Þjóðviljinn - 02.09.1988, Blaðsíða 14

«
Nashymingar í
útrýmingarhættu
Horn, húð og hland notuð í lyf gegn ýmissi óáran og getuleysi.
Stofninn hefur minnkað um helming á hálfri öld
Náttúruverndarsinnar hafa
ekki eingöngu áhyggjur af út-
rýmingu stórhvela, heldur ótt-
ast þeir um afdrif ýmissa
stórra landspendýra. Þeirra á
meöal eru nashyrningar, en
þeim er slátrað fyrst og fremst
vegna hornanna. Mulin nas-
hyrningahorn þykja góð gegn
náttúruleysi, höfuðverk, tann-
pínu og malaríu. Árlega eru
flutt út frá Afríku um þrjú tonn
af muldum nashyrningahorn-
um, en kílóið af duftinu selst á
65 þúsund krónur. Á 15 árum
hefur nashyrningum í Afríku
fækkað um helming.
Nashyrningar hafa um alda-
raðir lifað í dal sem Zambasí-
fljótið rennur um, á landa-
mærum Zambíu og Simbab-
we. Mjög illfært er til dalsins,
þannig að þessir risar lifðu til-
tölulega vernduðu lífi og er
talið að í dalnum hafi við-
gangur dýranna verið eðli-
legur. Arið 1984 voru rúmlega
4.500 nashyrningar í dalnum.
Nú eru bara 700 dýr í dalnum,
því veiðiþjófar uppgötvuðu
þetta gósenland.
Allar tegundir
í hættu
Ails eru til fimm mismunandi teg-
undir af nashyrningum, tvær í
Afríku og þrjár í Asíu. Afrík-
önsku stofnarnir eru taldir telja
um 6.000 dýr og stofnarnir í Asíu
um 2.600. og það sem verra er,
dýrunum fækkar stöðugt.
Á 5. áratugnum skaut einn
veiðimaður þúsund nashyrninga
á 200 ferkflómetra svæði í Kenya
til þess að útrýma þeim á land-
svæði sem átti að nota undir
byggingar. Á svipuðum slóðum
er nú þjóðgarður sem er hundr-
Oftast sækjast veiðiþjófarnir eingöngu eftir hornunum einsog sjá má á þessu hræi sem fannst í Zambíu.
VIÐ HÖFUM OPIÐ ALLA DAGA
FRÁ KL. 11.30 - 23.30

PIZZA ÚR ELDOfim
aðsinnum stærri, eða 20.000 ferk-
flómetrar, og þar eru nú um 150
dýr.
Veiöiþjófar
Aðai ógnvaldurinn eru veiði-
þjófar. Þrátt fyrir algjöra friðun
og alþjóðlega samninga um bann
við sölu á afurðum nashyrninga,
eru viðskipti með þessar afurðir
mjög ábatasöm og því mikið
tíðkuð.
Veiðiþjófarnir sækjast fyrst og
fremst eftir hornunum, því verð-
ið á þeim er mjög hátt. Þau eru
einkum seld til Austurlanda fjær.
Þar eru þau mulin og duftið selt í
tveggja til þriggja gramma
skömmtum. Oft er viðskiptavin-
urinn viðstaddur á meðan hornið
er mulið, til þess að geta verið
viss um að ekki sé verið að selja
honum svikna vöru, mulin rollu-
bein t.d. En duft úr nashyrninga-
hornum er líka notað í pillur.
í Kína er mjög algengt að duft-
ið sé notað í pillur sem seldar eru í
apótekum við hliðina á vítamín-
pillum og magnyli.
Nokkrar afurðir unnar úr nashyrn-
ingahornum sem hægt er að kaupa í
verslunum í Jemen.
Gegn
náttúruleysi
Kínverjar nota duftið ekki
gegn náttúruleysi einsog ná-
grannar þeirra í vestri, Indverjar.
Indverjar nota það þó ekki í mikl-
um mæli til þess að auka getuna,
því talið er að einungis 50 kg. af
dufti séu notuð þannig árlega.
Hornin eru þó ekki það eina
sem menn sækjast eftir því húðin
er einnig möluð og þykir góð í
gigtarmeðöl. Einnig hefur hún
verið vinsæl á skildi innfæddra,
því húðin er þykk og vopn bíta
ekki auðveldlega á henni.
Lækningamáttur nashyrninga-
afurða er þó ekki að fullu upptal-
inn því nashyrningahland þykir
gott gegn astma og lungnabólgu.
Talið er að dýragarðar í Afríku
geti þénað dágóðan skilding á því
að safna hlandi og selja það.
Upp á líf
og dauða
Mikil barátta er háð til þess að
vernda nashyrningana gegn
veiðiþjófum og má segja að hún
sé upp á líf og dauða, annarsveg-
ar gegn útrýmingu þessara risa-
stóru dýra og hinsvegar í bók-
staflegri merkingu, því margir
veiðiverðir hafa látið lífið í bar-
áttunni gegn veiðiþjófum.
Lögunin á horni nashyrningsins og hinn geysilangi eðlunartími dýr-
anna, sem oft stendur í rúman klukkutíma, er kannski orsökin fyrir trú
manna á því að mulin horn geti aukið getu manna.
14 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN - NÝTT HELGARBLAÐ