Dagblaðið Vísir - DV - 27.10.2001, Blaðsíða 24
24
LAUGARDAGUR 27. OKTÓBER 2001
I>V
Helgarblað
Ragnar Arnalds.
Hann berst hart gegn hugmyndum um inngöngu íslands í ESB og hefur sett upp sérstakt vefrit um ísland og Evrópu-
sambandið. „Mikill áróður er rekinn leynt og Ijóst fyrir aðild að Evrópusambandinu og sterk öfl í þjóðfélaginu standa
þar á bakvið. Þar eru til dæmis Samtök iönaðarins sem eyða milljónum í ráöstefnur sem hafa þann greinilega tilgang
að breyta viðhorfi fólks til aðildar að ESB. Jafnframt eru hér starfandi sérstök samtök í nánum tengslum við upplýs-
ingamaskínu Evrópusambandsins sem bjóða hingað erlendum mönnum í þeim tilgangi að hvetja okkur til að sækja
um aðild. Þarna er mikil áróöursvél í gangi. “
Aróðursvél Evrópu-
sambandssinna
í viðtali ræðir Ragnar Arnalds, fyrrverandi alþingismað-
ur, um stöðu Vinstri-grænna, skýrir af hverju hann leggst
eindregið gegn hugmyndum um inngöngu íslands í Evr-
ópusambandið og segir frá framtíðarverkefnum sínum.
Svanur Kristjánsson,
prófessor í stjómmála-
frœði, lýsti á dögunum
Ragnari Amalds sem ein-
um geðþekkasta stjórn-
málamanni sinnar kyn-
slóðar. Ragnar sat á þingi
fyrir Alþýðubandalagið
frá 1963 til 1999. Ekki er
langt síðan hann gekk til
liðs við Vinstri-grœna en
nýleg skoðanakönnun DV
sýnir 24 prósenta fylgi
flokksins.
egar Ragnar er spurður
hverju hann vilji þakka þetta
góða gengi svarar hann:
„Meginskýringin á góðu gengi
Vinstri-grænna er sú að þeir hafa
skýra stefnu í helstu dagskrármál-
um samtíðarinnar. Þeir fá mikið
fylgi frá fyrrum framsóknarmönn-
um sem eru andvígir aðild íslands
að Evrópusambandinu og alþýðu-
bandalagsmennimir sem fóru yfir
til Samfylkingarinnar hafa margir
snúið aftur til Vinstri-grænna. En
það verður að hafa fyrirvara á skoð-
anakönnunum og ég myndi telja
glæsilegt fyrir Vinstri-græna ef þeir
næðu 20 prósentum í næstu kosn-
ingum.“
- Hver er skýringin á fylgistapi
Samfylkingar?
„Þaö er erfiðara að útskýra. Er
ekki best að þau leiti skýringarinn-
ar sjálf í sínu hugskoti?“
- Finnst þér liklegt aö Vinstri-
grænir verði í næstu ríkisstjórn?
„Ég veit ekkert um það fremur en
aðrir. Það koma ýmsir möguleikar
til greina. Einn er sá að Samfylking-
in og Vinstri-grænir myndi meiri-
hluta með eða án Framsóknar."
- Er það samstarf betri kostur en
stjórn meö Sjálfstæðisflokknum?
„Ég myndi telja það betri kost, já.
Tvímælalaust."
Stórríki sem sogar til sín
völd
Það vakti mikla athygli þegar
Ragnar hvarf frá stuðningi við Sam-
fylkinguna og gekk til liðs viö
Vinstri-græna. Hörð andstaða Ragn-
ars viö Evrópusambandið átti ekki
hvað sist þátt i þessari ákvörðun
hans. „Það var um það samið þegar
Samfylkingin var stofnuö að ekki
yrði hvatt til þess að ísland gengi í
Evrópusambandið og það mál látið
hvíla á þessu kjörtímabili. Mér
fannst ekki vera staðið við það,“
segir hann.
- Er ekki bara tímaspursmál
hvenær ísland gengur i Evrópusam-
bandið?
„Nei, alls ekki. Ekkert rekur okk-
ur til þess. Evrópusambandið er að
þróast í að verða nýtt stórríki. Þetta
ríki mun soga völd frá þeim ríkjum
sem gerast aðilar. Það kann að
henta ríkjum á meginlandinu en við
íslendingar höfum sérstööu í mörgu
og vegna fámennis þurfum við að
standa vörð um sérhagsmuni okkar
og sérstöðu. Við munum aldrei gera
okkur verulega gildandi í samstarfi
eins og þessu og munum þar af leiö-
andi taka gífurlega áhættu með því
að fela öðrum að ákveða hvernig
málum skuli háttaö hér á landi. Ég
nefni bara sem dæmi að ef við hefð-
um gengið í Evrópusambandið á
sama tíma og Bretar, á sjöunda ára-
tugnum, hefðum við ekki fært land-
helgina út í 50 og 200 mílur.
Spurningin um aðild íslands að
ESB snýst ekki bara um þróunina á
næstu árum heldur um framtíð okk-
ar og örlög á næstu áratugum og
öldum. Þegsu- við erum einu sinni
komin inn í þétta bandalag stórríkja
þá veröur ekki aftur snúið. Reynsl-
an sýnir aö þegar við íslendingar
fáum aö stjóma okkur sjálf þá farn-
ast okkur betur, einfaldlega vegna
þess að við sjáum betur en aðrir
hvers við þurfum með.
Ættum við aö ganga í Evrópu-
sambandið til aö sækjast eftir meiri
hagvexti eða aukinni velsæld? Sein-
ustu þrjátíu árin hefur hagvöxtur
verið talsvert hraðari hér á íslandi
en í ríkjum ESB og atvinnuleysi
miklu minna. Stórum ríkjum vegn-
ar ekkert betur en litlum. Þvert á
móti vegnar þeim litlu oftast betur
því að þau geta einbeitt sér að því
sem þeim er fyrir bestu.
Sumir halda að inngöngu í ESB
fylgi gull og grænir skógar. En það
er þveröfugt. Ef viö gerumst aðilar
að ESB myndi það kosta okkur
verulega auknar skattbyrðar sem
næmu um 9000 milljónum króna á
ári en það eru 2,5 prósent af tekju-
skatti einstaklinga hér á landi. Auk
þess eru allar líkur á að þessar
skattgreiðslur hækki verulega þeg-
ar Austur-Evrópuríkin bætast í hóp-
inn.“
Klisjur Evrópusinna
Ragnar hefur sett upp sérstakt
vefrit um Island og Évrópusam-
bandið og nefnir það fullveldi.is.
„Mikill áróður er rekinn leynt og
ljóst fyrir aðild að Evrópusamband-
inu og sterk öfl í þjóðfélaginu
standa þar á bakvið. Þar eru til
dæmis Samtök iðnaðarins sem eyða
milljónum í ráðstefnur sem hafa
þann greinilega tilgang að breyta
viðhorfi fólks til aðildar að ESB.
Jafnframt eru hér starfandi sérstök
samtök í nánum tengslum við upp-
lýsingamaskínu Evrópusambands-
ins sem bjóöa hingað erlendum
mönnum í þeim tilgangi að hvetja
okkur til aö sækja um aðild. Þarna
er mikil áróðursvél í gangi.
Mér finnst þýðingarmikið að
hjálpa til við að koma á framfæri
margvíslegum rökum þeirra sem
hafna aðild. Fyrir nokkrum árum
var sagt að við þyrftum ekki að hafa
áhyggjur af sjávarútvegsstefnu ESB
vegna þess að við myndum fá sér-
samninga við ESB þvert á almennar
reglur sambandsins. Síðan kom
hingað hver forystumaðurinn á fæt-
ur öðrum frá ESB og þeir sögðu það
hreint og klárt að engar undanþág-
ur yrðu veittar. Öll riki yrðu að
„Það koma ýmsir mögu-
leikar til greina. Einn er
sá að Samfylkingin og
Vinstri-grœnir myndi
meirihluta með eða án
Framsóknar. “
- Er það samstarf betri
kostur en stjórn með
Sjálfstœðisflokknum ?
„Ég myndi telja það betri
kost, já. Tvímœlalaust. “
sætta sig við grundvallarreglur
ESB. Þá var breytt um taktík og upp
kom sú klisja að ríki í Evrópusam-
bandinu hefðu enga veiðireynslu
hér við land og þar sem úthlutun
kvóta hjá ESB byggðist á veiði-
reynslu myndu þessi ríki ekki fá
neinn kvóta. En þessi rök eru fjar-
stæða. Ég er með bækling frá ESB
og þar kemur skýrt fram að veiði-
reynsla í ESB er miðuð við veiðina
á árunum 1973 til 1978. Hver var
veiðireynsla ESB-ríkja við ísland á
þeim árum? Hún var á annað hund-
rað þúsund tonn að meðaltali á ári.
Ef þetta er viðmiðið þá er það eng-
inn smáræðisafli sem ESB á kröfu
á. Það að missa til dæmis hundrað
þúsund tonn væri ekkert smááfall
fyrir íslenskt efnahagskerfi. En
þrátt fyrir þessa staðreynd étur
hver eftir öðrum að ESB-ríkin hafi
enga veiðireynslu hér við land.“
Krónan er mikilvæg
Margir nefna að aðild að ESB
hefði þann kost að þá gætu íslend-
ingar tekið upp evruna. Ragnar
hafnar þessum rökum en nefnir þó
kostina: „Kosturinn er sá að við get-
um farið til meginlandsins án þess
að þurfa að skipta gjaldeyri og það
er þægilegt og skemmtilegt í sjálfu
sér. Fyrirtæki myndu losna við ein-
hvem kostnað í sambandi við gjald-
eyrisskipti. Á móti kemur að við
missum eitt mikilvægasta stjóm-
tæki sem við höfum til að hafa vald
á efnahagslífi okkar. Efnahagssveifl-
ur hér á íslandi eru yfirleitt ekki í
neinum takti við hagsveiflur á meg-
inlandi Evrópu, enda erum við eina
þjóðin í Vestur-Evrópu sem lifir að
miklum meirihluta á sjávarútvegi.
Þess vegna væri afar skaðlegt fyrir
okkur að lenda inni í efnahagskerfi
sem er ekki í takt viö hagþróun hér
á íslandi. Við þurfum því að við-
halda sjálfstæðri gengisskráningu
íslensku krónunnar. Með því getum
við miklu betur varðveitt góðan
gang í okkar efnahagslífi."
Stjórnmálamaðurinn og
skáldið
Auk þess að sinna vefriti sínu
um ísland og Evrópusambandið sit-
ur Ragnar við skriftir. Hann er
þekkt leikritaskáld en fyrsta leikrit
hans, Uppreisnin á ísafiröi, var
frumsýnt árið 1986. Þegar hann er
spurður um næstu verkefni segir
hann: „Ég er að skrifa leikrit og
kannski eitthvað fleira."
- Hvað er þetta fleira?
„Ég hef verið að glíma við skáld-
sögu.“
- Sögulega?
„Gæti verið.“
- Hefur ekki verið nokkur tog-
streita á liðnum árum milli stjóm-
málamannsins og skáldsins?
„Það er rétt. Ég haföi mikinn
áhuga á skriftum þegar ég var í
menntaskóla en dróst ungur inn í
pólitíkina. Ég byrjaði því seint aö
skrifa og ef ég sé eftir einhverju þá
er það að hafa ekki byrjað fyrr.“
KB