Dagblaðið Vísir - DV - 16.10.1999, Síða 30

30
LAUGARDAGUR 16. OKTÓBER 1999 UV
Bðtal
Við erum ekki með
galdralausnir
Fyrir mér var afi 1 tölu heilagra
manna fremur en jarðneskra. Síminn
hjá honum var lengi vel 4777 og síðan
14777 og ég var alltaf viss um að sím-
inn í himnaríki væri 777. Ég var klár á
því, svo fremi að það væri sími í
himnaríki," segir Einar Logi Einars-
son grasalæknir þegar hann minnist
afa síns, Erlings Filippussonar, sem
einnig var grasalæknir og hafði lært
þá kúnst af móður sinni, Þórunni.
Það er óhætt að segja að grasalækn-
ingar erfist í ætt Einars Loga því móð-
ir hans - og dóttir Erlings - er Ásta
sem gjaman er kölluð „Ásta grasa“ og
hefur hjálpað þúsundum manna með
seyðum sínum og smyi'slum, jafnvel
eftir að aðrir græðarar voru orðnir úr-
ræðalausir.
í dag er Einar Logi tekinn við fyrir-
tækinu og þegar hann er spurður hvað
það heiti er svarið: „Einar Logi Einars-
son.“ Svo er þetta ekki einu sinni fyr-
irtæki. Einar starfar að því, ásamt
tveimur systkinum sínum, að tina grös
og þurrka, sjóða seyði og blanda og
halda lifandi þeirri gríðarlegu þekk-
ingu og hefð sem fjölskylda hans hefur
mótað kynslóð eftir kynslóð. Hann
þvertekur þó fyrir að hafa verið undir
þrýstingi frá móður sinni um að taka
við hefðinni og segir að grösin og allt
sem þeim viðkemur hafi vakið hjá
honum mikinn áhuga þegar á bams-
aldri. „Ég er búinn að vera eins lengi
og ég man eftir mér skríðandi úti í
móa að tina grös, allt frá þvi að
mamma var að hjálpa afa við þetta,“
segir Einar Logi sem hefur starfað af
fullri alvöm við grasalækningar frá
því um 1970-1972 og segist þvi bráðum
eiga þrjátíu ára starfsafmæli.
Rukkum fólk ekki fyrir viðtals-
tíma
Þau systkinin em til skiptis i mót-
tökunni inni í Samtúni, svara í síma,
tala viö fólk um allt land, senda seyði
um allar trissur og hver sem er getur
gengið inn til þeirra til að leita bóta á
meinum sínum. „Það er ekkert þungt
bókunarkerfi hjá okkur og það kostar
ekkert að korna," segir Einar Logi.
„Við höfum aldrei rukkað fólk fyrir
viðtalstíma."
Er þá ekki mikil traffik hjá ykkur?
„Stundum. Þetta hefur verið nokkuð
jafnt og þétt hjá okkur i gegnum tíðina
en það er ekkert extra útkail hjá lög-
reglunni tO að stjóma umferðinni fyr-
ir utan húsið hjá okkur.
Þetta er í rauninni þannig að fólk er
að koma til okkar kynslóð fram af kyn-
slóð, rétt eins og við erum að vinna
héma kynslóð fram af kynslóð. Ég
man til dæmis eftir því að það kom til
mín gömul kona fyrir fimmtán árum
sem hafði fyrst fengið seyði hjá
langömmu minni."
En hvers konar sjúkdómar koma
inn á borð hjá grasalæknum?
„Við eram mest að fást við þessi
krónísku vandamál sem heilbrigðis-
kerfið ræður ekki við; magabólgur,
ristilkrampa, háar magasýrur, blöðra-
bólgu og svo framvegis. Það nægir
ekki að taka lyf við þeim. Það þarf að
taka á þeim eins og matarkúr og lik-
amsrækt. Þetta er eitthvað sem verður
að byggja upp á löngum tíma. Við
eram ekki með neinar galdralausnir.
Oft er það þannig að
fólk er búið að ganga með
krónísk vandamál í nokk-
ur ár þegar það kemur til
okkar. Það hefur verið í
alls kyns meðferðum, jafn-
vel á sjúkrahúsum. Þá er
algerlega óraunhæft að
halda að það geti komið tii
mín og orðið gott á einni
viku. Algengast er að fólk
þurfi að fara á kúr í þrjá
til fjóra mánuði, jafnvel
breyta um mataræði í leið-
inni og getur þá þurft að
taka út fæðutegundir sem
era ertandi.
Það er aðeins í einu til-
felli sem má segja að
grasalækningar séu
skyndilausn. Það er í
magakrampa hjá ungböm-
um, enda er orðið algengt
að hjúkranarfræðingar hjá ungbama-
eftirlitinu vísi til okkar ijömum með
þessar algengustu magakveisur. Við
erum með seyði sem má gefa þeim
strax á fæðingardeildinni."
Jurtir sem eru álitnar illgresi
í bók um Ástu, móður Einars Loga,
sem út kom fyrir tiu til tólf árum, seg-
ir hún frá löngum og oft erfiðum ferða-
Þær skipta tugum, jurtategundirnar
sem við tínum.
lögum um land ailt til að tína grös.
Þegar Einar er spurður hvort hann
hafi haldið þeirri hefð að tína grösin
sjálfur segir hann svo vera. „Enda
þekki ég Holtavörðuheiðina betur en
Laugaveginn í Reykjavík. Ég er búinn
að fara oftar yfir þá heiði á seinustu
árum en niður Laugaveginn.'*
Hvaða grös ertu mest að tína?
„Það má segja að það sé þverskurð-
ur af flórunni. Við byrjum snemma á
vorin, um leið og snjóa leysir, og svo er
haldið áfram þangað til ekki er lengur
hægt að komast að jarðveginum fyrir
snjóalögum. Við tínum um allt land,
allt frá fléttum upp í trjágróður. Þær
skipta tugum, jurtategundirnar sem
við tínum. Af sumum tínum við örfá
kíló en hundrað kfióa af þeim sem tek-
ið er mest af.“
Era þetta ekki gróðurspjöll?
„Nei, ef þetta er gert á réttan hátt
má líta á þetta sem ræktun. Við klipp-
um jurtina en hreyfum ekki við rót-
inni. Við förum á sömu staðina aftur
og aftur og gróðurinn virðist bara
aukast ár frá ári. Hins vegar sjáum við
stundum að jurtir hafa verið rifnar
upp með rótum. Þá hefur einhver ver-
ið á ferð sem ekki kann að umgangast
náttúrana og það er illt til þess að
vita.“
Þær jurtir sem Einar og hans fjöl-
skylda tína mest af era mjaðaijurt,
vaiihumall og birki og síðan era það til
dæmis rjúpnalauf. blóðberg og ljóns-
lappi. „Við göngum að þessum plönt-
um á ákveðnum stöðum,“ segir Einar
og bætir því við að hér á landi sé tfi
göúrlega mOiið af jurtum sem álitnar
era Olgresi. „Þær fafia sjáifkrafa á
haustin og þvi er ekki verið að ganga i
neina sjóði.“
Sýklalyfjaónæmi
Þessa dagana er mikið rætt og ritað
um ónæmi sem heimsbyggðin virðist
hafa þróað gegn sýklalyfjum. Hafið þið
einhver ráð við því?
„Það er griðarleg ofnotkun á sýkla-
lyfjum, meira að segja við kvOlum sem
þau virka ekki á en er ávísað -
kannski tO að friða foreldra - tO dæm-
is á kvef og aUs kyns flensur. Það er
ótæpUeg notkun á því í gangi fyrir
börn sem era að þroska sitt ónæmis-
kerfi og alveg litið fram hjá því hversu
varasamt er að grípa inn í þroskaferli
ónæmiskerfisins sem er örast í þróun
fyrstu fimm ár ævinnar og verður oft
tO þess að böm era að fá ýmis auka-
einkenni eins og þurrkbletti og ast-
hma. Með þessu er verið að þróa sýkla-
lyfiaónæmi, þ.e.a.s. stofn af sýklum
sem er ónæmur fyrir lyfjum. Þetta get-
ur orðið tO þess að þegar virkUega
verður þörf fyrir sýklalyf gegn alvar-
legum sjúkdómum - eins og er að
koma í ljós með berklana í Rússlandi
núna, þá virka þau ekki. Berklabakter-
ían sem við stöndum írammi fyrir í
dag er ónæm fyrir öUum sýklalyftum
og ég er ekki viss um að við séum búin
að bíta úr nálinni með það. Ég sé ekki
hvemig við eigum að koma í veg fyrir
að þessir berklar berist um aUa heims-
byggðina."
Eitt dæmi um ranga notkun sýkla-
lyfta segir Einar Logi vera þegar þau
séu notuð gegn sýkingum í sári og víst
er að þar hefur hann nokkuð tO síns
Einar Logi Einarsson grasalæknir
hafði áhuga á lækningamætti
jurta allt frá barnsaldri og nam
þessa merkilegu kúnst af móður
sinni og afa og segir hér frá
helstu „remedíum" sem
fjölskyldan hefur yfir að ráða, tii
dæmis við flensu, magakveisum
og brunasárum.