Dagblaðið Vísir - DV - 11.03.2000, Blaðsíða 46

54
LAUGARDAGUR 11. MARS 2000 TIV
i&rðir
Gerir skemmtigarð
'ii 17 ”
i Varsja
Skemmtigaröar hafa alltaf
höfðað til stórstjömunnar
Michaels Jacksons og hann
hefur látið gera slíka garða við
heimili sitt í Kalifomíu. Nú
' hyggur Jackson á frekari land-
vinninga en þær fregnir berast
i nú frá Varsjá í Póllandi að
hann sé væntanlegur þangað
til að ræða viö borgaryfirvöld
um nýjan skemmtigarð fyrir
borgina. Blaðafulltrúi Jacksons
hefur ekki viljað staðfesta
fregnina enn sem komið er en
skrifstofa borgarstjóra í Varsjá
kveður söngvarann væntanleg-
an í þessari viku.
ÍForsaga málsins mun sú að
Jackson heimsótti Pólland í
september árið 1996 og var
hylltur sem aldrei fyrr af
heimamönnum. Jackson kunni
að vonum að meta móttökum-
ar og fékk þá hugmyndina að
skemmtigarði. Hann reit bréf
til borgarstjórans þar sem
hann kvaðst reiðubúinn að
leggja fram 500 milljónir dala
til verksins.
Spennandi verður því að vita
hvort íbúar og gestir Varsjár-
borgar munu eiga þess kost að
njóta lífsins í nýjum skemmti-
garði innan skamms en garður-
inn verður að líkindum í vest-
ari hluta borgarinnar.
IUndirheimar Aþenu
Aþeningar keppast nú við að
koma upp nýju og glæsilegu
neðanjarðarlestarkerfl í borg
sinni. Ekkert verður til sparað
og lestarstöðvarnar prýddar
marmara og granítsteini hvert
sem litið er. Framkvæmdimar,
sem áætlað er að kosti rúma
tvo milljarða Bandarikjadala,
ganga hins vegar hægar en
menn ætluðu í upphafi. Svo
virðist nefnilega sem neðan-
jarðarframkvæmdimar séu
smám saman að breytast í einn
stærsta fomleifafund Aþen-
inga. Ekki vora bormennimir
komnir nema tuttugu metra
niður í elsta hluta borgarinnar
!þegar þeir fundu leifar fornrar
borgar og enn neðar fundust
síðan merkir grafreitir sem
álitið er að séu frá 12. öld fyrir
Krists burð. Bronsstyttur og
vegleg rómversk böð hafa
einnig vakið athygli fomleifa-
fræðinganna sem fylgjast
grannt með hverju handtaki
byggingaverktakanna.
Hluta þeirra fornminja sem
finnast nú verður komið fyrir 1
hinum nýju lestarstöðvum, far-
þegum framtíðarinnar væntan-
lega til gleði, en ráðgert er að
nýju neðanjarðarlestirnar
verði komnar á fulla ferð árið
2004 þegar Ólympíuleikar
verða haidnir í borginni.
Grænland er land andstæðnanna:
Nútíminn er í Nuuk
Frá Kuummiit. Hinum megin á Grænlandi er lífið enn frumstætt og græn-
lenskan er ekki sú sama og á „bakhliöinni".
80 leigubílar
Pöbbamir á staðnum eru hátt í 10
talsins en þeir skiptast þó í almenna
pöbba og svokaliaða Græniend-
ingapöbba þar sem Danir eru fáséðir
eða jafnvel Hla séðir. íslendingar eru aft-
ur á móti alls staðar velkomnir og njóta
virðingar innfæddra. í samræmi við
pöbbafjöldann, þar sem alltaf er traffik
,eru 80 leigubílar í Nuuk til að flytja fólk
á milli húsa. Að vera leigubílstjóri i
Nuuk er mikið virðingarstarf og því
flestir þeirra Danir. En það er fleira en
pöbbar og leigubíiar í þessum höfuð-
stað. Glæsihótelið Hótel Hans Egede er í
bænum og þar er þjónusta eins og hún
gerist best. Þá er annað svipað hótel i
byggingu. Það er þó ekki gefið að gista á
leitt stolið jafnóðum. Það er óhætt að
mæla með ferð til Grænlands en þeir
sem vilja allan pakkann verða að reikna
með verulegum ferðakostnaði því það er
ekki nóg að sjá Nuuk og Kulusuk. Það
er þó nauðsynlegt að reikna með digr-
um ferðasjóði því dýrt er að fljúga inn-
anlands. Þá þarf að vera með reiðufé því
í strjálli byggðum eru kreditkort fáséð
eða eins og góðkunningi greinarhöfund-
ar orðaði það: „Þú getur ailt eins sýnt
þeim jólakort eins og Visa.“ Eitt 10 mín-
útna hopp i þyrlu kostar um 4000 ís-
lenskar krónur. Þeir sem á annað borð
ánetjast Grænlandi verða að fara til
nyrstu byggða, svo sem Scoresbysunds.
Þá er Grænlandsaðdáendum beinlínis
nauðsynlegt að koma til Suður-Græn-
lands þar sem hafis og gróðursæld
mynda ægifegurð. Reynir Traustason
Grænland er kjörland alira þeirra
ferðalanga sem vUja upplifa glímu við
óblíð náttúruöfl; veiða eða einfaldlega
skoða fjölbreytt mannlif þar sem tveir
gjörólikir menningarheimar takast á.
Það er ekki harka sem einkennir átök-
in heldur einkennast þau af undirliggj-
andi átökum Dana og Grænlendinga.
Grænlenskt þjóðfélag skiptist upp í
nokkrar ólíkar einingar af þeirri ein-
fóldu ástæðu að sjáifur Grænlandsjök-
uil skUur að byggðir á austurströnd-
inni og vesturströndinni. Þá eru óra-
lengdir mUli byggða eins og sjá má af
því að fjarlægð mUli syðstu og nyrstu
byggða er um 2000 kUómetrar. Sem
dæmi um vegalengdir þá er styttra frá
Kulusuk á Austur-Grænlandi tU
ReykjavUcur en tU höfuðborgarinnar
Nuuk á Vestur-Grænlandi. Þótt aUir
Grænlendingar tali samam tungumál-
ið eru máUýskur svo ólíkar að Vestur-
Grænlendingar eiga á köUum erfitt
með að skUja landa sína hinum megin.
Ails eru Grænlendingar um 55 þús-
und talsins en inni í þeirri tölu eru 10
þúsund Danir sem búsettú eru þar og
sitja gjaman í bestu störfúnum. TU
gamans má geta þess að íslendingar
sem búa á Grænlandi eru aðeins um 20
talsins.
Fiestú þeirra íslendinga sem koma
tU Grænlands þekkja tU vesturstrand-
arinnar þar sem leið Uesúa Uggur tU
Kulusuk þangað sem Flugfélag íslands
heldur upp reglubundnu áætlunarUugi
aUt árið. Á sumrin Uýgur íslandsUug
að auki og vinsælt er hjá ferðafólki að
Ujúga á einum degi úam og tU baka.
Það er dýrt að ferðast frá íslandi tU
Nuuk og því fáú sem fara þangað. Sem
dæmi um þann ríg sem er miUi aust-
urs og vesturs þá kalla Austur-Græn-
lendingar vestursúöndina gjaman
bakhlið Grænlands. Flogið er frá
Reykjavík tU Kulusuk þaðan sem
GranlandsUy er með áætlun áfram tU
Nuuk. Ódýrasta fargjald alla leið er
52 þúsund krónur ef ferðast er á apex
þar sem fólk þarf að gefa upp fyrú
fram brottfarardag og komudag. Þeú
sem kjósa að ferðast á opnum miða
verða að greiða hátt í 90 þúsnd fyrú
fargjaldið.
Nútímasamfélag
Óhætt er að segja að Nuuk hafi kom-
ið undirrituðum á óvart þegar leið lá
þangað í janúarlok. Það er aimenn
skoðun á íslandi að Grænlendingar
búi frumstætt og lifí gjaman á sel og
öðra sjávarfangi. Þetta hefur stimplast
inn vegna þess að fæstú þekkja tU ann-
ars en byggðarlaganna á austursúönd-
inni þar sem tíminn stendur nánast í
stað. í Nuuk, sem þýðú nes, búa um 15
þúsund manns í nútímasamfélagi.
Áberandi em fjölbýlishús frá þeim
tíma að Danú áformuðu samkvæmt
áætluninni G-60 að hrúga sem flestum
Grænlendingum á sama stað í spam-
aðarskyni. Þar er öU helsta stjómsýsla
landsins og aðsetur heimastjómarinn-
ar. í harðri samkeppni við Island og
DV-MYNDIR
REYNIR TRAUSTASON
„Kaupfélagiö" í Nuuk. Pegar dagur rennur safnast fólk gjarnan saman á
tröppunum og ræðir landsins gagn og nauðsynjar með bjór í hendi.
Finnland er þar líka aðsetur sjálfs jóla-
sveinsins með tilheyrandi útgerð.
Nuuk hefur það umfram það sem víð-
ast gerist í dreifbýlinu að klóakkerfi
þjónar íbúunum og kamrar því dottnú
út. Þá er umferðarmenningin eins og
hún gerist á íslandi enda aragrúi bíla
á götum þar sem lengsta vegalengd
miUi tveggja punkta er innan við 10
kUómeúa. Einu umferðarljósin á
Grænlandi em framan við Hótel Hans
Egede í Nuuk. Raunar var sú. hugsun
í höfuðstaö Grænlands, Nuuk, er
sama geggjunin í gangi og á stöð-
um af sömu stærð á íslandi. Allir
að flýta sér; sumir til vinnu en aörir
að detta í það.
ágeng að sáralítiU munur væri á Nuuk
og Akureyri. Fyrú ferðalanga sem
þangað koma er nóg við að vera. Ham-
borgarastaður, pitsustaður og finni
veitingahús em meðal þess sem stað-
urinn býður upp á.
Hvarvetna á Grænlandi mætast and-
stæöurnar. Hér er búlgarskur gítarleik-
ari á einum helsta pöbbnum í Nuuk að
spila og Grænlendingur af gamla
skólanum stígur dansinn við barna-
barn sitt. Lagið er I Shot the Sherif
sem flutt er eftir forskrift Claptons.
hótelinu því nóttin kostar um 10 þúsund
krónur íslenskar. Það er þó huggun
harmi gegn að það skiptú ekki máli hve
margú em í herberginu það kostar
ailtaf það sama og skiptist þá á hausa.
Brettið
Það er margt að skoða í Nuuk. Eins
og í öðrum þéttbýlisstöðum er þar Brett-
ið eða markaður þar sem veiðimenn,
oftar en ekki góðglaðú, selja feng sinn,
hvort sem er selur, fúgl eða fiskur. Ekki
er úr vegi að fara i þjóðminjasafnið þar
sem kennú margra grasa. Þar má með-
al annars sjá múmíur; konur og böm
sem fundust i dys við Diskóflóa um 1960.
Þá má sjá fjöldann af veiðitækjum
Grænlendinga. Norræna húsið í Nuuk
er stór bygging og giæsileg og þangað
kemur fólk gjaman. Þar em ails konar
menningamppákomur og grænlenskur
úommudans er reglulega sýndur. ís-
lendingar geta líka lesið Moggann þar
en vandinn er bara sá að honum er yfir-