Dagblaðið Vísir - DV - 07.04.2001, Blaðsíða 29

29
LAUGARDAGUR 7. APRÍL 2001
PV___________________________________________________________________________________________________Helgarblað
Börn skírð eftir frægum persónum:
Ásta Sóllilja
en ekki Júst
Algengt er að börn séu látin heita
í höfuðiö á nánum ættingjum sín-
um. Þetta hefur verið gert frá örófi
alda, en nýrra fyrirbæri er að skíra
börn í höfuðið á frægum persónum
- úr raunverunni jafnt sem bók-
mennta- eða dægurlagaheiminum.
Við litum aðeins i þjóðskrá til þess
að sjá hve rammt kveður að þessu.
Eins og kom fram í siðasta helg-
arblaði DV er Hilmir Snær Guðna-
son sá sem allir vilja sjá á sviði og
allir vilja hafa í vinnu. Þrír drengir
hafa verið ausnir vatni og nefndir
nafni leiksnillingsins síðan hann
varð frægur á íslandi og skyldi eng-
an undra þó að þeir yrðu fleiri á
næstu misserum. Það er einhver
gæfa sem fylgir þessu nafni.
Emilíana Torrini skipaði svipað-
an sess í þjóðarsálinni þegar hún
sigraði í söngkeppni framhaldsskól-
anna með yfirburðum og átti síðan
hvern smellinn á fætur öðrum sem
gekk nærri hjarta þjóðarinnar. Að
heyra óminn af rödd Emilíönu var
nóg til þess aö fólk greip andann á
lofti og sagði: „stúlkan er engill!“
Emilíana var lengi vel eina stúlkan
með þessu nafni, en nú bera fjórar
ungar stúlkur þetta nafn - allar
fæddar eftir að hún söng sig inn í
hjörtun.
Vinsældir Ólafar Rúnar Skúla-
dóttur sem fréttaþulu á seinni hluta
níunda áratugarins og langt fram á
þann tíunda eru óumdeildar. Færri
vita hins vegar að vera Ólafar á
skjánum hratt af stað miklu æði
meðal foreldra nýfæddra stúlku-
bama. Nú bera hvorki fleiri né
færri en 27 stúlkur nafnið og allar
eru þær yngri en fréttakonan. Þarf
að segja meira?
Barnastjörnur
Litlar stelpur sem syngja fallega
eru sætar og hvað er sætara en
stúlkan þín litla sem grætur undur-
blítt við fyrsta innlitið í heiminn?
Hanna Valdís var barnastjarna á
áttunda áratugnum - sæt og sniðug
stelpa sem söng lögin um Línu
langsokk hina sænsku með skemm-
tegum áherslum. Þegar þjóðskráin
er skoðuð eru nokkuð margar
Hönnur sem bera eftimafnið Valdis
og eru þær allar yngri en barna-
stjarnan sjálf. Álíta má að aðdáun
fólks á henni hafi í og með verið
þess valdandi að börn voru skírð
þessu fallega nafni.
Katla María naut líka mikillar
hylli eilítið seinna - og þrjár stúlk-
ur voru skírðar þessu nafni eftir að
hún sló í gegn með Litlum mexík-
ana með som som brero.
250 Birtur
Þegar hún sást reglulega á skjánum
varð nafnið Ólöf Rún gríðarlega
vinsælt.
DV-MYND GVA
Halldór Laxness
Sögupersónur hans lifa ekki bara í hugum okkar og hjörtum, heldur er fjöldi fólks á íslandi sem beinlínis er skírður
eftir þeim.
Hanna Valdís
Hver vill ekki láta heita í höfuðið á
svo sætri stelpu. ?

nú eru þær í kringum 250. Enda lag-
ið um Birtu ákaflega angurvært og
fallegt. Birta, Birta. Því ert’að
bregðast svona mér? ... Spurning er
hvort Birtu-nafnið tekur ekki annan
kipp eftir Evróvisjónkeppnina.
Hvorki Júst né Nasi
Sagt er að sögupersónur Halldórs
Laxness lifi góðu lífi meðal íslend-
inga. Þetta er rétt. Svo ástsælar eru
þessar persónur að margir skíra
börn sín nöfnum þeirra. Dæmi um
þetta er'að níu stúlkur sem bera
nafnið Ásta Sóllilja búa á íslandi, en
enginn vafi leikur á því að þetta er
bein tilvísun í þennan stólpakven-
mann í Sjálfstæðu fólki. Diljá í Vef-
aranum mikla frá Kasmir var líka
afbragð annarra kvenna og þær sem
heita Diljá í þjóðskrá eru orðnar
fleiri en hundrað - en nafnið þekkt-
undrun að það eru ekki samtíðar-
menn Laxness sem létu börnin sín
heita í höfuðið á sögupersónum
hans, heldur börn samtíðarmann-
anna og börn þeirra. Enda var Lax-
ness umdeildur lengi - þó nú efist
enginn um alltumlykjandi snilld
hans.
Það sem enginn vill skíra
Ótal persónur eru skírðar -
kannski meðvitað - kannski ómeð-
vitað - eftir persónum úr hetjusög-
um. Ekki er fólk eins áfjáð í að láta
skíra börnin sín nöfnum sem eitt-
hvað neikvætt loðir við - eins og t.d.
Geirfmnur. Það nafn virðist fólk
einungis setja í samband við fræg-
asta sakamál Islandssögunnar og
vill ekkert hafa saman við það að
sælda.
Dæmi um sögupersónur sem eng-
Barnastjarnan Katla María
Nafn hennar bera margar stoltar stúlkur eftir að hún sló í gegn með Litla
mexíkananum hér um árið.

Mansöngvar til nafngreindra
kvenna eru nokkrir í dægurlaga-
geiranum á íslandi. Dæmi um þetta
eru lögin um Álfheiði Björk og
Hólmfríöi Júlíusdóttur sem bæði
slógu eftirminnilega í gegn fyrir
nokkrum árum. „Álfheiður Björk,
ég elska þig ... líf mitt er einskis
virði án þín ... þúúúú mátt ekki láta
þennan dóna - þennan fylliraft og
róna, glepja þig.“ söng Bjöm Jör-
undur með sinni fylliraftslegu
röddu og bræddi hjörtu. Sex eru til
í raunverunni og líklegt er að ein-
hver hafi hrifist svo af ástarsöngn-
um að hann hafi séð ástæðu til þess
að skíra eftir Álfheiði Björk, ef mið-
að er við fæðingarárin. Hólmfríður
Júlíusdóttir á sér nokkrar alnöfnur,
en engin þeirra er yngri en lagið
vinsæla.
Megas hefur sungiö um Fríðu og
Lóu og Maju og Gurru, en Megas
söng líka um Birtu árið 1986. Þá
voru örfáar Birtur til á íslandi, en
ist varla þegar Vefarinn kom út.
Snæfríðir eru líka allmargar - og
þónokkrar sem bera stoltar nafnið
Snæfríður Sól - þar sem manna-
nafnanefnd tekur íslandssól sjálf-
sagt ekki í mál.
Eins ólíklegt og nafnið Ugla er til
vinsælda hefur það tekið kipp á síð-
ari árum eftir að vinsældir HKL
hafa orðið almennari. Salka er líka
gríðarlega vinsælt, og flestar Sölk-
umar undir tvítugu. Skírnarnafn
Sölku Völku, Salvör Valgerður hef-
ur þó ekkert foreldri hengt á stúlku-
barn sitt.
Karlmannsnöfn úr sögum Lax-
ness eru oft almennari - en Steinn
Elliði á einn nafna á lífi, Öm Úlfar
á þónokkra og Reimar skáld úr
Heimsljósi á íjölmarga nafna á ýms-
um aldri. Enginn hefur hins vegar
fundið hjá sér hvöt til að skíra son
sinn Júst eða Nasa.
Það veldur kannski ekki neinni
inn lætur heita eftir er ísbjörg -
fræg gleðikona og glæpakvendi úr
bók Vigdísar Grímsdóttur. Athygli
vekur að fólk virðist einnig vera
meðvitað um föðurnafnið þegar það
nefnir börn sín. Steingrímur Njáls-
son á sér aðeins einn alnafna, en
hann býr í útlöndum og var auk
þess vatni ausinn áður en glæpafer-
ill hins Steingrímsins hófst. Enginn
hefur heldur freistast til þess að
skíra barn sitt í höfuðiö á Hallbirni
Hjartarsyni kúreka frá Skaga-
strönd, svo aðeins fá ein nöfn séu
nefnd af þeim sem ekki eru á vin-
sældalistanum.
Það sem sennilega táknar
ekki neitt
Eilefu íslendingar bera það virðu-
lega nafn Magnús Þór Jónsson, en
aðeins einn þeirra kallar sig Megas
og er þjóðþekktur fyrir laga- og
textasmíðar sínar. Þar sem öll nöfn-
in Magnús, Þór og Jón hafa verið
vinsæl frá því eftir landnám er ekk-
ert óeðlilegt að þau skuli raðast
svona saman. Hæpið er því að draga
þær ályktanir að Megasaraðdáend-
ur hafi flykkst til þess að skíra í höf-
uðið á meistara sínum. Ótalmörg
nöfn önnur eru einfaldlega of algeng
til þess að hægt sé að sjá nokkuð út
úr því aö þeim hafi verið dengt á
börn. Tildæmis er afar hæpið að all-
ir sem bera nafniö Jón Sigurðsson
séu látnir heita eftir sjálfstæðishetj-
unni okkar góðu.
Sætar stelpur og klárir strák-
ar
Karlmannlegir, vinsælir, hetjur í
lund - er kannski samnefnari fyrir
þær karlpersónur sem er vinsælast
aö skíra í höfuðið á. Það sanna nöfn
eins og Skarphéðinn Njálsson,
Steinn Elliði, Örn Úlfar, Snorri
Sturluson og Ingólfur Arnarson.
Nefna má að enginn Páll Óskar hef-
ur verið skírður eftir að Páll Óskar
Hjálmtýsson sló í gegn.
Þegar foreldrar eignast stúlku
vilja þeir gjarnan að hún eigi sér
fyrirmynd sem bæði er falleg og
góð. Gáfur eða völd fyrirmyndar-
innar skipta litlu máli og má taka
dæmi þess að engin Ingibjörg Sól-
rún hefur verið ausin vatni síðan
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir varð
borgarstjóri. Hallgerðir og Bergþór-
ur eru ekki margar undir tíu ára
aldri, en hins vegar hafa svokölluð
„sæt nöfn“ verið afar vinsæl um
hríð.
Af þessu má ef til vill draga þá
ályktun að foreldrar drengja vilji að
þeir veröi bæði gáfaöir og áhrifa-
miklir, en ef stúlkubörn fæðast er
draumur foreldranna að þau verði
bæöi falleg og góð. -þhs