Þjóðviljinn - 02.09.1988, Blaðsíða 7

__ Þegar Jón kynnti „hallalausa“ f járlagaf rumvarpið fyrir ári með miklum fyrirgangi,
valdi hann sér slagorðið „Gefið upp á nýtt“. Var svo mikið fyrirhaft að út var gefin sérstök
hátíðarútgáfa fjárlaga. Nú virðist hins vegar nær að spyrja, hvaða spil
Jón Baldvin varaðspila þegar hann „gaf uppá nýtt“? Var það kannski langavitleysa?
Eyðsluklær eða aðhaldsseggir
Alþingi, forsætisráðuneyti, utanríkisráðuneyti, f jármáiar áðuneyti, viðskiptaráðuneyti og Fjárlaga- og hagsýslustofnun fara
rúman miljarð f ram yfir heimildir fjárlaga á sex mánuðum. Sjavarútvegsráðuneyti og iðnaðarráðuneyti eiga 230
miljónir inni á fjárlögum. Jón Baldvin fer 108 miljónir framýfir heimildir
Prátt fyrir mikið tal ráðherra
ríkisstjórnar Þorsteins Pálssonar
um aðhald í útgjöldum ríkissjóðs,
urðu útgjöld ríkissjóðs 1.222
miljónum hærri en ætlunin var,
þegar bráðabirgðalög voru sett í
mars sl. Þessar tölur eiga við
tímabilið frá áramótum til júní-
loka. Þegar litið er á útgjöld ein-
stakra ráðuneyta, og þá er með
taiin æðsta stjórn ríkisins, forset-
aembætti og Alþingi, Hagstofan
og Fjárlaga- og hagsýslustofnun,
kemur í ljós að níu ráðuneyti fara
samtals rúman einn og hálfan
miljarð ýmist fram úr heimildum
fjárlaga eða með því að fá heim-
ildir sínar rýmkaðar. Til frádrátt-
ar koma síðan þau ráðuneyti,
sem ekki hafa fullnýtt sér heim-
ildir á fjárlögum að upphæð 354
miljónir króna. Þessum ráðu-
neytum og stofnunum má skipta í
þrjá flokka; eyðsluklær, þau sem
ramba meðalveginn og hin sem
hafa sparað umfram heimildir.
Eyðsluklærnar
Forsætisráðuneytið sjálft er í
fylkingarbrjósti og hefur farið
25,8% fram úr upprunalegum
fjárveitingum fjárlaga. Greiðslu-
heimildir til ráðuneytisins voru
hækkaðar um 12,6 miljónir og
þar af voru aukafjárveitingar 8,5
miljónir. Greiðslur umfram
heimildir voru hins vegar 13,1
miljón og meginhluti þeirra eða
11,7 miljónir voru vegna Húsa-
meistara ríkisins.
Æðsta stjórn ríkisins kemur
fast á hæla forsætisráðuneytis og
fór 23% fram úr fjárlögum.
Greiðsluheimildir voru hækkað-
ar um 12,6 miljónir, en engu að
síður var farið 47,4 miljónir um-
fram heimildir og skrifast það
„lögbrot“ á löggjafann sjálfan,
Alþingi.
Fjárlaga- og hagsýslustofnun
er ekki nema sjónarmun á eftir
æðstu stjórninni, með 22,6% um-
fram. Er sú hækkun tilkomin
vegna aukinna greiðsluheimilda
að upphæð 800 miljónir, allt til að
mæta auknum vaxtagreiðslum.
Greiðsluheimildir voru hins veg-
ar ekki nýttar og vantaði þar 242
miljónir á.
Utanríkisráðuneytið vill nú
sjaldan vera langt aftan við fyrstu
menn og fer 18% fram yfir fjár-
lög. Það fékk greiðsluheimildir
hækkaðar um 41,2 miljónir og fór
svo 18,7 miljónir umfram heim-
ildir. Þar af voru greiðslur til
sendiráða 11 miljónir og 7,5
vegna lögreglustjórans á Kefla-
víkurflugvelli.
Þá er komin röðin að Jónunum
sjálfum og hefur Jón Sigurðsson
heldur vinninginn. Viðskipta-
ráðuneytið fer 13,2% fram úr
fjárlögum. Það fékk greiðsluhei-
mildir aðeins hækkaðar um 2,4
miljónir svo það varð að fara 187
miljónir fram yfir það sem það
hafði heimild til. Þetta gerist
þrátt fyrir að útgjöld viðskipta-
ráðuneytisins hafi hækkað tvöfalt
á við það ráðuneyti sem var næst í
röðinni, ef miðað er við sama árs-
tíma 1987, eða um 105%.
Sjálfur sporgöngumaður
sparnaðai-ins, Jón Baldvin fer síð-
an 12.9% fram úr fjárlögum.
Hann fékk greiðsluheimildir
hækkaðar um tæpar 60 miljónir
og fór svo með 108,8 miljónir úr
ríkiskassanum fyrir ráðuneyti
sitt, án heimilda í lögum. Þá hef-
ur niðurgreiðsla á fiski að upp-
hæð 69 miljónir ekki verið færð til
gjalda, heldur hafa niður-
greiðslurnar verið færðar sem
lækkun á innheimtu söluskatts.
Þetta eru samtals um 178 miljón-
ir. Ef við þetta er síðan bætt 57,6
miljóna framlagi til Ríkisá-
byrgðasjóðs, en greiðslur til hans
eru ekki enn hafnar, þá fer Jón í
forystusveitina þar sem hann
kann við sig best, með 23% fram-
yfir fjárlög.
Góðu drengirnir
Þau ráðuneyti sem halda sig
rétt ofan við rammann eru dóms-
og kirkjumálaráðuneytið, sem
fer 1,5% framyfir, Hagstofa fs-
lands fer 2,5% framyfir og
Heilbrigðis- og tryggingamálar-
áðuneytið fer 4,2% fram yfir. Þar
á bæ hafa greiðsluheimildir þó
verið hækkaðar um 510 miljónir,
en ráðuneytið á enn inni 17 milj-
ónir til að fullnýta þær.
Aóhalds-
ráóuneytin
Þar er sjávarútvegsráðuneytið
fremst í flokki. Greiðsluheimildir
hafa aðeins verið hækkaðar um
3,8 miljónir og þó á ráðuneytið
enn 151 miljón inni, eða 20,5% af
fjárhæðum eyrnamerktum því á
fjárlögum. Reyndar eru enn
óhafnar greiðslur söluskatts í
sjávarútvegi að upphæð 141 milj-
ón króna. Iðnaðarráðuneytið
heldur líka vel á spilunum, það á
inni 15,2% eða 93,6 miljónir. Þar
á enn eftir að greiða 122 miljónir
vegna jöfnunargjalds og Orku-
sjóðs, en ráðuneytið hefur greitt
32 miljónum of mikið til Iðn-
tæknistofnunar, RALA, Raf-
magnseftirlitsins og Orkustofn-
unar. Samgönguráðuneytið á
3,8% inni eða 102 miljónir. Enn
eru þó eftir ógreiddir reikningar
vegna Skipaútgerðar ríkisins að
upphæð 73 miljónir. Það eru
launakröfur sem færðar hafa ver-
ið á viðskiptareikning. Eins á
eftir að greiða vegna Vita- og
hafnarmálastofnunar 17,5 milj-
ónir króna. Félagsmálaráðuneyt-
ið er enn 1,4% undir fjárlögum
og á inni 155,5 miljónir. Þá eru
aðeins eftir landbúnaðar- og
menntamálaráðuneyti sem hvort
um sig er aðeins 0,3% fyrir neðan
strikið. Menntamálaráðuneytið
er með 102 miljónir í plús, en á
eftir að greiða framlög til bygg-
inga framhalds og grunskóla að
upphæp 85 miljónir. Þá hafa
greiðslur vegna rekstrar grunn og
héraðsskóla orðið 50 miljónum
lægri en ráð var fyrir gert, en um-
framgreiðslur vegna Þjóðleiks-
hússins hafa étið þann ávinning
allan upp. Landbúnaðarráðu-
neytið er 22 miljónir í plús, en á
eflaust ekki í miklum vandræðum
með að koma þeim smáaurum í
lóg.
phh
SKYRSLA
RÍKISENDURSKOÐUNAR
UM FRAMKViEMD FJÁRLAGA
FYRRI ÁRSHELMING ÁRSINS 1988
81
í skýrslu ríkisendurskoðunar um f ramkvæmd fjárlaga í tíð Jóns Baldvins kemur fram að fjármálaráðuneytið
er í hópi verstu eyðsluklónna.
NÝ7T HELGARBLAÐ - ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 7