Dagblaðið Vísir - DV - 21.10.2000, Side 36

Dagblaðið Vísir - DV - 21.10.2000, Side 36
36 LAUGARDAGUR 21. OKTÓBER 2000 Helgarblað I>V Gersemar Guðjóns Más - Guðjón Már Guðjónsson, forstjóri OZ, hefur á skömmum tíma eignast þrjú merk hús í hjarta Reykjavíkur. Hvert um sig á merka sögu. Þegar Borgarbókasafniö flutti út úr húsakynnum sinum í Þingholtsstræti 29 uröu margir til þess að renna hýru auga til hússins. Hér er um að ræða eina alfmustu villuna í gömlu Reykja- vík, svo vitnað sé til orða Guðjóns Friðrikssonar sagnfræðings í bókinni Indæla Reykjavík. Eigendur hússins, í þessu tilfelli Reykjavíkurborg, ákváðu að leita eftir tilboðum í húsið. Þegar umslögin voru opnuð kom í ljós að hæstbjóðandi var Guðjón Már Guðjónsson, forstjóri og stofnandi OZ, og var hann fús til aö greiða 70 milljónir fyrir húsið. Ekki ætlar Guðjón þó að búa í hús- inu heldur stofna sérstakt félag, Esju- berg, um rekstur þess og setja þar á stofii frumkvöðlasetur fyrir böm. Sam- kvæmt hugmyndum Guðjóns verður setrið nokkurs konar skóli fyrir 20-25 böm á aldrinum 11-18 ára og miðað við lýsingar á starfi og markmiðum setursins er því ætlað að vera nokkurs konar uppeldisstöð fyrir tölvuforritara því megináherslan verður lögð á skap- andi hugsun í tengslum við tölvur og tækni með það fyrir augum að afrakst- urinn nýtist atvinnulífínu sem best. Starfsemin verður fjármögnuö með framlögum fyrirtækja, einstaklinga og annarra sem styðja vilja málefnið. Obenhaupt stakk af Með þessu má segja að Guðjón bæti í safn sitt af merkum húseignum en fyrir átti hann hlut í tveimur öðrum merkum húsum í hjarta gömlu Reykjavíkur. Esjuberg var teiknað af Einari Er- lendssyni, húsameistara í Reykjavik, og byggt á árunum 1915-16 fyrir stór- kaupmanninn Obenhaupt sem þá rak heildverslun og ýmis viðskipti í Reykjavík. Upphaflega hét húsið Villa Frieda og þótti þá eins og nú eitt hið fallegasta og glæsilegasta íbúðarhús bæjarins. Obenhaupt varð ekki þaul- sætinn í Villa Frieda því fáum árum eftir að byggingu þess lauk hvarf hann skyndilega af landi brott og seldi húsið Ólafl Johnson stórkaupmanni sem var Einar Erlendsson: Óþekkti snillingur- inn Einar Erlendsson (1883-1968) var menntaður húsameistari frá Kaupmannahöfn. Hann starfaði mjög náið með tveimur þekktustu arkitektum íslenskrar byggingar- sögu. Fyrst með Rögnvaldi Ólafs- syni og síðar Guðjóni Samúels- syni. Guðjón var húsameistari rík- isins frá 1919 til 1950 og allan þann tíma var Einar fulltrúi hans. Hann fékk tækifæri til þess að feta í fótspor meistarans og gegndi embætti húsameistara ríkisins í 4 ár eftir lát Guðjóns uns hann lét sjálfur af störfum vegna aldurs. Einar teiknaði tvö af þeim hús- um sem hér eru til umræðu, bæði Esjuberg við Þingholtsstræti og Snorrabraut 54. Einar teiknaði mörg merk hús sem setja svip sinn á Reykjavík og nægir að nefna Hjálpræöisherinn, Frí- kirkjuveg 11, Skólabrú 1, Hafnar- F.fi tnm itras IBH <Æ 3Bl 1 [; /i I | M fm 19 / j < ' jpgggfi 1 wumF 3 vl V _«SB5rS Sml * Esjuberg, sem áður hýsti Borgarbókasafnið í Reykjavík Þetta hús eignaðist Guðjón í útboði á dögunum og greiddi að sögn 70 milljónir fyrir. Hér er meiningin að reka frumkvöðlasetur fyrir börn sem er hin athyglisveröasta hugmynd. ur árið 1952 og þar voru höfuðbæki- stöðvar safnsins þar til snemma á þessu ári. Guðjón í Næpunni Guðjón Már býr sjálfúr í einkar söguríku húsi rétt við miðbæ Reykja- víkur. Þetta er húsið á Skálholtsstíg 7 sem hefur áratugum saman gengið undir gælunafninu Næpan. Þetta hús lét Magnús Stephensen landshöfðingi byggja árið 1903. Ekki er tekið ffam í heimildum hver hafi teiknað það en húsameistari við bygginguna var Magnús Th. S. Blöndahl sem síðar varð þekktur útgerðarmaður og at- hafnamaður. Á þessum tíma teiknuðu húsameistarar yfirleitt byggingar sem þeir voru skráðir fyrir og þvi líklegt að Magnús hafi teiknað húsið. Það sem setur hvað mestan svip á húsið er sérstæður tum sem menn geta sér til að hafi átt að minna á kalífahatta úr Austurlöndum nær og leiða anda manna til framandi slóða. Sú varð ekki raunin því hálfsvangir Reykvíkingar í upphafi aldarinnar sáu ekkert nema líkingu við alþekktan rót- arávöxt, næpuna og það viðumefiii hefúr loðað við húsið síðan. í Næpunni sjálffi er fítið tumher- bergi sem Magnús Stephensen fands- höfðingi er sagður hafa notað til stjömuskoðunar á heiðskírum síð- kvöfdum. Húsið á sér fjölbreytta eig- endasögu en á kreppuárunum rak Náttúrulækningafélag íslands þar mötuneyti sem Theódór Friðriksson gerði ódauðlegt með lýsingum sínum. Á stríðsárunum tóku Bretar húsið her- skildi og höfðu þar bækistöðvar sínar annar stofnenda O. Johnson&Kaaber. Ólafur nefhdi húsið Esjuberg, eftir samnefndri bújörð á Kjalamesi sem var fæðingarstaður móður hans. Ólaf- ur seldi húsið síðar enn einum heildsalanum, Áma Jónssyni, en hann seldi það Borgarbókasafni Reykjavík- Einar Erlendsson Var nánast alla starfsævi sína aö- stoðarmaður Guðjóns Samúels- sonar, frægasta arkitekts íslands. stræti 5, 10-12 og 19 og Austur- stræti 14 (Kaffi París). Mörg önnur íbúöarhús eru byggð eftir teikningum Einars og þeir eru til sem telja að hann hafi ekki haft síðri hæfileika á sviði arkitektúrs en þeir sem meira þekktir hafa orðið. -PÁÁ og var Næpan þá orðlögð fyrir lífleg veisluhöld. Eftir stríð komst húsið fljótlega í eigu Menningarsjóðs sem þar hafði skrifstofúr sínar og þar var vélað um útgáfu margra merkra bóka. Hver á hvað? Um hríð hafði Listasafn íslands yfir- ráð yfir húsinu en árið 1998 komst það í eigu auglýsingastofúnnar Mátturinn og dýrðin sem hefur bækistöðvar sinar á neðstu hæð hússins. Mátturinn og dýrðin er reyndar í opinberum plöggum skráð einn eig- andi hússins en Júlíus Þorfinnsson, annar eigenda, sagði það ekkert laun- ungarmál að Guðjón Már hefði frá upphafi verið eigandi aö ríflega helm- ingi hússins eða 2. og 3. hæð þess, sam- tals 251 fermetra. Guðjón Már vildi ekki koma í viðtal Heimavöllur OZ er í þessu 70 ára steinhúsi viö Snorrabraut Þetta hús var reist á árunum 1929-34 yfir starfsemi Mjólkursamsöl- unnar en þá þótti mönnum að mjólkurframleiðsla væri ein mikilvæg- asta atvinnugrein landsins. Nú grúfa menn sig yfir hugbúnaðargerö og tölvugrúsk í þessari gömlu mjólkurstöð og vitnar sú staðreynd um breytta atvinnuhætti. LAUGARDAGUR 21. OKTÓBER 2000 45 x>v Helgarblað Undrabarnið bergishurðir sem em innlagðar með fílabeini, kopar og fleiri góðmálmum. Er fullyrt að hópur manna hafi unnið við smíði hurðanna í tvö ár. Það sama gildir um nær mannhæðarháa kopar- vasa sem sagt er að hafi tekið fast að tvö ár að smíða. í greininni er lauslega minnst á gríðarlega fullkomið tölvukerfi sem stjómar mörgum þáttum hússins. Með því er hægt að stýra ljósmagni, hita- stigi og innbyggðum hljómflutnings- - tækjum sem ná til allra herbergja og getur þannig tónlistin fylgt íbúunum hvert fótmál. Haft er fyrir satt að með aðstoð þessa kerfis geti húsráðendur hringt úr GSM-síma á heimfeið og ræst kaffikönnu, fátið renna í bað, stifft ljós og rétta tónlist svo þægilegt andrúmsloft mæti þeim sem þreyttur kemur heim. I áminnstri grein í Mbl. var að kröfu húsráðenda hvorki sagt hvaða hús væri um að ræða né hverjir réðu þar húsum en það mun samt frá upphafi hafa verið á margra vitorði í litlu landi. Af þessum lýsingum má ráða að tugir milljóna hafa verið lagðir í að innrétta þetta aldna höfðingjasetur. En hvernig gengur OZ? OZ er ekki skráð á íslenskum hluta- bréfamarkaði en 1400 Islendingar eru hluthafar í fyrirtækinu. Þeir hafa allir keypt hlutafé í fyrirtækinu á hinum svokallaða gráa markaði. í byrjun þessa árs var gengi á hlutabréfúm í OZ um það bil 7 dollarar sem þýðir að heildarverðmæti fyrirtækisins eru mælt í tugum milljarða. Lítil viðskipti munu þó vera með bréf fyrirtækisins en „grái“ markaðurinn hefur nánast staðið í stað undanfama mánuði. Á . spjallrásum á Netinu þar sem fjárfest- ar bera saman bækur sínar hefur und- anfama mánuði oft mátt sjá mikinn pirring og óþolinmæði í garð fýrirtæk- isins. Þar má glöggt greina gagnrýni á persónulegan lifsstíl forsvarsmanna OZ eins og Guðjóns sem menn telja að samræmist illa stöðugum taprekstri fyrirtækisins. Auðvelt er að lesa úr málflutningi þátttakenda á spjallrásunum að marg- ir þeirra eiga bréf í OZ sem þeir vildu gjaman selja en enginn vill kaupa. Vonin um verulega hækkim þegar fyr- irtækið lætur verða af skráningu á markað eða sendir frá sér jákvæðar fréttir um nýjar uppfmningar, er þó aldrei langt undan. Meira tap en áður Nýlega var sex mánaða uppgjör OZ kynnt og þá kom í ljós að fýrirtækið hafði tapað 410 milljónum fyrstu sex mánuði ársins sem er meira tap en nokkru sinni áður og verið er að ráða nýtt starfsfólk i óðaönn og gengur hratt á eigið fé fyrirtækisins. Fýrir- tækið hefur reyndar verið rekið með tapi allt frá upphafi en það hefúr starf- að í bráðum 10 ár. Síðastliðin 5 ár hafa bæði Skúli Mogensen og Guðjón Már, stofnendur og frumkvöðlar, boðað skráningu þess á opinn markað ýmist í Bandaríkjunum eða í Svíþjóð. I Mbl. 19. okt. er haft eftir forsvarsmönnum OZ að skráningar á markað í báðum þessum löndum sé að vænta í fyrsta lagi á fýrsta fjórðungi næsta árs en segjast munu bíða þar til rétti tíminn kemur. -PÁÁ Guðjón Már Guðjónsson er 28 ára vatnsberi úr Vogunum sem ólst upp 1 tölvufyrirtæki foður sins og sigraði 10 ára gamall í forritunarsamkeppni með flott- ara símaskrárforriti en áður hafði sést. Hann seldi sinn fyrsta frumsamda hugbúnað 11 ára gamall. Guðjón lék á hljómborð og tölvxu- í hljómsveitinni Expet á sínum yngri árum. Hann ætlaði að verða stúdent frá Versló en vegna mikils vinnuálags við ýmis forritunarverkefni hætti hann námi á síðasta vetri. Guð- jón er því sjálfmenntaður tölvu- grúskari. Guðjón stofnaöi OZ 1991 ásamt Skúla Mogensen og Aroni félaga þeirra sem fljótlega dró sig út úr samstarfmu. OZ sinnti í fyrstu gerð þríviddarhugbúnað ar og auglýsingagerð en sneri sér fljótlega að gerð eigin hug- búnaðar og hefur starfað að því síðan. Fjöldi erlendra fyrirtækja hef- ur í gegnum árin lagt fé í OZ en stærsti einstaki hluthafinn mun vera sænska símafyrirtækið Er- icsson sem á um 20%. Guðjón hefur sagt í viðtölum að það að ná í fjármagn sé auðveldi hlut- inn af rekstri OZ, erfiði hlutinn sé markaðssetningin. Þeir sem eru mjög hrifhir af Guðjóni telja að hann sé fulltrúi nýrrar kynslóðar, einstök blanda af hugsjóna- og fram- kvæmdamanni og með fyrirtæki ^ eins og OZ geti hann lyft grettistaki á alþjóðavettvangi. -PÁÁ og á frumteikningum hússins má sjá merkt herbergi eins og flöskuskolun, þvottaherbergi, kælir og mjólkurstöð sem bera upphaflegri stansemi vitni. Þama var Mjólkursamsalan til húsa allar götur til 1958 þegar flutt var i hús- næðið á Laugavegi. Við húsinu tók annar angi landbúnaðarframleiðslunn- ar sem var Osta- og smjörsalan sem hafði bækistöðvar sínar á Snorra- brautinni allt til 1980 þegar hún flutti í „Næpan“ viö Skálholtsstíg Þetta er næstum 100 ára gamalt hús sem á sér merka sögu. Á efri hæöunum býr Guöjón og hefur innréttaö hí- býli sín meö þeim hætti að einstakt er í sinni röð á íslandi. Guðjón Már Guðjónsson. Hann er stofnandi og stærsti eigandi tölvufýrirtækisins OZ og hefur á skömmum tíma eignast að meira eða minna leyti þrjár merkar húseignir í hjarta Reykjavíkur. ur á verðmæti þeirra verður Þing- holtsstræti 29 fýrst fýrir okkur en það hús er 474 fermetrar og brunabótamat þess er 52 milljónir króna. Söluverðið var 70 milljónir. Skálholtsstígur 7 eða Næpan, sá hluti sem Guðjón býr í með sambýlis- konu sinni, Sigríði Sigurðardóttur, og ungum syni þeirra, er samtals 251 fer- metri og brunabótamat þess hluta er rúmar 17 milljónir. Snorrabraut 54 er samtals 1289 fer- metrar að stærð og brunabótamat hússins er 122,7 milljónir. í ljósi þess að markaðsverð húseigna er að jafnaði nokkuð hærra en brunabótamat má ætla að markaðsverð Snorrabrautar 54 sé um 170-180 milljónir. Markaðsverð hluta Guðjóns í Næpunni má síðan ætla 24-26 milljónir. Samtals verðmæti þess- •r- ara þriggja húsa á I- markaðnum gæti því * verið 280-300 milljónir. við DV um húsaeign sína en sagði að ástæða þess að hann væri ekki form- lega skráður eigandi Næpunnar væri sú að eignaskiptayfirlýsing væri að „flækjast í kerfinu.“ Gamla Mjólkursamsalan Þriðja húsið sem teljast verður í eigu Guðjóns að mestu leyti eru höfuð- stöðvar OZ að Snorrabraut 54. Þetta er gríðarlega stórt steinhús sem á sér merka sögu. Það var reist á árunum 1929 til 1934 og sérstaklega hannað og byggt yfir starfsemi Mjólkursamsöl- unnar. Þetta er fimavandað hús, teikn- að af snillingnum Einar Erlendssyni Næpan eins og ny að innan Eins og áður sagði vildi Guð- jón Már ekki ræða fast- eignir sín- ar við DV, vildi meina að hann væri aðeins forsvarsmaður hlutafélags um Esjuberg, ætti að vísu Næpuna að hluta en væri aðeins einn rúmlega 1400 eigenda að Snorrabraut 54. Þar vísar Guðjón til fjölda hluthafa í OZ. Eins og ráða má af húsaeign þeirri sem hér er tU umræðu er Guðjón án efa smekkmaður enda mun það hafa sannast eftirminnUega þegar önnur hæð og tumherbergi Næpunnar vom innréttuð. Þar vora famar mjög sér- stæðar leiðir sem kallast með sérstæð- um hætti á við austurlenska kallfa- hattinn ofan á húsinu. Arkitektnm sem stýrði innréttingavali er íranskur að ætt og uppruna, Ali Amoushahi að nafni. Hann og Guðjón fóru i sérstak- an leiðangur austur tU íran tU þess að velja kjörvið í sérsmíðaðar innrétting- ar sem þarlendir listamenn settu sam- an samkvæmt forskrift Alis og í sam- ræmi við aldagamlar hefðir. Mikil alúð var lögð við smíðina sem sést meðal annars á því að pUárar úr hand- riði á neðri hæð vora teknir með aust- ur tU íran svo hagleiksmenn gætu smíöað sams konar handrið á efri hæð- ina. Eins og smali í hulduhamri Innviðum og innréttingum Næpunnar var ítarlega lýst í grein og með myndum í Lesbók Morgunblaðs- ins 10. júni sl. sumar. Þar segir grein- arhöfundur Gísli Sigurðsson orðrétt um dýrðina innan dyra: „Maður trúir varla sinum eigin augum og fer eins og smalanum í þjóðsögunni sem fékk um.“ í greininni kemur fram að sumir hlut- ir innandyra í Næpunni em sérlega íburð- armiklir og em nefndar sérstaklega sveíh- núverandi húsnæði á Bitruhálsi. Eftir 1980 var húsið leigt til ýmissa aðila og markaði meðal annars spor sín í sögu ftjáls útvarpsreksturs á íslandi með því að þar var útvarpsstöðin Bylgjan til húsa iýrstu árin sem hún starfaði en árið 1995 seldi Osta- og smjörsal- an OZ húsið og síðan hefur það hýst tölvunörda og uppfinn- ingamenn. Hvaö kostar húsasafh- Ið? Ef við lítum yfir gersemar Guð- jóns í húsalíki og reynum að átta okk-

x

Dagblaðið Vísir - DV

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.