Dagblaðið Vísir - DV - 27.10.2001, Blaðsíða 28

28
LAUGARDAGUR 27. OKTÓBER 2001
DV
Helgarblað
Brjálsemi og ofsa-
hræðsla á andartaki
- Atli Helgason lögfræðingur lýsir því hvernig hann ánetjaðist fíkniefnum, hvernig neyslan gerði
hann að morðingja og rifjar upp æsku sína varðaða áföllum
Kafli ur Dagbok dauðans:
Atli Helgason sakborningur
Atli segir í viötali viö Ólaf Geirsson í Dagbók dauöans aö atburöirnir í Öskjuhlíö 8. nóvember hafi veriö óútskýraniegt
slys. Þá varö Atli Einari Erni viöskiptaféiaga sínum aö bana.
Fá morðmál hafa vakið
meiri athygli og óhug hin
seinni ár en þegar Atli
Helgason lögfrœðingur
varð Einari Erni Birgis-
syni, viðskiptafélaga sín-
um, að bana í Öskjuhlíð
8. nóvember árið 2000.
Hann ók með líkið suður
á Reykjanes þar sem
hann fól það í hraun-
sprungu og máði vand-
lega út öll vegsummerki.
Atli tók síðan þátt í víðtækri leit
sem fjölskylda og vinir Einars
skipulögðu ásamt björgunarsveitum
og lögreglu og mætti á bænastundir
með fjölskyldunni. Hann kom fram
í viðtölum í fjölmiðlum og lýsti
áhyggjum sínum af framgangi máls-
ins. Sex dögum síðar var hann
handtekinn og við húsleit á heimili
hans fundust m.a. blóðug föt. Atli
játaði við yfirheyrslur að hafa ban-
að Einari og var í héraösdómi
dæmdur í 16 ára fangelsi. Það kom
fram við réttarhöldin að banamein
Einars hefði verið þungt höfuðhögg
með barefli, líklega hamri, og lík-
lega hefði hann verið nýlátinn eða
með lifsmarki þegar Atli losaði sig
við líkið í Arnarseturshrauni ekki
langt frá Grindavík.
Dagbók dauðans
Atli afplánar dóm sinn í fangelsi
en hér á eftir birtist í fyrsta sinn á
prenti viðtal við hann sem er tekið
eftir aö hann er dæmdur. Þar lýsir
hann eiturlyfjanotkun sinni, atburð-
um sem leiddu til voðaverksins,
æsku sinni og uppvexti. Þetta viðtal
birtist í heild í viðtalsbók sem MB-
miðlun mun gefa út á næstunni.
Bókin verður seld til styrktar sjóði
sem Félag íslenskra fikniefnalög-
reglumanna hefur með höndum og
hefur m.a. gefið út fræðsluefni fyrir
foreldra og forráðamenn og fagfólk
mennta- og heilbrigðisstétta. Bókin,
sem heitir Dagbók dauðans, inni-
heldur viðtöl sem Ólafur Geirsson
blaðamaður hefur tekið við all-
marga fyrrverandi fíkla.
í viðjum amfetamíns
„í andartaks átökum og í byrjun
vegna lítUvægs ágreinings, sem
skyndUega snerist upp í brjálsemi
og ofsahræðslu, varð ég besta vini
mínum að bana hinn 8. nóvember
árið 2000. Þetta gerðist vegna lítil-
vægs ágreinings. Svo lítUvægs að
maður í þokkalegu andlegu jafn-
vægi átti ekki að láta það hagga sér.
Hvað eftir annað upplifi ég þá til-
finningu að þetta hafi ekki átt sér
stað. Er það hugsanlegt að mér sé
ætiað að ganga i gegnum þennan
hrylling og afleiðingar þessa verkn-
aðar?
Því miður er raunveruleikinn
svona grimmur og þessi hroðalegi
atburður varð. En stöðugt spyr ég
mig: Hvers vegna gerðist þetta?
Hvers vegna lenti ég í átökum við
besta vin minn? Ég hef aldrei lent í
neinum alvarlegum líkamlegum
átökum né slagsmálum, hvorki utan
né innan íþróttaleikvallar. Svo lengi
sem ég man hef ég foröast átök af
þessu tagi og var vanur að hverfa
helst af vettvangi þegar ekki var
hægt að leysa deilur með friðsam-
legum hætti.
Samt varð þetta og eina skýringin
er sú að dagleg neysla mín á am-
fetamíni olli því að eitthvað brast,
ég fylltist skelfilegum ótta, varð
ofsahræddur. Vegna langvarandi
fíkniefnaneyslu sem nær engir
vissu um né gerðu sér grein fyrir,
brást ég alrangt við aðstæðum. Eitt
andartakið hlógum við Einar saman
eins og okkar var gjarnan háttur,
enda var allt í lukkunnar velstandi,
eftir því sem við vissum best.
í næstu andrá stóð ég yfir Einari
vini mínum látnum. Það hafði gerst
af mínum völdum.
Ég finn og ég skil að fólk leitar
skýringa: Hvers vegna gerðist
þetta?
Svar mitt er sorglega einfalt. Á
þessum verknaði er engin rökræn
skýring. Þarna varð ósegjanlega
sársaukafullt slys. Einu skýringarn-
ar eru aö kolruglað veruleikaskyn
fíkniefnaneytandans tók völdin af
eðlilegri og heilbrigöri skynsemi."
Hér lýsir Atli Helgason lögfræð-
ingur tildrögum þess og orsckum að
hann varö Einari Erni Birgissyni að
bana í Öskjuhlíð 8. nóvember.
Um hvaö var deilt í Öskju-
hlíð?
Atli Helgason fer nokkrum fleiri
orðum um þátt fjármálalegs ágrein-
ings sem varð milli hans og Einars.
Talið var að þeir hefðu deilt um til-
tekna upphæð sem nam þremur
milljónum og í bókinni svarar Atli
spurningum um þessa tilteknu upp-
hæð og ágreining vegna fjármála
þannig:
„Sá ágreiningur var alls ekki fyr-
ir hendi. Þá upphæð nefndi ég að
fyrrabragði í einhvers konar bjart-
sýniskasti vímuefna en það hafði
aldrei verið ætlun okkar Einars að
ég legði út þá peninga. Það voru
hinsvegar þau ummæli mín ásamt
öðrum ummælum okkar sem ollu
þeim átökum sem leiddu til dauða
Einars. Ummæli voru látin falla
sem ekki bjuggu í brjóstum okkar
en draugur vímuefnanna getur hæg-
lega farið offörum á örlagastund-
um.“
Fólk er fljótt aö dæma
Atli ræðir síðar í viðtalinu hvern-
ig deilan miUi vinanna jókst orð af
orði, varð að áflogum sem enduðu
með ósköpum.
„Og hvorugur okkar hafði fram
til þessa sýnt neina tilhneigingu til
að leysa deilumálin á þann hátt en
það er neysla amfetamínsins sem
skapar þessi viðbrögð, þessi alröngu
viðbrögð. Ég hef á þessari stundu
alls ekki gert mér grein fyrir því
hvað ég var að gera né hverjar af-
leiðingarnar yrðu. Ég tel að þetta
hafi raunverulega ekki gerst beint
af völdum þess að ég var undir
áhrifum fikniefna, heldur af vöidum
þess hugarástands, sem ég var í
vegna afleiðinga og fráhvarfa af
völdum langvinnrar neyslu."
Margir töldu að deilur um fjár-
mál í tengslum við rekstur verslun-
arinnar hefðu orðið þeim Atla og
Einari tilefni til ágreinings. Atli
skýrir þau mál þannig.
„Fólk er fljótt að dæma og velta
fyrir sér ásetningi til illra verka. Ég
hef ekki farið varhluta af því. Sá
ávinningur minn sem margir gerðu
sér í hugarlund er hins vegar ekki
til. Þvert á móti skrifaði ég undir
mitt eigið fjárhagslegt hrun við
verknaðinn auk allra hinna vondu
afleiðinga. Reksturinn var ómögu-
legur án Einars og ég sat einn að
skuldbindingum sem voru mér al-
gjörlega ofviða. Um leið og ég varð
Einari að bana undirritaði ég mitt
eigið gjaldþrot."
Alltaf í góöu skapi
Einar og Atli höfðu þekkst um
árabil en endumýjuðu kynni sín
snemma árs 2000 og ákváðu að hefja
samstarf við verslunarrekstur á
Laugavegi. í bókinni er Atli beðinn
að lýsa Einari félaga sínum og gerir
það svo:
„Einar Öm var strákur sem var
alltaf í góðu skapi og vildi öllum vel,
kannski gekk hann stundum of
langt í því að þjóna öðrum. En hann
var ofboðslega skemmtilegur og
gerði grín að öllum, líka sjálfum
sér. Hann var mjög myndarlegur en
fór mjög varlega í umgengni við
konur og var síður en svo neinn
kvennabósi og mjög heiðarlegur í
öllum sínum samskiptum.
Einar lifði og vildi lifa eftir þeirri
gullnu reglu að koma fram við aðra
eins og hann vildi að aðrir kæmu
Atli Helgason fótboltahetja
Atli var hetja og fyrirmynd margra ungra drengja eftir að hafa fengist viö þjálfun yngri flokka
samhliöa eigin knattspyrnuiökan.