Dagblaðið Vísir - DV - 11.05.2002, Qupperneq 44

He Iqcj rb lað DV
LAUGARDAGU R
i. MAf 2002
Sakamál
Umsjón
Páll Ásgeir
Ásgeirsson
Ira Einhorn var liðugt um málbeinið og tal-
aði gjarnan við fólk um sitthvað sem það
vissi ekkert um og fékk þvíorð fgrir að vera
gáfaður. Gáfur sínar notaði hann til að ná
tökum á fólki. Á þeim tíma dregmdi alla há-
skólakrakka íBandaríkjunum um að bregta
veröldinni og skemmta sér vel við þá iðju.
Háskólastúlkur af borgaralegu standi voru
sérstaklega veikar fgrir töfrum hippagúrú-
anna og féllu unnvörpum fgrir töfrum Ira.
Blómabarnið
sem rotnaði í fataskáp
AÐ MORGNI 13. JÚNÍ 1997 læddust borgaralega
klæddir lögreglumenn að gamalli vatnsmyllu, sem
breytt hafði veriö í íbúðarhús, í þorpi nærri Bordeaux
í Suðvestur-Frakklandi. Vel vopnum búnir lögreglu-
menn úr öryggissveitum fylgdu á eftir og umkringdu
gömlu mylluna. Liðið ruddist inn án þess að banka og
framhjá sænskri eiginkonu mannsins sem átti að hand-
taka, þeystu upp á loft og inn í svefnherbergi, þar sem
Ira Einhorn lá nakinn í rúmi sínu, sólbrúnn og vel á
sig kominn. Hann líktist meira vínbónda úr héraðinu
en bandarískum hippagúru sem leitað hafði verið að í
fjölda ára fyrir að myrða vinkonu sina. Maðurinn var
handtekinn samkvæmt beiðni dómsmálaráðuneytisins
í Washington sem krafðist framsals hans.
Ira Einhorn var 57 ára gamall þegar hann var
handtekinn. Hann var einn áhrifamesti leiðtogi hipp-
anna upp úr 1960, enda hafði hann myndugleika til að
bera og ótvíræða foringjahæfileika. Hann var upp-
hafsmaður að „degi jarðarinnar" um 1970 og blóma-
valdsins (Flower Power), og var skoðanabróðir og
samstarfsmaður helstu leiðtoga hugljómunar hippa
og blómabarna, sem ætluðu að breyta heiminum og
leggja smáborgaralega kynslóð foreldra sinna að velli.
Gúrúinn var búinn að vera á ílótta í Evrópu síðan
1981, eða síðan tveim árum eftir að hann var ákærð-
ur fyrir að myrða ástkonu sína, Holly Maddux, og fela
lík hennar í kistu sem hann stakk inn í fataskáp sinn.
Þar rotnuðu leifar stúlkunnar í 18 mánuði áður en
þær fundust.
Fulltrúi ríkissaksóknara í Fíladelfíu, Richard
DiBenedetto, var búinn að eltast við Ira Einhorn í
yfir 16 ár og hafði farið víða um Evrópu og haft tal af
fjölda fyrrum vina hans og ástkvenna. Hann þóttist
hafa kynnst meintum morðingja vel af kynnum við
fólk sem umgekkst hann og segir að Ira hafi í stór-
mennsku sinni haldið að hann kæmist upp með morð
og að lögreglan væri ekki að gera sér neina rellu út
af hippastelpu sem hvarf fyrir fjölda ára.
Áhrifamikill gúrú
Þeir sem á annað borð kynntust Ira Einhorn gleymdu
honum ekki. Þótt hann gengi í skítugum lörfum á hippa-
árunum var hann skemmtilegur, aðlaðandi og heims-
mannslegur félagi. Foreldrarnir voru miðstéttarfólk í
Fíladelfiu sem sendi son sinn til mennta og lauk hann
prófi í ensku við háskólann i Pennsylvaníu 1961.
Ira var liðugt um málbeinið og talaði gjarnan við fólk
um sitthvað sem það vissi ekkert um og fékk því orð fyr-
ir að vera gáfaður. Gáfur sínar notaði hann til að ná tök-
um á fólki. Á þeim tíma dreymdi alla háskólakrakka í
Bandaríkjunum um að breyta veröldinni og skemmta sér
vel við þá iðju. Háskólastúlkur af borgaralegu standi
voru sérstaklega veikar fyrir töfrum hippagúrúanna og
féllu unnvörpum fyrir töfrum Ira Einhorn.
Hugsjónir kappans vou allar af hinu góða. Hann var
ákafur friðarsinni og umhverfið lét hann sér mjög annt
um. Hugmynd hans um dag jarðarinnar á að vekja at-
hygli á mengun og ofnotkun hráefna. Talið er að allt að
20 milljónir Bandaríkjamanna hafi tekið þátt í samtök-
um og samkomum sem hann stóð fyrir á velmektarárum
sínum.
Honum er líka lýst sem ómerkilegum svindlara sem
hafði einstakt lag á að segja fólki það sem það vildi
heyra. Sérstaklega var hann laginn að telja kvenfólki trú
um að þær væru afburðafagrar og eftirsóknarverðar þótt
raunin væri allt önnur. Svona kom hann sér í mjúkinn
hjá efnuöum konum sem hrifust af gullhömrum hans og
gáfumannlegu tali. Kjaftablaðrið og stolin ljóðmæli og
hugmyndir um hvernig hann ætlaði að breyta landi sínu
og veröldinni allri féllu í góðan jarðveg og ef hann vant-
aði fé var auðvelt að fá það með þeim aðferðum sem
gúrúinn kunni manna best að beita.
Eins og gæludýr
Hippaleiötoginn hitti HoOy Maddux á samkomustað
blómabarna í Fíladelfíu 1972. Hún var glæsileg stúlka, 25
ára gömul og hafði nýlokið háskólaprófi. Hún var frá
Texas og var alin upp á íhaldssömu heimili efnaðra for-
eldra. Hún varð yfir sig hrifin af Ira sem heillaði stúlk-
una með gáfnatali. Fyrr en varði var Holly orðin blóma-
barn og flutti inn til mannkynsfrelsarans. Hún frelsaðist
frá borgaralegum hugmyndum og tók þátt í kynsvalli og
öðru sem tilheyrði tímabilinu. Sérstaklega þótti Ira fýsi-
legt að horfa á ástkonu sína gera dodo með hinum
blómabörnunum sem sífellt voru með ástarhjal og friðar-
ást á vörunum.
Foreldrar Hollyar og systkini heimsóttu hjúin og var
mætt með fyrirlitningu og dónaskap. Fjölskyldan var
siður en svo hrifin af hamskiptum Hollyar, sem kok-
gleypti kenningar og lifsviðhorf Ira og hans nóta. En eft-
ir því sem betur var reynt að fá hana til að yfirgefa sel-
skapið magnaðist ást hennar á hippanum samtímis að
hún fjarlægðist fjölskyldu sína meira og meira. Bróðir
hennar lýsti ástandinu svo að Holly sæti við fætur Ira
eins og gæludýr og hlýddi hverri skipun hans af undir-
gefni og fúsum vilja.
En sambandið milli þeirra var ekki alveg árekstra-
laust og þegar frá leið sat Holly heima þegar Ira fór út
að láta ljós sitt skína og sinna ástarþörfínni I kynlífs-
svalli og sat hún heima og virðist sem hún hafi verið
búin að fá nóg af hippalíferninu. Árið 1977 skrapp glæsi-
konan frá Texas til New York á verkalýðsdeginum. Þar
hitti hún mann og tókst með þeim kunningsskapur og
Holly hringdi i systur sína og sagði henni að nú væri
hún frjáls og hamingjusamari en hún hefði verið í iengri
tíma. Hún sagðist ætla að slíta sambandinu við Ira og
mundi hún fara til Fíladelfíu innan fárra daga og ganga
frá málunum við Ira og „kæla hann niður“, eins og hún
sagði orðrétt. En það virðist hafa tekist miður en skyldi
því maðurinn sem prédikaði ást og frið var skaphundur
og laus höndin þegar hann reiddist.
Holly hvarf um miðjan september 1977 og þótti engum
mikið því hippar komu og fóru úr einu sambýlinu í ann-
að og Ira hélt uppteknum hætti eins og ekkert hefði í
skorist.
Enginn vildi vita neitt
Fjölskylda Hollyar hélt uppi spurnum um hana og leit-
aði til lögreglunnar í Fíladelfiu sem gerði lítið úr hvarfi
blómabarnsins. Var þvi ráðinn einkaspæjari til að finna
konuna en honum varð lítið ágengt. Ira sagði einfaldlega
að hún hafi horfið á braut með öðrum manni og fólkið
sem Holly hafði samneyti viö þegar hún bjó með hippa-
gúrúanum var ekki tilbúið að skýra frá neinu sem hon-
um kæmi illa. Því vissi enginn neitt um hvað varð af
konunni sem heillaðist af byltingarkenndum hugmynd-
um þeirra sem boðuðu ást og frelsi og lofuðu að breyta
og bæta heiminn í fikniefnavímu hippatímabilsins.
Lögreglan fór að sýna málinu áhuga en kom hvar-
vetna að lokuðum dyrum þegar farið var að spyrjast fyr-
ir um hvert slóð hennar lá eftir að hún yfirgaf Ira Ein-
horn og söfnuði hans. Hann bjó áfram í sömu íbúðinni
og eignaðist margar nýjar vinkonur og var tilbeðinn af
þeim og öðrum áhangendum boðskaparins.
I mars 1979 var lögreglan látin vita að undarlegan
fnyk legði úr ibúð Ira. Nágrannarnir töldu að fýlan staf-
aði af kannabisreykingum. En þegar ódaunninn magnað-
ist í stað þess að hverfa fékk lögreglan leyfi til húsleitar.
En íbúð hippans haföi aldrei áður verið rannsökuð. Hús-
ráðandi var að heiman þegar lyktin kom upp. Braust lög-
reglan inn og var auðvelt að ganga á fýluna sem kom úr
innbyggðum skáp rétt við svefnherbergið. í skápnum
var kista og þegar hún var opnuð blasti rotnandi lík
Holly Maddux við.
Ira hafði gleymt að lækka hitann í íbúðinni en inni í
skápum voru óeinangruð hitarör og þegar hitnaði vel í
veðri varð sjóðheitt í skápnum og rotnun líksins magn-
aðist.
Holly var myrt með barefli og var höfuðkúpa brotin á
mörgum stöðum.
Fulltrúi saksóknara yfirheyrði Ira síðar sama
dag og sagði að Holly væri loks fundin. „Þið
finnið það sem ykkur sýnist,“ sagði gúrúinn,
„þetta kemur mér ekkert við.“ Karlinn var
samt handtekinn og nafhkunnur lögmaður,
sem síðar varð öldungadeildarmaður, varði hann. Ira
var látinn laus gegn lágri tryggingu miðað við glæpinn
sem hann var ákærður fyrir en hann hlaut lífstiðardóm
sem kveðinn var upp að honum fjarstöddum. Ira flúði úr
landi og dúkkaði upp í Evrópu þar sem blómabörn frið-
ar og ástar tóku honum opnum örmum.
Hann kvæntist sænskri glæsikonu, Annika Flodin,
sem auðvitað er af vel stæðri Stokkhólmsfjölskyldu. Þeg-
ar bandaríska dómsmálaráðuneytið fór að grennslast
fyrir um hvar ákærður morðingi héldi sig fann sænska
lögreglan heimilisfang Anniku i Frakklandi, sem var í
gömlu myllunni, sem fyrr er minnst á.
í Bandaríkjunum var hippaleiðtoginn vel þekktur og
dáður og dýrkaður af börnum betri borgara og virðist
sem yfirvöld hafi haft takmarkaðan áhuga á að sækja
hann til saka. í Evrópu fór hann huldu höfði en þó var
oftast vitað hvar hann hélt sig og sjálfur duldi hann ekki
slóð sína og treysti því að hann yrði ekki framseldur
vegna ákvæðis flestra Evrópuríkja um að framselja ekki
sakamenn sem eiga dauðadóm yfir höfði sér og Frakk-
land viðurkennir ekki dóma sem kveðnir eru upp að sak-
bomingum fjarstöddum.
Ira var haldið í fangelsi i nokkra mánuði og var
síðan sleppt en þarf að tilkynna sig tvisvar í viku.
Færir lögfræðingar flækja málin og drepa á dreif því
ekki skortir uppfinningamann blómaveraldarinnar fé
né velunnara. Sænska konan hans er honum trygg og
allt gengur meintum morðingja í haginn, nema að
framsalskrafan er í fullu gildi og þeim hefur fækkað
óðum sem trúa yfirleitt nokkru orði sem hann segir
og kenningar hans um ást og frið eru orðnar gamlar
lummur sem enginn hlustar á lengur nema miðaldra
menntamenn sem eru staðnaðir í hippatimabilinu og
halda enn að það sé á þeirra færi að bjarga veröldinni
frá sjálfri sér.
Hann kvæntist sænskri glæsikonu, Annika Flodin,
sem auðvitað er af vel stæðri Stokkhólmsfjölskyldu. Þeg-
ar bandaríska dómsmálaráðuneytið fór að grennslast
fyrir um hvar ákærður morðingi héldi sig fann sænska
lögreglan heimilisfang Anniku í Frakklandi, sem var í
gömlu myOunni, sem fyrr er minnst á.