Dagblaðið Vísir - DV - 27.10.2001, Blaðsíða 31

31
LAUGARDAGUR 27. OKTÓBER 2001
DV___________________________________________________________________________________________________Helgarblað

Og svo allir hinir
Það voru gríðarlega mörg störf
sem nefnd voru í könnun DV og
listinn yflr þau störf sem komust á
blað er talsvert langur. Sumt vek-
ur undrun annað ekki. Aðeins
tveir töldu starf forseta íslands
mikilvægast allra, tveir nefndu
öskukarla, tveir nefndu listamenn
og píparar, flugmenn, blikksmiðir,
vændiskonur og þroskaþjálfar
fengu öll eitt atkvæði. Það vekur
sérstaka athygli að eitt þessara
starfa er ólöglegt en það er vændi
sem jafnframt er oft talið elsta
starfsgrein mannkyns. Það er því
ljóst að jafnvel hið ólöglega og
ósiðlega á sér einhverja málsvara.
Við skulum að lokum birta list-
ann yfir þau störf sem fengu
minna en eitt prósent þegar DV
spurði fólk um mikilvægasta starf-
ið:
Verkamenn
Þingmenn
Prestar
Hjúkrunarfræðingar
Ferðaþjónusta
Bankamenn
Iðnaðarmenn
Blaðamenn
Lögfræðingar
Foreldrar
Slökkvilið
Stjórnun
Listamenn
Öskukarlar
Ráðherrar
Þjónusta
Forsetinn
Matvælaiðnaður
Byggingariðnaður
Stjórnmálamenn
Prentiðnaður
Verkfræðingar
Húsasmiðir
Sálfræðingar
Kokkar
Vísindamenn
Piparar
Blikksmiðir
Flugmenn
Vændiskonur
Þroskaþjálfar
Ræstitæknar
En þeir sem ekki eru nefndir
Ef listinn yflr mikilvægi starfa
endurspeglar gildismat þjóðarinn-
ar hlýtur að vekja athygli hve lágt
launuð umönnunarstörf og
kennsla eru talin mikilvæg án
þess að slíkt sjáist á launatekjum
þessara stétta. Á hinn bóginn
nefna fáir háttlaunaðar stéttir eins
og verðbréfasala, bankastjóra og
forstjóra fyrirtækja. Enginn
nefndi auglýsingafólk, flugumferð-
arstjóra eða strætisvagnabílstjóra
en aUt kann það að eiga sér eðli-
legar skýringar þótt þær liggi ekki
í augum uppi.
-PÁÁ
Kennarinn góði
Kennarar eru í þriöja sæti yfir þau störf sem þátttakendur í skoöanakönnun DV telja mikilvægust og sannast þar máitækiö aö mennt er máttur.
Húsmæður og bændur
Á listanum yfir 10 mikilvægustu
störfin að mati aðspurðra mátti
einnig finna leikskólakennara sem
3,3% töldu að væri allra starfa mik-
ilvægast og þar voru tvöfalt fleiri
konur en karlar þeirrar skoðunar.
2,2% svarenda töldu starf bónd-
ans vera mikilvægast og er augsýni-
lega langt um liðið síðan starf
bænda og sjómanna var lagt að
jöfnu og talið að þessar tvær at-
vinnugreinar væru jafnframt burða-
rásar íslensks samfélags og horn-
steinar efnahagskerfisins. Sauðfé á
Islandi mun hafa fækkað um hálfa
milljón á undanfomum 20 árum og
sennilega endurspegla þessi svör
þann samdrátt.
Húsmóðurstarfið hefur á stund-
um verið hafið upp til skýjanna eða
dregið niður í svaðið eftir pólitísk-
um hagsmunum hvers eins. Nú til
dags sést húsmóðurstarfið helst lof-
að í minningargreinum og sérstaða
húsmóðurinnar sennilega á undan-
haldi. Þetta kemur í ljós í könnun
DV með þeim hætti að einn karl-
maður og fjórar konur töldu hús-
móðurstarfið vera hið mikilvægasta
af öllum.
Híá lögguna
Ekki verður séð af þessum niður-
stöðum að fólk beri sérstaka virð-
ingu fyrir lögreglustörfum. Aðeins
1,5% þeirra sem svöruðu töldu að
löggæsla væri mikilvægasta starfið.
Það kemur vel heim og saman við
þá kenningu að íslendingar beri al-
mennt frekar litla virðingu fyrir
lögum og reglu og hver telji slíkt
taka til allra annarra en sín.
Sjómannslíf,
sjómannslíf
- hvaöa starfsgrein er mikilvægust allra?
Vinnan göfgar manninn hefur
stundum verið sagt þegar þarf að fá
verkamenn í víngarðinum til að
sætta sig við hlutskipti sitt. Það
starf sem við hvert um sig gegnum
er ríkur þáttur í sjálfsmynd okkar
og öll erum við tannhjól í flóknu
sigurverki samfélagsins og teljum
sjálfsagt öll að hlutverk okkar sé
heldur mikilvægara en það raun-
verulega er.
í skoðanakönnun DV í vikunni
var ákveðið að grennslast eftir við-
horfi þjóðarinnar til mismunandi
starfsgreina og leggja fyrir hana eft-
irfarandi spurningu: Hvaða starfs-
grein finnst þér mikilvægust?
Hvorki meira né minna en 456
svarendur töku afstöðu eða 76% að-
spurðra sem er frekar hátt hlutfall
miðað við það sem gengur og gerist.
Sjómennirnir sigruðu
Það kemur kannski ekki mikið á
óvart að sjómenn voru taldir mikil-
vægasta starfsstéttin. Því hefur ver-
ið haldið fram að á íslandi sé lifið
saltfiskur og þjóðin lifi á fiski og
þessar niðurstöður endurspegla þá
hugmynd þótt vægi sjávarútvegs í
verðmætasköpun þjóðarbúsins sé
ekki eins hátt og áður var.
Það má ef til vill halda þvi fram
að sjómenn hafi sterka hetjuímynd í
hugum þjóðarinnar. Þeir bjóða nátt-
úruöflunum birginn og sækja gull í
greipar Ægis. Þannig eru þeir ígildi
hermanna ánnarra þjóða enda eru
engin minnismerki um óþekkta her-
menn á íslandi en minnismerki um
drukknaða sjómenn prýða mörg
sjávarþorp.
Það voru 23% þeirra sem tóku af-
stöðu greiddu sjómönnum atkvæði
sitt. 69 karlmenn töldu sjómenn
mikilvægasta en 36 konur. Þetta
kann að endurspegla að stétt sjó-
manna er nær eingöngu skipuð
karlmönnum sem eru vel meðvitað-
ir um mikilvægi stéttarinnar. í ljósi
þessara niðurstaðna er umhugsun-
arefni hve illa gengur að ráða fram
úr kjaraviðræðum sjómanna og út-
vegsmanna og greinilega að við það
samningaborð hafa menn afar ólík-
ar skoðanir á mikilvægi starfsins.
Hjúkkur og læknar
17,5% þeirra sem svöruðu töldu
að heilbrigðisstarfsfólk væri mikil-
vægasta starfsgreinin í samfélagi
okkar. Ekki er alveg skýrt hvaða
starfsfólk sjúkrahúsa þarna er ná-
kvæmlega átt við. Mun fleiri konur
en karlar töldu störf heilbrigðis-
Sjomenn eru bestir
Sjómenn voru aö mati flestra, sem spuröir voru í skoöanakönnun DV, mikil-
vægasta starfsgreinin.
stétta þau mikilvægustu og ber það
ummönnunarhlutverki kvenna fag-
urt vitni. Þrisvar sinnum fleiri kon-
ur en karlar voru á þessari skoðun.
Læknar komu sterkir inn í fjórða
sæti í könnuninni en 9,9% svarenda
töldu starf þeirra vera hið mikil-
vægasta. Það voru ögn fleiri karlar
en konur sem voru á þessari skoðun
en munurinn var mjög lítill.
Við þetta má svo bæta að sjúkra-
liðar komu inn i 10 sæti en 1,5%
þeirra sem afstöðu tóku töldu þeirra
starf vera mikilvægast. Tvöfalt
fleiri karlar en konur voru á þessari
skoðun en stétt sjúkraliða mun vera
skipuð konum nær eingöngu.
Sjúkraliðar standa í harðvítugri
kjarabaráttu um þessar mundir og
voru yfirvofandi verkfóll þeirra í
umræðunni þegar könnunin var
gerð. Miðað við þessar niðurstöður
njóta sjúkraliðar ekki ýkja mikillar
samúðar þjóðarinnar.
Hið göfuga kennarastarf
Kennarar og starf þeirra er meðal
þeirra sem varðar nær öll heimili í
landinu því mjög margir eiga börn á
skólaaldri. Réttindi og skyldur
kennara og kjör þeirra hafa verið
mjög mikið i umræðunni undanfar-
in ár og fréttir af því hvernig geng-
ur að manna grunnskólana á
haustin er eins reglulegar og tíðindi
af berjasprettu.
13,6% þeirra sem afstöðu tóku
töldu að kennarastarfið væri allra
starfa mikilvægast. Enn greindist
nokkur munur á afstöðu karla og
kvenna. Talsvert fleiri konur töldu
kennarastarfið mikilvægt en karlar
þó munurinn væri ekki ýkja mikill.
Kennsla er í vaxandi mæli kvenna-
starf sem nýtur þó greinilega tals-
verðrar virðingar hjá báðum kynj-
um.
Allir eru jafnir
Sú afstaða að öll störf væru jafn
rétthá og ekkert öðru æðra naut all-
nokkurs fylgis og varð í fimmta
sæti þar sem 6,8% kusu að gefa
þetta svar. Um þetta er í sjálfu sér
ekki mikið að segja án þess að eiga
það á hættu að móðga einhvern
fylgismann þessarar fogru hugsjón-
ar.
% 0
Sjómenn
Heilbrigðisstett
Kennarar
17,5
13,6
Læknar
Allirjafnir 6,8
m
3,3Leikskolakennarar
2,6liðnaður
2&Bændur

SKODANAKO

18tjölvugéirinn „
!: MfKSjúkraliðar v '