Dagblaðið Vísir - DV - 07.04.2001, Blaðsíða 21
LAUGARDAGUR 7. APRÍL 2001
I>V
Helgarblað
21
„Þegar ég var að œfa fyr-
ir tónleikana 1985 var
sendur maður mér til
höfuðs frá kirkjunni en
ég hafði njósnir af því
hvenœr hann kœmi og
passaði migá því að hafa
eitthvað milt í gangi. “
„Ég hef einungis leitað í Passíu-
sálmana af þörf og til útskýringar,"
segir Megas. Þá meina ég ekki að ég
útskýri sálmana heldur útskýra þeir
mig. Þetta með öxulinn er bara til-
lært orðalag. 25. sálmur höfðaði
alltaf sterkt til mín og þegar svo ein-
hver fræðimaður sagði að þetta væri
öxullinn - þá var komin skýringin.
Þegar ég fékk þetta fina orð öxull í
hendumar þá notaði ég það mis-
kunnarlaust og vona að fólk skilji
eða þykist skilja.“
- Ecce homo - Sjáið manninn.
Hvaða maður er það?
„Það er Maðurinn. Það er Kristur
í purpuraskikkju með þymikórónu,
blár og blóðugur. Sagt var: „Sjá hér
er maðurinn: hvað viljiði að sé gert
við hann?“ Og auðvitað vildu allir
láta krossfesta hann. Þessa mynd
dregur HaUgrímur upp í 25. sálmi,
en setningin Ecce homo er margræð-
ari. Ég sá eitt sinn ljósmynd sem
stríðsfréttaritari tók af einu af ójarð-
sungnu líkunum úr útrýmingarbúö-
unum. Maðurinn skartaði þessu in-
dæla útrýmingarbúðarútliti og var
ekkert nema skinn og bein. Sú mynd
hét Ecce Homo,“ segir Megas og
bætir við að sennilega myndi okkur
ekki endast vikan til að ræða marg-
víslega merkingu orðanna.
Píslir Hallgríms
„Sálminum lýkur í himnaríki þar
sem þessi aumingi - Kristur, hædd-
ur og í háðuglegum flíkum, uppsker
fyrir trúmennsku sina við almættið.
Hann er hafinn upp og nýtur alls
góðs fyrir þetta leikrit sem sett var
á svið handa Manninum. Þar kemur
setningin Ecce Homo aftur fyrir.
Sjáið nú manninn. Og sú dýrð var
ögn meiri en hjá Hallgrími sem sjálf-
ur var allur hinn píndasti," segir
Megas og rifjar upp þungan lífsróð-
ur Hallgríms. „Það brann ofan af
honum, hann missti bamið sitt og
veiktist af holdsveiki auk þess sem
hann var í stöðugum útistöðum við
allt veraldlegt vald í kringum sig.
En ekkert gerðist í lífi hans án þess
að það skildi eftir sig perlu. Perlan
er líka orðin til í skelinni vegna
sjúkdóms."
- Hvað geturðu flutt marga sálma
á tónleikunum?
„í fyrsta erindi allra Passíu-
sálmanna kemur fram hvar höfund-
ur er staddur í píslarsögunni og síð-
an koma útleggingar hans á því sem
er að gerast. Ég gekk út frá því að
hægt væri að fanga athygli nútíma-
mannsins ef ég tæki þráðinn úr
sálminum og reyndi svo að festa
hugann við það erindi sem er hvað
þrungnast af útleggingunni."
- Þú matreiðir þá snilldina ofan í
nútímann...
„Ég geri það innan þessara
þriggja mínútna takmarkana. En ég
get ekki flutt alla sálmana nema ég
setji dagskrána í einhvern Stars on
45 búning og mér líst ekki á það.
Markmiðið er að menn fái einhvern
smjörþef sálmunum og það þarf ekki
að flytja þá alla til þess. Passíusálm-
amir eru líka þess eðlis að maður
getur lesið eitt erindi úr þeim og það
er alveg nóg handa manni að hugsa
um út vikuna."
Hjálplna veltti sr. Jakob
Árið sem Megas flutti sálmana
fyrst voru uppi einhverjar umræður
um að flutningur hans væri kannski
ekki par kristilegur. Fann hann
mikið fyrir þeim gagnrýnisröddum?
„1973 voru einn eða tveir sálmar
fluttir í kynningarskyni í útvarpið.
Yfirvöld Ríkisútvarpsins ákváðu að
það hlyti að fara út yfir öll velsæm-
ismörk að gera Passíusálmum þvílík
skil og þeir voru ákveðnir í að flutn-
ingurinn væri argasta .guðlast. Þeir
bjuggust við að það hlyti að vera
þannig og yrði að vera þannig. En
mér barst hjálp úr réttri átt. í þann
tíma var dagskrá vikunnar gerð skil
á laugardagsmorgni og sr. Jakob
Jónsson Hallgrímssóknarklerkur
tók þátt í umræðunum. Fulltrúar
Ríkisútvarpsins iðuðu i skinninu að
leggjast á hnén og grátbiðja hlust-
endur og kirkjuna fyrirgefningar á
því að guðlastið skyldi hafa sloppið í
gegn hjá þeim og þegar röðin kom
að Jakobi átti höggið að detta. En
Jakob var kannski ekki svo ólíkur
þeim sem hann hafði umboð fyrir og
brást við með því að nota þetta sem
sönnun fyrir tímaleysi og klassík
Passíusálmanna. Þar með var málið
dautt."
- En hafa einhverjir ekki alltaf
haft auga með þér?
„Þegar ég var að æfa fyrir tónleik-
ana 1985 var sendur maður mér til
höfuðs frá kirkjunni en ég haföi
njósnir af því hvenær hann kæmi og
passaði mig á því að hafa eitthvað
milt í gangi,“ segir Megas og flissar.
„En auðvitað áttu þeir þessu ekki að
venjast. Öll gömul lög við sálmana
gera ráð fyrir fremur hægum flutn-
ingi, en þarna voru komnar melódí-
ur til að syngja í mjög töff og hröð-
um flutningi. En það er samt mjög
algengt í veröldinni að guð sé dýrk-
aður með miklum rythma, hraða og
glannaskap og engin ástæða til að
æsa sig yfir því.“
- Verða einhverjir geistlegir höfð-
ingjar þama á svæðinu til að hlýða
á flutninginn?
„Já, ég býst við því að staðaryfir-
valdið verði varla i mikilli fjarlægð.
Það hefur að minnsta kosti lagt
blessun sína yfir fyrirtækið," segir
Megas og brosir blítt.
-þhs
GAME BOY OOU,Z
Alvöru
Pókemon-krakkar hafa beöið eftir þessum tveimur
Aðeins í dag! 3.990 -Rétt verð: 4.990
„Oft vex leikur af litlu"
Allir viðskiptavinir fá Gullegg
frá Nóa-Síríusi í dag.
Lágmúla 8 • Sími 530 2800