eru velkomnir,
sphamennska hefst klukkan 19
og skráning er á staðnum.
flíllH
51 j iiifginiiO
9 9*1 7*0 0 Verö aöeins 39,90 mín.
AJ ;2J Lottó Víkingalottó Getraunir
Nýkomnar
vörur frá Dánmörk.
Húsgögn, einnig smávara,
tilvúlin til jólagjafa.
Antikmunir
Klapparstíg 40, s. 27977, og Kringlunni,
3. hæð, s. 887877
valdur, mannlegur og breyskur,
gengur erfiðan þroskaferil. Ráðþrota
gagnvart öngþveiti lífsins, blóði-
drifnu ofbeldi og spillingardíki leitar
hann svara viö torráðnum spurning-
um lífsins. Einfaldar spurningar
hans taka fram prédikunum lærð-
ustu manna. Hann gengur nær því á
heimsenda og út úr orrustum og
synd í klaustur og síðan einsetumaö-
ur í auðninni, heilagur maður. Út úr
sálarháska blóðugs ofbeldis og hór-
dóms gengur þessi maður sem
„hvorki er barn né vitringur" og
hefur komist nær sannleikanum og
kærleikanum en sanntrúaðir öld-
ungar og einsetumenn. Óvænt lætur
höfundur Þorvald eftir þetta æösta
stig höndla hamingjuna í ást á konu.
Síöustu æviárin tekur Þorvaldur að
Bókmenntir
Guðm. G. Þórarinsson
halda við gifta konu. Kærleikurinn
verður æðri lögum manna. Ég held
að einmitt þetta valdi því að Áma
gengur illa að ljúka sögunni. Hann
velur þrjá hugsanlega enda og lætur
lesandann um að velja hvern hann
vhl. Óvenjulegt. En einmitt þetta
leggur e.t.v. áherslu á thvhjanirnar
í lífi mannsins. Þorvaldur ræður ekki
rás atburða en hann getur ráðið
hvemig hann bregst við og þar skhur
á milli. „Veður ræður akri en vit
syni.“
Bókin er vel skrifuð. Vald höfundar
á tungunni er mikið og um margt
sótt til íslendingasagna. Frásögnin
felur í sér undarlegan hraöa jafnvel
á kyrrstæðustu augnablikum - orðg-
nptt og söguþekking. Viö lesturinn
kom mér stundum Gerpla í hug og
stundum Fávitinn.
Fróðlegt verður að fylgjast með
Árna Bergmann á næstu árum.
Þorvaldur viðförli
Höfundur: Árni Bergmann
Mál og menning 1994
302 bls.
Landbúnaður
skapar
verðmæti
fyrir tæpa
20 milljarða
króna
áári.
ISLENSICUR
Jölagetraun Bónus Radíó er skemmtilegur leikur
þar sem þátttakendur eiga þess kost aö vinna
glæsilega vinninga. Þaö eina sem þú gerir er aö
hringja í 99-17-50 og svara þremur laufléttum
spurningum. Svörin viö spurningunum er aö finna í
jólagafahandbók Bónus Radíó sem fylgdi DV
laugardaginn 26. nóvember.
GLÆSILEG VER0LAUN í BOÐIi
Vikulega er skipt um spurningar og dregiö úr
vikulegum pottum eins og hér segir:
Föstudaginn 16. desember veröur dregin út
Samsung þráölaus sími aö verömæti kr. 25.190.
Dagana 19., 21. og 22. desember veröa dregin út
Voko ferðatæki hvert aö verömæti kr. 5.490.
í hádeginu á Þorláksmessu veröur
aöalvinningurinn dreginn út sem er glæsílegt
Samsung 29" sjónvarp og Samsung
myndbandstæki samtals aö verömæti kr. 128.480.
Allir sem svara öllum þremur spurningunum rétt komast í
pottinn í hverri viku og einnig í aðalpottinn sem dregiö veröur
úr á Þorláksmessu.
verö kr. 39.90 minutan