Þjóðviljinn - 23.12.1947, Page 41
Jólin 1947
ÞJÓÐVILJINN
39
.Tónsson frá Akurseli, faðir Friðriks á Hóli á Sléttu.
J >að stóðst á endum, að Pétur kom rneð stúlkurnar
5 hlaðið á Snartarstöðum, þá er bylurinn brast á. Jón
bóndi kom til dyra og var fremur viðskotsillur. Sagð-
ist hann ekki vita, hvern fjandann Pétur væri að
dragast með kvenmannsvæflur í þessu veðri, og kvað
sig ekki undra, þótt svona flökkukindur hittu sjálfar
sig fyrir fyrr eða síðai. Þótti Pétri nú nóg komið,
kvaddi í skyndi og hvarf út í hríðina. Víkur nú sög-
unni aftur heim í Leirhöfn.
Pétri bónda þótti veðurútlit ótryggt og fór þvi
tímanlega til fjár síns. Þar á sléttunni hagar svo til,
að sauðfé er hýst í húsum við sjóinn, sem kölluð eru
borgir. Eru þær oft alllangt frá bæ. í Leirhöfn voru
í þennan tíma tvær f járborgir, önnur á tanganum fyr-
ir neðan Leirhafnai’vatnið, þar sem nú er Nýhöfn.
Þar voru hafðir sauðir og annað fullorðið fé. Hin
borgin svonefnd Kollsborg, stóð alllangt vestur með
sjónum, og er hún enn á sama stað. Þar voru lömb
höfð.
Pétur bað þær Sesselju og Guðríði að hýsa lömbin
fyrir sig í Kollsborginni. Þau höfðu um daginn verið
í svonefndri Byrgjafjöru. Sjálfur fór Pétur til sauð-
anna, sem voru út með bökkunum austan við Leir-
höfnina.
Þau fóru öllu á stað í sama mund, en Kristín Ás-
mundsdóttir varð eftir ein heima með drengina. Er
nú fyrst að segja frá Pétri, að rétt um það leyti, sem
hann náði til f járins, brast bylurinn á. Sauðirnir voru
í fjöninni framan við bakkana, og átti hann upp á
þá að sækja með féð. Skóf mjög fram af bökkunum,
og leituðu sauðimir æ meir undan að sjónum. Gekk
nú í þófi fyrir Pétri, og tók þá að dimma af nótt.
Þótti honum sem sauðunum væri kastað í fang sér
aftúr, þótt hann kæmi einhverjum af þeim upp á
bakkana. Krepptu sauðirnir svo að Pétri, að hann
stóð í sjó allt að mitti framan við þá.
Sá hann nú, að svo búið mátti ekki standa og ham-
aðist^að sauðunum. Tókst honum að lyktum að koma
þeim upp á bakkana, enda var hann hraustmenni og
harðfylginn sér. Rak hann síðar féð, sem leið liggur,
inn fyrir Leirhöfning. og í'ram á tangann, og gekk það
þolanlega.
En þegar hann ætlaði að reka þá inn í borgina,
fengust sauðirnir ekki með nokkru móti til þess að
ganga inn og komu jafnharðan í fang honum aftur.
Þótti Pétri þetta ekki einleikið og litaðist um í borg-
inni Sá hann þá glætu nokkra sem maurildi, og í glæt-
unni sá hann mórauðan hund. Þótti honum sem Móri
varnaði fénu inngöngu. Gekk svo lengi nætur, að
Móri hörfaði undan Pétri, er hann gelck inn í borgina,
en var jafnharðan kominn í veg fyrir sauðina, þegar
hann vék út aftur.
Að lokum tókst Pétri þó að byrgja féð inni og hélt
síðan heimleiðis. Náði hann bænum mjög þrekaður.
Þær Sesselja og Guðrún voru þá ókomnar, en Knstín
sat með drengina nær örvita af hræðslu í myrkrinu,
því að eldurinn var dauður. Kvaðst hún hafa heyrt
umgang og læti fram í bænum um nóttina, svo að allt
hefði ætlað um koll að keyra. Pétur tók púðurhorn
sitt og pönnubyssu þamla og fór fram í eldhús tíl
þess að reyna að kvéikja eld. Hellti hann nokkru af
púðri i hlóðirnar ,en vegná myrkurs sá hann ekki, hve
mikið það var. Reyiidi hann síðaú að kveikja með
pönnubyssunni, ert á þeim byssum var kveikt með
stáli og tinnu. Laust1 nú neista i púðrið á hlóðunum,
sem var alltof mikið; og varð af blossi mikili. Slcað-
brenndist Pétur bæði á höndum og andliti. Staulað-
ist hann síðan til baðptqfu og lá þar ósjálfbjarga það
sem eftir var nætur. ’ /
Nú vikur sögunni að Grjótnesi. Þar bjó Björn
bróðir Péturs. Hjá honum voru Jón og Halldóra, for-
eldrar þeirra. Um kvþlcþð, þetta hið sama, sat Björn
og spilaði ,,púkk“, lá vel á honum og hló hann hátt
við.^ a i
Þá. reis Halldóra móðir hans af rökkursvefni og
gekk til sonar síns. Stuþdi hún hönd á öxl honum og
mælti: „Það væri betur„að svona lægi vel á aumingj-
anum honum Pétri, bróður þínum í kvöld.“ Bjöm mun
hafa fengið eftirþanþa, nokkum af þessu, því að í
bíti morguninn eftir þjqst hann með piltum sínum og
fór, sem leið liggur, inp í Leirhöfn og náði þangað
laust eftir birtingu. Þáj var veður enn hið sama og
lítt ratandi nema með sjónum.
Skömmu síðar kom Pétur Hákonarson heim illa
farinn og nokkuð kalinn. Hafði hann náð Snartar-
staðaf járborg vestan undir Snartarstaðanúp og látið
þar fyrirberast. En þegar sauðamaður kom með féð,
hafði Pétur eitthvað gletzt við hann. Varð þeim
sundurorða, og stökk Pétur þá enn út í hríðina og
lagði á Snartarstaðanúp. Komst hann við illan leik
norður af núpnum og náði Ivollsborg. Þar lét hann
fyrirberast, þar til skímá tók. Færði hann þær fréttir
að lömbin hefðu öll ýerið í borginni og vel frá þeim
gengið .Þegar ögn rofaði, var farið að leita að stúlk-
unum. Fundust þær eftir nokkra leit, sín í hverju
lagi, Guðríður austan við svokallaða Stékkjarhæð, en
Sesselja nokkru nær bænum úti á vatninu. Hafði
vindhviða auðsjáanlega kastað henni aftur á bak á