Dagblaðið Vísir - DV - 07.04.2001, Blaðsíða 18
18
LAUGARDAGUR 7. APRÍL 2001
I>V
Helgarblað
Tommy Lee Jones
Þessi hörkulegi leikari giftist í
kyrrþey á dögunum vinkonu
sinni í fjöida ára.
Tommy Lee Jones:
Giftist í
kyrrþey
Leikarinn Tommy Lee Jones er
oft og iðulega látinn leika
harðsvíraða nagla sem láta sér fátt
fyrir brjósti brenna. Hann er harð-
jaxl hvíta tjaldsins og hóf feril sinn
með því að leika morðinga í frægri
kvikmynd, In Cold Blood, sem gerð
var eftir enn frægari sögu Trumans
Capote. Síðan hefur slíkt hlutverka-
val loðað við feril hans og fáir sýna
illt innræti af meiri snilld en Jones.
í einkalífi sínu er Tommy Lee
mun blíðari og tryggari en þeir
skúrkar sem hann leikur. Hann gift-
ist nýlega vinkonu sinni og unnustu
í fjölda ára. Sú heitir Dawn Maria
Laurel og er ljósmyndari að at-
vinnu. Þau kynntust fyrir sex árum
við tökur á myndinni Good Old
Boys þegar Laurel fékk verkefni við
myndatökur á tökustað.
Síðan hafa þau haldið saman en
brúðkaupið fór ekki fram í flóðljósi
myndavéla heldur i kyrrþey í San
Antonio í Texas. Nokkur aldurs-
munur er á þeim en Laurel er full-
um 20 árum yngri en Tommy Lee
Jones.
Sjáðu sæta
naflann minn
- miðpunktur mannsins í tísku
Öll spendýr hafa nafla. Dýrin bíta
sundur naflastreng afkvæma sinna,
maðurinn sker eða klippir. Eftir
stendur fyrsta ör ævinnar, sameig-
inlegt og sammannlegt, áminning
um lífsins ómjúku hendur.
Þó skipta megi nöflum í tvo meg-
inflokka, útstæða og innliggjandi,
eru sennilega engir tveir naflar al-
veg nákvæmlega eins og þess vegna
ekki úr vegi að líkja naflanum við
fingrafar. Naflinn hefur engan til-
gang og ekkert hlutverk annað en
að minna okkur á fæöingu okkar og
þess vegna skal engan undra þótt
menn hafi löngum viljað tengja
þennan hnapp á miðjum líkama
okkar við kynlíf og endurnýjun
mannkynsins.
Hinir fornu Grikkir kölluðu nafl-
ann „omphalos" og töldu flestar
mannlegar ástríður tengdar honum
með einhverjum hætti. Omphale
var nafn þeirra á gyðju sem var svo
öflug að hún gat hneppt hinn öfluga
Herkúles 1 þrældóm. í hawaískri
menningu er naflinn talinn upp-
spretta hjartans, hugans og allra til-
finninga. Indverjar telja aö guðinn
Brahma hafi sprottið upp úr lótus-
blómi sem vex í nafla Vishnu og i
gyðingdómi er naflinn tengdur frjó-
semi og velsæld. í jógafræðum hafa
menn mikla trú á naflanum sem
sérstökum jafnvægispunkti líkam-
ans og uppsprettu öndunarinnar.
Nafli alheimsins
Naflinn markar um það bil miðju
mannslíkamans og því ekki að
undra þótt samlíking við hann sé
notuð í lýsingum á heiminum sem
við lifum í. Margir staðir hafa veriö
nefndir sem „nafli alheimsins" af
ýmsum ástæðum og mætti nefna
staði eins og Delfl í Grikklandi,
Páskaeyju, Mauna Loa á Hawaí,
Balí, Sri Lanka og Jerúsalem. Mörg-
um íslendingum finnst trúlega ís-
land, nánar til tekið Reykjavík, vera
nafli alheimsins og því er líklegt að
staðsetning heimsnaflans sé fremur
hugarástand en landfræðileg stað-
reynd.
Naflaskoðun og naflaleysi
Það er oft sagt að þeir sem hneigj-
ast til sjálfsskoðunar og velta tiöum
vöngum yfir innra eðli sínu eða
mannsins í víðara skilningi, séu í
naflaskoðun. Sigmund Freud, sem
allt þóttist vita um sálarlíf manns-
ins og tilfinningaflækjur, sagði að
allir draumar hefðu nafla þar sem
tengdust saman raunveruleikinn og
hin sálræna túlkun dreymandans
og þar væri best að hefja ráðningu
drauma. Jafnvel má vitna til hins
ofurstranga og hreinlífa sankti
Tómasar af Aquinas sem sagði að
naflinn væri likamlegt tákn andlegs
lífs.
Einhver umdeildasti nafli allra
tíma er án efa nafli Adams og Evu.
Sé sköpunarsagan rétt þá skapaði
Guð Adam fyrstan manna og síðan
Evu úr einu rifbeina hans. Af sjálfu
leiðir að hvorugt þeirra var með
nafla. Um þetta deildu menn ákaft
öldum saman og listamenn sem oft
störfuðu fyrir kirkjuna tóku enga
áhættu og máluðu þessa foreldra
mannkyns yfirleitt naflalaus. Það
voru endurreisnarmálararnir Raph-
ael og Michelangelo sem fyrstir
listamanna voguðu sér að bæta úr
naflaleysi Adams og voru reyndar
báðir ásakaðir um trúvillu í kjölfar-
ið.
Barbie og Adam
Þetta var á 15. öld og deilurnar
um nafla Adams stóðu í nokkur
hundruð ár til viðbótar og blossuðu
Hallgrímur Helgason
Man U 2
Enn eru mér að berast morðhót-
anir frá rokknördum; viðbrögð
vegna greinar minnar um dauða
rokksins sem birtist hér í DV fyrir
nokkrum vikum. Ég hef skrifað
margar greinar um dagana en
aldrei fyrr fengið þvílík viðbrögð og
við þessum litla pistli um stöðnun
rokktónlistar, staðreynd sem um
síðustu helgi var fallega staðfest
þegar hljómsveitin „Andlát" sigraði
í Músíktilraunum.
Þar sem reiðin rýkur upp hefur
sannleikurinn riðið hjá.
íslendingar eru orðnir frekar
frjálslynd þjóð. Þeir leyfa sér að
hlæja að öllu. Mönnum leyfist að
gera grín að öllu, nánast öllu. Það
má gantast með þjóðskáldin, segja
að Njáll og Gunnar hafi verið
hommar og öllum leyfist að æla yfir
þingmenn með reglulegu millibili,
útvarpshaukurinn okkar tekur
nokkra þeirra af lífi í viku hverri og
svo eru okkar misvelgefnu ráðherr-
ar líkt og gangandi skotmörk. Og
manni leyfist að segja að ljóðið sé
dautt og málverkið sé dautt án þess
að nokkur maður lyfti penna þeim
listgreinum til vamar og það má
jafnvel gyrða niður um sjálfan bisk-
upinn.
Og allt í lagi með það.
Eftir stendur að fyrir íslending-
um eru aðeins tveir hlutir heilagir.
Um tvo hluti má ekki fella styggðar-
yrði á íslandi. Það eru U2 og Man.
Utd. Þetta eru helgustu hlutir í þjóð-
arvitund íslendinga árið 2001. írsk
rokkhljómsveit og enskt knatt-
spyrnulið. Hefði maður gert sömu
könnun árið 1901 hefðu svörin
kannski orðiö Passíusálmarnir og
brennivín. En nú er öldin önnur.
Nú segja sjálfsagt margir að þetta
séu helgustu hlutir íslenska karl-
mannsins. Og mikið rétt. Konurnar
eru náttúrlega miklu afslappaðri í
öllu svona. Svo lengi sem þær fá að
horfa á Friends, Frazier og Sex in
the City er ísland byggilegt fyrir
þeim.
Staðreyndin er nefnilega sú að
rokkið er síðasta vígi hvíta karl-
mannsins. Rokktónlist er eina fyrir-
bærið sem eftir er í þessum heimi
þar sem hvítir karlmenn eru einir
um hituna, þar sem konur, eða karl-
menn af öðrum kynþáttum koma
hvergi nærri. Væri rokkið starfs-
grein væri fyrir löngu búið að setja
á það jafnréttislög eða lög um já-
kvæða mismunun. Þessi staðreynd
segir eiginlega allt sem segja þarf
um rock and roll.
Hvernig er það annars, er ekki
bráðum von á nýrri skifu með Stat-
us Quo?
Um daginn var ég staddur á litl-
um hótelbar vestur á fjörðum. Það
var bræla og það var fótboltakvöld á
Sýn. Allur loðnuflotinn var í höfn
og á litla hótelbarnum sat ég með
áhöfnum þriggja báta; viö vorum að
horfa á Manchester United-Valencia
í Meistarakeppni Evrópu. Eftir því
sem leið á leikinn heyrði ég betur
og betur að íslenski loðnuflotinn
heldur nánast allur með Manchest-
er United. Að heyra þá tala um
stjörnur liðsins minnti helst á lýs-
ingar Laxness á því hvernig sjálf-
stæðir bændur og dýflissufangar
töluðu áður fyrr um hetjur íslend-
ingasagnanna. Það var þessi sama
alvöruþrungna aðdáun í röddinni
þegar stýrimaður varði sinn mann
Beckham fyrir ásökunum neðan úr
Britney meö beran naflann.
Britney Spears er ein vinsælasta söngkona heims sem syngur einkum
fyrir unglinga. Hún hefur gert beran nafia aö nokkurs konar vörumerki
sínu. Madonna ruddi brautina að þessu leyti en hún er einmitt ein helsta
fyrirmynd Britney.
vélarrúminu. Vélstjórinn var
Arsenal-aðdáandi og vildi meina að
Beckham væri heimskur.
„Hann getur nú ekki verið
heimskari en allir halanegrarnir
hjá Arsenal," svaraði stýrimaður
fyrir sinn mann.
„Halanegrar?" hváði vélstjóri.
„Ég veit nú ekki betur en að bestu
mennirnir hjá United séu báðir
svartir."
„Cole og Yorke eru heiöarlegir
Englendingar, með sína pappíra í
lagi.“
„Englendingar? Er ekki Dwight
Yorke frá Trinidad?"
„Það veit ég ekkert um en hann
er allavega enginn Kanú frá
Kongó.“
Já, það getur verið erfitt að vera
meðlimur í Flokki þjóðernissinna
ásamt því að vera United-aðdá-
andi. (Kanú er reyndar frá Nígeríu.)
Envélstjórinn gafst ekki upp:
„Kanú er nú bara besti maðurinn
í enska boltanum."
„Ha! Þessi sláni ... þessi flækju-
fótur ...!“
„Þú sérð nú bara boltameðferð-
ina hjá honum, hann getur gert
hluti sem enginn annar getur gert.“
„Á, það eru helvítis galdrar, eitt-
hvað bölvað Afríku-kukl.“
„Andy Cole er samt enn þá svart-
ari en Kanú.“
„Andy Cole er í enska landslið-
inu.“
„Hann er samt svartari."
Hér var þessi deila komin í þrot
og allt í einu gafst mér færi á að
blanda mér í umræðuna, sem ég og
gerði, sjálfum mér til nokkurar
furðu. Éghafði lengi verið að velta
fyrir mér þessu tiltekna atriði sem
Hailgrímur
Helgason
skrifar
hefur reyndar ekkert með hörunds-
lit að gera. En þar sem ég var stadd-
ur innan um sérfræðinga, lét ég slag
standa og spurði;
„Hvernig er þaö, er Andy Cole
hommi?“
Það var eins og við manninn
mælt. Allur loðnuflotinn sneri sér
að mér og horfði á mig þungbrýnd-
um augum en enginn sagði orð.
Þetta var ekki svara vert. Slíka
dómadags vitleysu höfðu þeir aldrei
heyrt. Þvílík helgispjöll!
Viðbrögðin voru þau sömu og hjá
þeim góðu mönnum í Njálu sem
sakaðir voru um ergi og fengu fleygt
framan í sig kvenmannsnærbrókum
á Lögbergi á Þingvöllum frammi
fyrir gjörvöllum þingheimi. Sjó-
mennirnir urðu allir United-rauðir í
framan, horfðu þungt á mig í 10 sek-
úndur og hugsuðu kannski með sér
„nei, þetta er bara þessi galgopi að
sunnan, alltaf með eitthvað grín, við
önmsumusu ekki“ og sneru sér síð-
an aftur að leiknum.
Það var þá sem ég fékk hug-
myndina að skáldsögu um ísland í
dag, skáldsögu sem á að heita: „Man
U 2“