Þjóðviljinn - 02.09.1988, Blaðsíða 11

FOSTUDAGSFRETTIR
■ ■ ■ — - 1 ■ ■" 11 " — ■ ■ " 1
Lœkjartorg
Fjöldamótmæli gegn
bráðabirgðalögunum
Rigningarfundur á Lœkjartorgi gegn kjaraskerbingu. Páll Halldórsson BHMR: Það verður
að virða samningana. Sigurður T. Hlífarformaður: Laun eru ekki vandinn
Frá útifundinum á Lækjartorgi, - áður en demban kom. (Mynd: Jim Smart)
Vaka Siglufirði
Einkennileg
staða
Hafþór Rósmundsson formað-
ur Verkalýðsfélagsins Vöku á
Siglufirði segir að þing Alþýðus-
ambandsins í haust hljóti að
verða sérkennileg samkoma.
Verkalýðshreyfingin sé nú í
einkennilegustu stöðu sem íslensk
verkalýðshreyfing hafi nokkurn
tíma lent í. Ljóst sé að sú kjarask-
erðing sem þegar hafi verið fram-
in og sú sem eigi eftir að koma
bitni bara á opinberum starfs-
mönnum og almennu verkafólki.
„Það er auðvelt að sjá það fyrir
að aðrir hópar fara létt með að
bæta sér þetta upp,“ sagði Haf-
þór. Ef síðan ætti að ráðast á sjó-
menn væri helvíti hart ef einungis
opinberir starfsmenn mótmæltu
kjararáninu. Svo virtist sem mið-
stjórn ASÍ væri langt frá því að
vera samstilltur hópur. „Fólk hér
er hálf ráðalaust. Það er ekki
hægt að ætlast til að eitt og eitt
félag rísi upp. Það er furðulegt að
ASIkæri kjararánið í vor en setj-
ist síðan niður með ríkisstjórn-
inni núna,“ sagði Hafþór.
Hafþór sagði að þegar staðan
væri orðin þannig að meira væri
greitt í fjármagnskostnað en
laun, væru hlutirnir orðnir öf-
ugsnúnir. 9% niðurfærsla launa
sem yrði mætt með 3-4% niður-
færslu verðlags gengi ekki upp.
Síðustu samningar hefðu verið
hógværir og menn því búist við
því að fá að hafa þá í friði.
Reyndin væri önnur.
Versti hlutinn af öllu saman
sagði Hafþór vera að ríkisstjórn-
in skyldi afnema 2,5% launa-
hækkun 1. september, að hún
skyldi ekki hafa verið látin í friði
á meðan menn undirbyggju ann-
að.
-hmp
Árvakur Eskifirði
Launamisrétti
eykst
HrafnkellJónsson: Okk-
ar laun lœkkuð umfrarn
aðra
„Það sem skiptir okkur sem
stóðum að Akureyrarsamningun-
um mestu máli er að það er verið
að lækka okkar kaup umfram
aðra,“ segir Hrafnkell Jónsson
formaður Árvakurs á Eskifirði-
.Þeir sem hefðu samið um miðjan
maí hefðu þegar fengið 2,5%
hækkunina.
Hrafnkell segir að nú dragi enn
meira í sundur á milli meginþorra
fiskvinnslufólks og iðnaðar-
manna í launum. Furðulegt væri
að menn töluðu um raunvaxta-
lækkun á sama tíma og Seðla-
bankinn segi raunvaxtastigið
eðlilegt.
Hrafnkell sagði að ef tækist að
færa niður verðlag og vexti í al-
vöru myndi fólk meta það. En
það yrði að hafa eitthvað
áþreifanlegt fyrir framan sig í
þeim efnum. „Ég fullyrði að það
trúir því enginn í alvöru að menn
ætli að lækka vexti á meðan
Seðlabankinn segir það eðlilegt
að hér séu tvisvar sinnum hærri
raunvextir en í nágrannalöndun-
um.“
Hrafnkell telur að menn eigi að
bíða og sjá hvað verður á spilun-
um hjá ríkisstjórninni. Þá geti
menn gert upp við sig hvort eigi
að fara út í aðgerðir og hvernig.
-hmp
Um fimm hundruð 500 manns
sóttu útifund BHMR, kenn-
ara og bankamanna á Lækjar-
torgi í gær, en það eru fyrstu
fjöldamótmælin gegn efnahags-
ráðstöfunum ríkisstjórnarinnar.
Einn ræðumanna var ASÍ-
maðurinn Sigurður T. Sigurðs-
son formaður Hlífar í Hafnmar-
firði, og athygli vakti að bæði
Kvennalisti og Alþýðubandalag
sendu stuðningsyfirlýsingu á
fundinn.
„Mælirinn er fullur. Afnám
samnings- og verkfallsréttar
launamanna og tvær gengis-
fellingar á fyrra hluta ársins hafa
leitt til umtalsverðrar kjaraskerð-
ingar hjá launafólki sem aðrir
þjóðfélagsþegnar hafa komist
hjá“ segir meðal annars í ályktun
fundarins, þar sem mótmælt var
afnámi 2,5% hækkunarinnar og
fordæmdar ráðagerðir um frekari
niðurfærslu launa. Stéttarfélögin
í landinu eiga að standa saman og
verja lífskjör launafólks, segir í
lítt dulinni orðsendingu ályktun-
arinnar til ASÍ-miðstjórnarinnar.
Fjórir ræðumenn á fundinum
voru harðorðir í garð ráða-
manna. Páll Halldórsson formað-
ur BHMR sagði í ræðu sinni að
efnahagsvandinn stafaði af mis-
tökum atvinnurekenda og
stjórnvalda en ekki af launum
launafólks. Með aðgerðum sín-
um væri ríkisstjórnin að viðhalda
ástandi stöðugra kjaraskerðinga
og frestaði um leið að atvinnu-
rekendur tækju á sínum vanda.
„Við krefjumst þess að samning-
ar séu virtir. Það er óþolandi að
atvinnurekendur og ríkisvald geti
gert samninga sem þeir ætla sér
ekki að standa við,“ sagði Páll.
Hinrik Greipsson formaður
Félags bankamanna sagði ríkis-
stjórnina slá ryki í augu fólks með
því að lækka nafnvexti og bú-
vöruverð. Ríkisstjórnin hreykti
sér af því að hafa lækkað
nafnvexti, sem væru á sparnaði
fólks en raunvextirnir væru enn
Talið er að allt að 30 þúsund
laxaseiði hafi drepist hjá lax-
eldisfyrirtækinu Óslaxi hf. á Ól-
afsfirði og er tjón fyrirtækisins
metið á miljónir króna. Það sem
verra er að seiðin munu ekki hafa
verið tryggð og því er tjónið til-
finnanlegt fyrir fyrirtækið.
Að sögn Sveinbjörns Árnason-
ar á Ólafsfirði var komið sólskin
og besta veður þar í gær og var
bærinn að mestu orðinn hreinn á
nýjan leik eftir að búið var að
hreinsa burt allan aurinn og leðj-
una. Hættuástandi hefur verið
aflýst og sváfu íbúar þeirra 70
húsa sem voru rýmd um helgina
heima hjá sér í fyrrinótt.
Fjöldi manns í næstu ná-
grannabyggðum hefur boðist til
að aðstoða heimamenn í því
endurreisnarstarfi sem framund-
an er og hefur sett á fót þriggja
manna nefnd til að skipuleggja þá
vinnu og hvernig best sé að hagn-
ýta sér þá aðstoð.
Vegurinn um Ólafsfjarðar-
þeir sömu á verðtryggðum
skuldum þess. Raunvextir væru
nú 10-15% á meðan yfirleitt væri
talið eðlilegt að þeir væru 2-4%.
Svanhildur Kaaber formaður
Kennarasambands íslands sagði
ríkisstjórnina beita „Grýluupp-
eldisfræði". Grýlan væri svokall-
aður efnahagsvandi og ekki stæði
múla er afar ílla farinn á mörgum
stöðum og á sumum hreinlega í
sundur af völdum skriða og í
Brikargili var vegurinn horfinn
- Mönnum er mjög ofarlega í
huga að vita hvað er að gerast
innan miðstjórnar ASÍ. Við lítum
svo á að það komi ekki til greina
að taka þátt í viðræðum við
stjórnvöld um frckari kjara-
skerðingu, segir Elías Björnsson
formaður Sjómannafélagsins
Jötuns í Vestmannaeyjum.
- Við skorum á þá mið-
stjórnarmenn sem eru á móti
þessum viðræðum að gefa sig
fram svo hægt sé að vinsa þá fram
þeim sem eru á þessu. Hvar
standa formaður Sjómanna-
sambandsins, formaður Sjó-
á forstjórunum að benda á
lausnina, skerðingu launa. Hægt
væri að taka undir það að neyslan
hefði verið of mikil, offjárfesting-
ar of miklar. En ekki væri hægt að
taka undir að launafólk stæði þar
að baki, það hefði einfaldlega
ekki éfni á því.
Að lokum talaði Sigurður T.
með öllu. Starfsmenn Vegagerð-
ar ríkisins unnu við í gær að
kanna þær skemmdir sem hafa
orðið á veginum og er talið að
mannafélags Reykjavíkur, for-
maður Verkamannasambands-
ins? Við viljum fá að vita hvar
þeir standa í þessum málum. Þeir
hafa þá skyldu að gefa sig fram og
láta vita af skoðunum sínum,
- Við viljum fá klár svör frá
þessum formönnum. Við krefj-
umst þess að bæði sambands-
stjórn Sjómannasambandins og
framkvæmdastjórn VMSÍ verði
þegar kölluð saman. Vinnu-
brögðin eru með ólíkindum og
ekki í nokkrum takt við vilja fé-
lagsmanna, sagði Elías.
Jötunn hefur mótmælt harð-
Sigurðsson formaður Hlífar í
Hafnarfirði. Hann las harðorða
ályktun Hlífar frá því fyrr í vik-
unni og sagði að enginn þyrfti að
segja launafólki að laun á bilinu
30-70 þúsund væru að setja efna-
hagslíf þjóðartnnar á annan
endann. Frjálshyggjan ætti að
borga skuldir sínar sjálf. -hmp
nokkur tími líði þar til hann verð-
ur opnaður á ný.
lega þeirri kaupmáttarskerðingu
sem fram kemur í tillögum til
ríkisstjórnarinnar um efna-
hagsmál og einnig öllum áform-
um um lækkun skiptaprósentu til
sjómanna eða lækkun fiskverðs
sem er nú þegar of lágt miðað við
verðlagsþróun í landinu. Skorar
Jötunn á miðstjórn ASÍ að hafna
nú þegar þeirri leið sem ríkis-
stjórnin virðist hafa valið sér til
að rétta við atvinnureksturinn í
landinu og hallann á ríkissjóði,
þ.e.a.s. ofnotaðri kjaraskerðing-
arleið, eins og segir í samþykkt
félagsins. -lg.
NÝTT HELGARBLAÐ - ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 11
-grh
Jötunn Vestmannaeyjum
Höfnum öllum viðræðum