Dagblaðið Vísir - DV - 11.03.2000, Blaðsíða 23
LAUGARDAGUR 11. MARS 2000
lk
23
Haukur málaði sig gegnum sorgina þegar hann missti fyrri eiginkonu sína: „Ég mála því þaö er mín aðferð til að tjá
tilfinningar mínar. Þetta eru mínar tilfinningar og eina leiðin sem ég kann tii að tjá þær gegnum listina. Ef það er úr-
elt list að fást við tilfinningar sínar þá erum við sem manneskjur úrelt líka.“
Aldrei verið í klíkunni
Haukur segist vera einfari í hópi
listamanna og eiga það sameiginlegt
með mörgum sem fást við sköpun.
„Ég hef aldrei‘verið hluti af neinum
klíkum eða hópum eða tilheyrt neinu
sem kaha mætti „myndlistarmafi-
una“. Ég sótti einu sinni um inngöngu
í Félag íslenskra myndlistarmanna,
FÍM, og fékk þar inni en mætti aldrei
á fund og hlýt að vera löngu fallinn út
af skrám hjá þeim. Ég hef alltaf verið
að vinna við listsköpun og lítið gefið
mig að félagslifi listamanna."
Þetta kom þó ekki í veg fyrir að
Haukur ætti þátt í að stofna SÚM, sem
er ekki skammstöfun fyrir Samband
úngra myndlistarmanna, og átti eftir
að koma róti á hugi margra listunn-
enda með uppátækjum sínum.
SÚM á barnum á Naustinu
„Þetta var nú ekki svo flókinn að-
dragandi," segir Haukur þegar hann
rifiar upp þessa tíma.
„Við sátum saman á barnum á
Naustinu, ég, Jón Gunnar Árnason,
Hreinn Friðfinnsson og Sigurjón Jó-
hannsson. Ég stakk upp á því að við
héldum saman sýningu sem við gerð-
um í Ásmundarsal árið 1964. Upp úr
þessu varð SÚM til.“
Haukur segist aldrei hafa verið
mjög virkur í SÚM og segir að þetta
hafi verið hálfgerð leiðindaklika sem
hann átti ekki sérstaka samleið með.
Málverkið er alls ekki dautt
„Ég hef fyrst og fremst verið að fást
við þetta hreina málverk af heiðar-
leika og trúmennsku. Það hefur und-
anfarin ár borið mjög mikið á lista-
mönnum sem eru ekki að fást við
hreina myndlist heldur eitthvað ann-
að og þeir hafa verið óskaplega dug-
legir við að halda því fram að mál-
verkið sé dautt. Það má segja að við
sem erum að fást við málverkið og vit-
um vel að það er ails ekki dautt, held-
ur lifir góðu lífi, höfum ekki mótmælt
þessari vitleysu nóg og látið setja okk-
ur svolítið út af sporinu."
Það var fyrir hvatningu Ragnars
Kjartanssonar, stofnanda keram-
ikverkstæðisins Glits, sem Haukur
kynnti sér leirkerasmíði erlendis og
vann lengi hjá Ragnari í Gliti en
stofnaði síðar sitt eigið verkstæði og
framleiddi og seldi leirmuni af marg-
víslegu tagi árum saman.
ílát undir góðan mat
„Ég leit alltaf á þetta sem nytjalist.
Ég er sjálfur matmaður og sælkeri og
hafði þess vegna alltaf gaman af þvi
að búa til ílát undir góðan mat. Mér
fannst alltaf að einfaldleikinn ætti að
vera þarna í fyrirrúmi og fmnst
margt af því ofskreytta dóti sem mað-
ur sér á markaðnum í dag vera fjarri
mínum smekk.“
Leirmunir Hauks nutu talsverðra
vinsælda og lengi vel seldi hann mjög
mikið af þeim. Hann fékkst samt alltaf
við að mála með fram leirvinnslunni.
„Leirinn var mín tekjulind en ég
tjáði mig sem listamaður gegnum
málverkið. Ég hélt myndunum min-
um aldrei eins mikið að fólki en seldi
samt alltaf dálitið af þeim. En þær
voru mín listsköpun og ég var mál-
verkinu alltaf trúr.“
Flutti úr landi
Árið 1981 hófst nýr kafli í lífi Hauks
þegar hann og Ástrún Jónsdóttir,
kona hans, tóku sig upp og fluttu úr
landi. Fyrst fóru þau til Bandaríkj-
anna þar sem Haukur settist á skóla-
bekk á ný og Haukur var viðloðandi
keramiknám í tvö ár.
„Ég kallaði þetta í gamni upprifjun-
arnámskeið fyrir staðnaða keramik-
listamenn. Þegar þessu lauk fýsti okk-
ur ekki að fara heim aftur svo við
ákváðum að endumýja kynnin við
Danmörku og fluttum þangað og vor-
um búsett í Danaveldi allt til ársins
1994, eða i rösklega 10 ár.“
Haukur fékkst við listsköpun í Dan-
mörku og kom sér upp ágætri vinnu-
stofu og galleríi í bóndabæ á Norður-
Sjálandi sem þau hjónin keyptu og
þar rak Ástrún veitingastað. Hún var
ekki með öllu ókunnug rekstri en hún
hafði rekið verslunina Kúnígúnd á
Skólavörðustíg með ágætum árangri
heima á íslandi í nokkur ár. En róður-
inn var þungur og þau urðu ekki rik
af veitingarekstrinum.
„Það tekur tíma að skapa nýjum
stað nafn og tvö rigningasumur í upp-
hafi ferilsins auðvelduðu þetta ekki.
Það er rekinn þarna veitingastaður
með miklum blóma í dag en við gáf-
umst upp og seldum á sínum tíma.“
Listin inn í fyrirtækin
Haukur kynntist úti í Danmörku
sérstæðu fyrirkomulagi sem danskir
hafa á samstarfi fyrirtækja og lista-
manna. Það felst í því að á stórum
vinnustöðum eru starfandi listaklúbb-
ar sem starfsfólk og vinnuveitendur
standa saman að. Klúbburinn safnar
framlögum í sjóð sem er notaður til
listaverkakaupa en einnig er lista-
mönnum boðið að sýna á vinnustaðn-
um og fylgir þá gjarnan trygging fyrir
því að eitthvað verði keypt af lista-
manninum.
„Þeir hafa áttað sig á því, Danir, að
þetta er fyrirkomulag sem er báðum
til góðs. Listamaðurinn kemst í sam-
band við fólkið og fær að sýna verk
sín við oft á tíðum skemmtilegar
kringumstæður. Fyrirtækið gefur af
sér góða ímynd með því að kaupa
fagra list og starfsfólkið verður
ánægðara."
Undir þessu fyrirkomulagi hélt
Haukur sýningar í nokkrum fyrir-
tækjum í Danmörku, m.a. Hewlett
Packard og Rockwool. Þar er það jafn-
an fyrirtækið sem hefur frumkvæðið
og býður listamanninum að sýna.
Haukur flutti þetta fyrirkomulag
heim með sér og hefur hengt upp verk
sín hjá nokkrum íslenskum fyrirtækj-
um
„Ég sýndi í Álverinu, sem var mjög
skemmtilegt, og einnig hjá Teymi í
Borgartúni og núna hanga verk eftir
mig uppi á lítilli sýningu hjá Rikis-
endurskoðun. Mér finnst þetta
skemmtilegt þó ég þurfl að leggja
svolitla vinnu í að kynna þetta fyrir
fyrirtækjunum."
Föstudagurinn langi
Haukur heldur um þessar mundir
sýningu á verkum sínum í Grafar-
vogskirkju sem ber heitið Föstudagur-
inn langi. Þar hanga uppi verk sem
eru unnin á handunninn indverskan
pappir og má sjá í þeim flestum trúar-
legar tilvísanir. Þessi sýning hefur
sérstaka þýðingu fyrir Hauk persónu-
lega.
„Þessar myndir eru mín aðferð til
þess að vinna úr sorginni. Eiginkona
mín, Ástrún, lést úr krabbameini fyr-
ir sex árum, eftir 36 ára hjónaband
okkar. Hún lést einmitt á föstudaginn
langa og það varð mér mikið áfall sem
ég hef verið að vinna úr síðan með því
að mála. Þarna er einsemdin og eftir-
sjáin sem ég hef upplifað i myndun-
um.“
Aftur í föðurhlutverki
Haukur flutti heim til íslands við
lát Ástrúnar og settist í fyrstu að á
Stokkseyri þar sem hann kom sér upp
vinnustofu og íbúð en hefur nú flutt í
vesturbæinn á ný og býr við Hring-
brautina. Tvær kjördætur hans og
Ástrúnar eru búsettar í Danmörku en
þær ættleiddu þau frá Kóreu árið 1974
og voru meðal fyrstu íslendinga sem
það gerðu.
„Þetta var mikil gleði á sínum tíma
þótt það væri talsverð fyrirhöfn og
skriffinnska. Þó útlit þeirra væri
framandi í íslensku samfélagi á þeim
tíma minnist ég engra fordóma gagn-
vart þeim eða okkur.“
Haukur býr með Þóru Hreinsdóttur
myndlistarkonu og þau eiga saman
fjögurra ára dóttur sem heitir Salka.
Er munur á því að eiga kjörbörn og
börn sem maður „á sjálfur" ef svo má
að orði komast?
„Nei, maður elskar þau öll jafnmik-
ið. Það er óneitanlega sérkennilegt að
vera aftur kominn í fóðurhlutverkið á
fullorðinsárum en það veitir mér
mikla gleði og hamingju."
Auðveldara að deyja
Haukur hefur fyrst og fremst feng-
ist við málverk síðan hann flutti
heim. Hann greip aðeins í leirlistina á
ný fyrir fáum árum en komst að þvi
að gömul járnsmiðjumeiðsli komu í
veg fyrir að hann gæti rennt eins og
hann vildi og lagði það frá sér aftur.
Hann segir að á heimili sem tveir
listamenn halda saman séu tekjur
stopular og þegar hann lítur um öxl
eftir fjörutíu ára listamannsferil þá
eru digrir sjóðir veraldlegra eigna
ekki það fyrsta sem hann sér.
„Ég segi kannski ekki að listin hafi
gert mig að öreiga en það er áreiðan-
lega auðveldara að deyja af listinni en
að lifa af henni. En það skiptir ekki
máli því listin gefur manni svo óskap-
lega mikið í staðinn sem verður ekki
metið til fjár.“ -PÁÁ
• Myndlampl Black Matrix • Nicam Stereo
• 100 stððva mlnnl* Allar aðgerðlr á skjá
• Skart tengi • Fjarstýring
• Aukatengi fyrir hátalara
• Myndlampl Black Matrix • Nlcam
• 100 stððva mlnnl* Allar aðgerðlr á
• Skart tengi • Fjarstýring
• Aukatengi fyrir hátalara
íslenskt textavarp
> 29” 100 Hz black invar skjar
• Nlcam 2x20 W magnari Allar aðgerðlr
• Textavarp • 2 Scart tengl He;
> íslenskur lelðarvísir.
skjá
in
• Myndlampi S. Black Invr • I
• Allar aðgerðlr á skjá • 3 Skart teng
> Super VHS tengl* Fjarstýring
• Fast text
Lág
www.ormsson . is
sj6n br sösu nf»im»
i. Vestfirðir: Geirseyrarbúðin, Patreksfirði. Rafverk, Bolungarvík. Straumur, ísafirði. Norðurland: Radionaust, Akureyri. Kf. V-Hún.f Hvammstanga.
Austurland: Kf. Vopnafirðinga, Vopnafirði. Kf. Stöðfirðinga. Kf. Fáskrúðsfirðinga, Fáskrúðsfirði. Vélsmiðja hornafjarðar. Suðurland: Árvirkinn, Selfossi. Rás, Þorlákshöfn. Geisli, Vestmannaeyjum.
Reykjanes: Ljósbogin Keflavík. Rafborg, Grindavík.
Vesturland: Hljómsýn, Akranesi. Kf. Borqfirðinqa, Borqar