Þjóðviljinn - 23.12.1947, Blaðsíða 11
Jólin 1947
Þ JÖÐ VILJINN
9
var það, en þótt vistlegt heimili væri ein af unaðs-
semdum lífsins var honum þó enn meira saknaðar-
efni að njóta ekki neins kærleika, engrar umhyggju
og hlýrrar samúðar, sem breiddi sig út yfir áhyggjur
hans og vandkvæði. Hann langaði til að vermast af
yl óeigingjarnar vináttu og vera sjálfur góður. Það
hafði löngum hlýjað honum í þeli að greiða úr ann-
•arra erfiðleikum, þótt ekki væri annað en vísa villt-
um til vegar, gefa svöngum brauðsneið og lána flæk-
ingi rúmið sitt.
Hvað kom að Sibbu Sæm að hverfa svo skjótlega?
Hann, sem hafði ætlað að gæða henni á kaffi og vín-
arbrauðum, þegar hann kæmi heim. Og betur hefði
hún getað skilið við, en aumingjaskapurinn var nú
svona á öllum sviðum.
Hvers vegna gapti skáphurðin svona? Hann reis i
skyndi af brakandi stólnum og kaldsvitnaði af ónota-
legri grunsemd, þegar hann sá að skáphurðin hafði
verið opnuð með því að stinga hnífgrélunni hans inn
með læsingarjárninu.
Grunsemd hans reyndist rétt. Þrjátíu krónum, sem
næst aleigu hans í reiðu fé hafði verið stolið. Þetta
voru laun Sibbu Sæm fyrir gistinguna.
Lamaður af undi-un og hugarkvöl lét verkamaður-
inn fallast aftur á stólinn við slitna, rauðmálaða
vængborðið, sem var rykugt og útatað, að baki hans
var sundurflakandi flet hans, gegnt honum bekkux’-
inn, sem skækjan hafði legið á. Á gömlum stól með
rimlabaki og brunablettum stóð þríkveikjan og pott-
ur yfir, í honum voru leifar af máltíðinni, sem hann
hafði búið gesti sínum. A snúru í einu hei’bergis-
horninu héngu sokkar, sem enginn braut á Iiæl fyrir
hann. Augu hans sáu, hugur hans skynjaði átakan-
lega skýrt, óhirðuna, einstæðingsskapinn. Fyrir þá
einu gleði, sem lífið hafði ekki tekið frá honum, gleð-
ina yfir því að gera öðrum gott, hafði hann nú hlotið
haröa refsingu. Þrjátíu krónur! Hann horfði á
krepptar hendurnar, sem höfðu aflað þeirra. Þrautir,
svita og áhættu höfðu þær kostað, þessar krónur, og
tap þeirra mundi þrengja hag hans um hríð. En hvað
var það þó á móti þeirri hugsun að hafa verið rænd-
ur af gesti sínum. Þessum vesaling, sem skreið inn
til hans hrakinn og fyrirlitinn og fann hjá honum
skjól.
Hvers vegna fór hann á mis við alla hamingju
þessa heirr^s? Líka á mis við það að finna einhvern
örlítinn þakklætisvott fyrir það, að hlynna að hin-
um aumustu aumu. Fylgdi það hrösuninni að glata
tilfinningunni fyrir velvild og vinargreiða? Eða voru
Carl Sandburg:
Að hausti.
Umlir sigð mánans
við silíraðra geisla
glit á gulnuðu laufi
kemur hinn grái gárungi, dauðinn,
að hvísla þér eintali í eyra,
íegurstur vina,
í fullum trúnaði,
Fríða Einars þýddi.
það'aðeins úrhrök, sem til hans komu, þegar þau
áttu ekki annars úrkosta?
Hann sökk dýpra og dýpra niður í hugarvíl, tár
eftir tár læddust fram í augnakrókana og runnu nið-
ur með nefinu. Hann kveið jafnt fyrir dauða scm
lífi. Hver mundi veita honum nábjargirnar ? Og gröf-
in var ísköld og myrk. — En þegar örvæntingm var
svörtust x’ofaði til. Draumui’inn. Hin fegui’sta dags-
bx*ún, sem dauðlegt auga fær litið. Dagsbnxn í vestri
hlaut að boða dögun í dauðanum, nýtt líf. Nýtt líf
með Dísu á landinu handan við djúpið mikla. Þau
bæði eilif ung á sígrænum teig. Dísa ætlaöi báðum að
koma til hans, Dísa hans með rjóðu vangana og
löixgu, ljósu fléttui’nar. Kamxske var skilixaður þeii’ra
aðeins reymslustur.d.
Verkamaðurinn starði framundan sér heillaður af
nýrri von. Svo tók hann til sta.rfa, setti brenglaðan
blilz.’iketil yfir loga, þunkaði af ryk og þvoði gólf.
Þegr.r ketillinn blés franx í túðuna renndi hann upp
á bláu kaffikönnuna sína. Kaffið seig seiixt niður um
þéttan pokann. Meðan hann beið raulaði haxxn fyrir
munni sér stef Feigs Fallandasoixar:
„Húmar að mitt hinzta kvöld,
horfi’ eg fram á veginn.
Gröfin móti gapir köld,
gref ég á minn vonarskjöld
rúnir þær, sem ráðast hinum megin.“