Dagblaðið Vísir - DV - 02.09.2000, Blaðsíða 20

20
LAUGARDÁGUR 2. SEPTEMBER 2000
Helqarblað
DV
Guðjón Pedersen leikhússtjóri:
Leikhúsið er frekia
• 1 • x t 1 • / »C
segist vera bjartsýnismaður en ekki spámaður
Guöjón Pedersen er nýráöinn leikhússtjóri Borgarleikhússins
Hann segir aö Leikfélag Reykjavíkur hafi ekkert meö þaö aö gera aö eiga
steinsteypu og eigi að seija borginni eignarhlut sinn í húsinu.
„Þegar ég skrifaði undir fjögurra
ára samning við Leikfélag Reykjavík-
ur um að gerast leikhússtjóri í Borgar-
leikhúsinu þá var það lengsti fastráðn-
ingarsamningur sem ég hafði gert.
Um það leyti sem ég var að útskrif-
ast úr leiklistarskóla þótti ekkert sér-
Fákafen
Faxafen
Skeifuna
Hæðarsel
Holtasel
Hryggjarsel
Kögursel
Lækjarsel
Hverfisgötu 66-út
Barónsstígl-11
Dunhaga
Fornhaga
Hjarðarhaga
Nýlendugötu
Mýrargötu
staklega eftirsóknarvert að vera fast-
ráðinn. Þá var það álit manna að stóru
stofnanaleikhúsin ættu að sýna vinsæl
leikrit, söngleiki og farsa en það væri í
hinum litlu sjálfstæðu leikhúsum sem
„alvöru“leiklist færi fram. Þetta hefúr
með einhverjum undarlegum hætti
Laugarásveg
Sunnuveg
Kópavogur
Digranesheiði
Gnípuheiði
Heiðarhjalla
Hjallabrekku
Lyngbrekku
Garðabær
Rfumýri
Krókamýri
Löngumýri
Arnarnes
-vantar strax
snúist við,“ segir Guðjón Pedersen,
leikhússtjóri Borgarleikhúss, í samtali
við DV.
Guðjón, eða Gíó eins og hann er
kallaður af mörgum, var þrátt fyrir
lausamennsku til margra ára enginn
viðvaningur í því að stjóma leikhúsi
því hann stofnaði götuleikhúsið Svart
og sykurlaust sem reisti um landið allt
og aðrar álfúr árum saman. Hann
stofnaði 1986 og hefúr starfrækt leik-
húsið Frú Emilíu sem hefúr fært upp
30 verkefhi. Hin síðari ár hefúr Guðjón
verið með eftirsóttustu leikstjórum
landsins og sett um legíó sýninga hing-
að og þangað um leikhúsheiminn.
Stefndi hann allan tímann i stól skip-
stjóra annars stærsta leikhúss lands-
ins?
„Það er engin ein skilgreining til á
því hvað leikhús er. Ég hef alltaf ráðist
í þau verkefni sem mig hefur langað í
hveiju sinni án þess að hafa einhveija
skýra stefnu aðra en þá sem felst í
hveiju verkefni fyrir sig. Ef ég þurfti
að stofna leikhús til að hrinda hug-
myndum mínum í framkvæmd þá
gerði ég það. Þetta er nýtt og spenn-
andi verkefni sem kom upp í hendum-
ar á mér en ég stefndi ekkert endilega
að því.“
Hallarbylting?
Þórhildur Þorleifsdóttir, fyrirrenn-
ari Guðjóns, hætti eftir það sem óhætt
mun að kalla trúnaðarbrest í sam-
skiptum hennar og leikhúsráðsins.
Menn þóttust sjá glitta í rýtinga í erm-
um sumra þeirra sem að málinu stóðu
og greindu djúpar og flóknar fléttur
bak við tjöldin og sjálf talaði Þórhildur
um „sheikspírsk óheilindi“ í þann
mund sem hún gekk á dyr. Var þetta
blóði drifm og dramatísk hallarbylt-
ing?
„Ég sá auglýst starf sem ég sótti um
og fékk. Það var ekki flóknara en svo í
mínum augum. Ef það vom einhver
„plott“ í gangi þá var ég ekki hluti af
neinu þeirra mér vitanlega."
Guðjón er ráðinn til fjögurra ára og
efnisskrá fyrsta vetrarins undir hans
stjóm er að líta dagsins ljós. Hann tek-
ur við skikkanlega góðu búi því það
verða drifnar á fjalimar tvær vinsælar
sýningar frá fyrra leikári. Sjálfur mun
Guðjón stýra fyrstu frumsýningu vetr-
arins sem er Lér konungur eftir W.
Shakespeare þar sem Pétur Einarsson
fer með aðalhlutverkið. Þar fyrir utan
hefúr heyrst af nýju leikriti eftir Sig-
urð Pálsson og gömlum farsa sem heit-
ir Blúndur og blásýra. Er hann ánægð-
ur með samsetninguna?
„Það er erfitt og ögrandi verkefni að
setja saman verkefni heOs leikárs. Ég
er ánægður en þetta er fyrsta árið mitt
og ég vona að ég verði ekki dæmdur of
harkalega af þvi. Það tekur nokkum
tíma að hafa áhrif í leikhúsi og ég vO
að eftir tvö ár í starfi séu famar að
sjást ýmsar breytingar. Ég skynja að
ég er undir mikilli pressu eins og leik-
húsið í heOd og vO engu spá um fram-
haldið því ég er bjartsýnismaður en
ekki spámaður."
Hlúum ekki að leikskáldum
En hvemig er gott leikhús?
„Gott leikhús sýnir okkur heiminn
eins og hann er. Það er ekki hrætt við
að sýna óþægOega hluti og það er aOtaf
heiðarlegt. Það segir okkur sögur úr
okkar eigin samfélagi sem verða að
vera sannar. Við ldúm á tímum góðær-
is og vOjum skemmta okkur. Við vinn-
um mikið og tölum stundum saman í
frösum en þegar við heyrum góða og
sanna sögu þá setjumst við niður og
hlustum."
Það era mörg óuppgötvuð skáld í
samfélaginu og árlega berast handrit í
tugatali inn á borð leikhússtjóra stóra
leikhúsanna. Ný íslensk verk rata
reglulega á fjalir leikhúsanna en und-
anfarin ár hafa mörg þeirra fengið
frekar slaka dóma og þær raddir heyr-
ast að íslensk leikritun sé í hálfgerðri
kreppu. Er það satt og hvemig skal
bæta úr þvl?
„Leikhúsiö hlúir ekki nógu vel að
leOcskáldum og tekur þau ekki nóg inn
í leikhúsið. TO þess að góður árangur
náist þurfa leikskáld að starfa náið
með leikhúsinu og þekkja það vel.
Þetta gerði Guðmundur heitinn Steins-
son, JökuO Jakobsson og þetta hefúr
Ólafur Haukur gert. Við sleppum hins
vegar of oft á svið leikritum sem ekki
era tObúin og hefði þurft að vinna bet-
ur.“
Leikhússtjóri er stöðugt að velja
leikrit og hafna, hann velur leOcara og
hafnar. Er þetta ekki óvinsælt og erfitt
starf?
„Ég þekki það vel sem leOcstjóri að
velja og hafna og ég kvíði ekki þeim
þætti í starfmu. Leikhúsfólk verður að
skOja að það sem er sagt í dag er ekki
endanlegur dómur heldur aðeins það
sem hentar hveiju verki og aðstæðum
þess.“
Leikhúsiö er frekja
Guðjón nýtur gríðarlegra vinsælda
meðal leikara sem sækjast mjög eftir
því að vinna úhdir hans stjóm sem
leOcstjóra. Þess má þegar sjá nokkur
merki að koma hans að starfl í Borgar-
leikhúsi hefur komið nokkra róti á
leOcarastéttina. Hvað er það sem gerir
hann svona vinsælan?
„Ég er sjálfúr leOcari og ég skO að
þetta er erfitt starf, mjög erfitt og dla
launað og vanþakklátt. LeOchúsið er
frekja á lif manns og krafta þar sem
einkalíflð og fjármálin verða að sætta
sig við að vera í öðra sæti. Ég virði það
við fódc sem getur mætt klukkan 10 á
morgnana og byijað að róta í sjálfu sér
með 100% einbeitingu og helgar sig
þessu af fuOum krafti. Ég virði tilflnn-
ingar þeirra og reyni að láta þeim líða
vel og virði þann sjálfsaga sem góður
ledcari þarf að geta sýnt.“
Of mikiö lýðræði?
Á þeim árum sem liðin era siðan
LeOcfélag Reykjavöcur flutti í Borgar-
ledchúsið hefúr stjómun ledchússins
einkennst nokkuð af átökum og þess er
skemmst að minnast þegar Viðar Egg-
ertsson var ráðinn og rekinn á sama
árinu. Þessar væringar leiddu í ljós að
áhrif félagsmanna LeOcfélags Reykja-
vöcur era mdcd og sterk. Er of mdcið
lýðræði í félaginu?
„Það sem er gott við þetta fyrir-
komulag er að listamennimir geta
sjálfir haft áhrif á mótun starfsins og
eiga að gera það. Þessi þátttaka er um
leið veikledci og gaOi því fóOc verður
að skynja að það er eldcert eöíft, sér-
staklega ekki í leikhúsi. Það getur eng-
inn verið eöífur. Það hafa ekki verið
gerðar neinar breytingar á þessu fyrir-
komulagi en þetta er spuming um
þroska þeirra sem starfa í félaginu
hveiju sinni.“
Vil ekki eiga steinsteypu
Á þessum átakaárum hefur einnig
komið í ljós að starfsemi leikfélagsins
nær varla að fylla út í það mOda rými
sem Borgarledchúsið óneitanlega er.
Því hefúr verið haldið fram að gera
þyrfti gnmdvadarbreytingar á rekstr-
aifyrirkomulagi hússins sem einkum
fælust í því að Reykjavdcurborg leysti
td sín húsið og Leikfélagið yrði aðems
einn af leigjendum. Hvert er álit þitt á
þessum vangaveltum?
„Ég held að það hafi tekið nokkum
tíma að læra á húsið og möguledca
þess. Við erum að læra að vinna innan
ramma hússins.
Ég er í hópi þeirra sem telja að LeOc-
félag Reykjavíkur hafi ekkert með það
að gera að eiga steinsteypu og ef
Reykjavíkurborg vid leysa td sín hús-
ið og borga félaginu út eignarhlut þess
þá er það fínt og það ættum við að
gera.“
Saknar Jóns Viðars
Þeir sem vinna í ledchúsi kvarta
stundum undan því að gagnrýni og
umræða um leöchúsið sé grunnrist og
ómálefnaleg. Þolið þið alls ekki gagn-
rýnendur?
„Gagnrýnendur era merkdegt fóOc.
Mér finnst þeir óþarflega oft skipa sér
í einhvers konar andstæðingasveit
leOchússins. Þeir era þarfir og nauð-
synlegir og við vöjum hafa þá en við
eigum að leyfa þeim að koma mOdu
Upplýsingar í síma 550 5000
Nú verður rifist um
bókastaflana
Hver vil ekki eignast bækur eftir Halldór Kiljan á 50 kr.
Ferðafélagsbækur á 50 kr., Árna Óla á 50 kr.
Já, allt á 50 kr. stk.
f Við erum að rýma til fyrir nýjum vörum
og ath., þetta tilboð er aðeins frá kl. 11-17
2.-3. september og 9. -10. september.
Frábært verð
Langholtsvegi 42 - sími 588 2608
Blaðberar óskast
í eftirtalin hverfi: