Dagblaðið Vísir - DV - 16.11.2002, Blaðsíða 12

12
LAUGARDAGUR 16. NÓVEMBER 2002
Helgarblað_________________________________________________________________________________________________DV
Karl Bretaprins fyrirskipar rannsókn á meintum ósóma meðal starfsliðs síns:
Erlendar fréttir viku
Ásakanir um nauðg-
un og sölu ríkiseigna
Karl Bretaprins hefur varla veriö
í skapi til að gera sér almennilega
glaðan dag þegar hann hélt upp á 54
ára afmælið sitt á fimmtudagskvöld,
í stórveislu með öðrum úr fjölskyld-
unni. Eöa svo skyldi maður að
minnsta kosti ætla, miðað við allt
sem gengið hefur á í kringum hann
og starfslið hans undanfama daga.
Fjölmiðlar og þingmenn hafa ver-
ið harðorðir í garð prinsins og kon-
ungsfjölskyldunnar allrar fyrir
rannsókn sem Karl fyrirskipaði á
dögunum að gerð skyldi á ástæðum
þess að réttarhöldin yfir Paul
Burrell, fyrrum bryta Díönu
prinsessu, fóru út um þúfur, svo og
á ýmsum öðrum ósóma sem skotið
hefur upp kollinum síðan, eins og
frásögn af nauðgun karlmanns úr
starfsliði Karls á kynbróður sínum.
Ekkert nema yfirklór
„Rannsókn hallarinnar verður
aöeins yfirklór," hljóðaði úrskurð-
urinn á forsíðu æsifréttablaðsins
The Star þegar tilkynnt hafði verið
að sir Michael Peat, konunglegum
ritara, hefði verið falið að stýra
rannsókninni fyrir Karl.
„Hann (Peat) vhmur fyrir hirð-
ina, hann þiggur laun sín frá hirð-
inni og það var hirðin sem aðlaði
hann. Það er alveg dagljóst að nið-
urstaða hans verður hirðinni i vil,“
sagði Dennis Skinner, þekktur þing-
maður úr vinstri armi Verka-
mannaflokksins.
Hneykslið sem nú skekur bresku
konungsfjölskylduna þykir eitt hið
alvarlegasta frá því hjónabands-
vandræöi barna Eiísabetar drottn-
ingar og Filipusar drottningar-
manns sáu fjölmiðlum fyrir hverri
risafyrirsögninni á fætur annarri á
lokaáratug síðustu aldar.
Það gerðist á fylliríi
Ósköpin hófust eftir snautlegan
endi réttarhaldanna yfir Burreli,
sem hafði verið ákærður fyrir að
stela hundruðum muna úr dánarbúi
Díönu prinsessu. Burrell, sem ávallt
neitaði allri sök, var svo ekki fyrr
laus úr klóm réttvísinnar en hann
seldi sögu sína fyrir tugi milijóna
króna til dagblaðsins Mirror. í kjöl-
farið hafa aðrir gengið fram fyrir
skjöldu með alls kyns miður falleg-
ar sögur.
Guölaugur
Bergmundsson
blaöamaöur
Fréttaljós
Mesta athygli hefur frásögn hins
42 ára gamla Georges Smiths óneit-
anlega vakið. Smith var í þjónaliði
Karls á síðari hluta níunda áratug-
ar síðustu aldar. Hann sagði frá því
í viðtali við blaðið Mail on Sunday
að annar karlmaður í starfsliði rík-
isarfans hefði eitt sinn hellt hann
fulian og nauðgað honum svo eftir
að hann dó brennivínsdauða.
Díana með segulband
Smith sagði að atburður þessi
hefði gerst árið 1989 en hann
greindi ekki frá honum fyrr en á ár-
inu 1996, þegar Díana prinsessa tók
frásögn hans upp á segulband. Upp-
takan hvarf hins vegar eftir dauða
prinsessunnar. Smith sagði í blaða-
viðtalinu að sami maður hefði
einnig áreitt sig kynferöislega sex
árum eftir að meint nauðgun átti
sér stað.
Meintur nauðgari hefur vísað
ásökunum Smiths á bug og segir
hann vera óáreiðanlegan alkó-
REUTERS-MYND
Ríkisarfinn í leiðindamálum
Karl Bretaprins er í heldur óskemmtilegum málum þessa dagana, svo og ýmsir aðrir í konungsfjölskyldunni, vegna
ásakana um aö sitthvað misjafnt hafí gengiö á innan hallarveggjanna. Karl hefur fyrirskipað rannsókn á öllum ósóm-
anum en þangaö til er sennilega best aö halda sig undir regnhlífinni og bíöa eftir aö upp stytti.
hólista sem hafi sagt sunnudags-
blaðinu aðra sögu en hann sagði við
yfirheyrslur hjá lögreglu í fyrra.
Þá sagðist Smith hafa sagt Díönu
frá enn öðrum atburði sem gæti
haft alvarlegar afleiðingar fyrir
konungdæmið ef um hann vitnaðist.
Það mun hafa verið fundur ein-
hvers úr konungsfjölskyldunni og
þjóns úr starfsliði hennar. Getgátur
hafa veriö uppi um það í breskum
fjölmiðlum að Smith hafi orðið vitni
að kynmökum tveggja karlmanna.
Vanmetið samtal
Sir Michael Peat á aö rannsaka
hvort reynt hafi verið að þegja ásak-
anir Smiths í hel. Þá mun hann
einnig skoða hvort starfslið Karls
ríkisarfa hafi aðhafst eitthvað mis-
jafnt í tengslum við endalok réttar-
haldanna yfir Burrell.
Opinber skýring á því hvemig fór
er sú að Elísabet drottning hafi ekki
áttað sig á þýðingu samtals, sem
hún átti við Paul Burrell fyrir
nokkrum árum, fyrr en eftir að rétt-
arhöldin hófust. Burrell sagði
drottningu þá að hann hefði tekið
muni í eigu Diönu prinsessu til
handargagns tii að þeir færu ekki
forgörðum.
Michael Peat sagði í blaðaviðtali í
vikunni að drottning hefði vanmet-
ið það sem Burrell sagði henni
vegna þess að henni hefði verið tal-
in trú um að brytinn hefði verið að
selja muni í eigu Díönu. Réttarhöld-
in hefðu síðan leitt í ljós að lögregl-
an hafði engar sannanir fyrir því að
Burrell hefði yfir höfuð selt muni
prinsessunnar. Drottning hefði þá
áttað sig á hvers kyns var, sagt
Karli syni sínum sem skýrði svo
lögreglunni frá. í kjölfarið var mál-
inu vísað frá dómi.
Óæskilegar gjafir seldar
Ekki eru allir á eitt sáttir um
þessa skýringu og telja næsta víst
aö raunveruleg ástæða alls þessa sé
sú að Burrell hafi haft vitneskju um
upptöku Díönu á frásögn Smiths og
að hann hafi ætlað að greina frá
henni fyrir dómi. Og jafnvel að
nafngreina meintan árásarmann.
En Paul Burreli er ekki eini
starfsmaður Karls sem hefur veriö
sakaður um að selja muni konungs-
fjölskyldunnar.
Maður heitir Michael Fawcett,
aðstoðarmaður Karls ríkisarfa og
alveg ómissandi að sögn prinsins.
Hann hefur verið bendlaður við
sölu á opinberum gjöfum til ríkis-
arfans og sakaður um að hafa feng-
ið fimmtung andvirðisins í eigin
vasa. Slíkt athæfi er að sjálfsögðu
ólöglegt, ef rétt reynist, því ailar
gjafir til konungsfjölskyldunnar
verða um leið eign ríkisins. Vegna
þessara ásakana hefur Karl, meö
semingi þó, fallist á að Fawcett taki
sér langt frí frá störfum.
Fawcett hefur þó ekki aðeins ver-
ið sakaður um að hafa selt opinber-
ar gjafir fyrir hönd Karls, heldur
hefur manngreyið einnig verið sak-
að um að hafa þegið rándýrt Rolex
armbandsúr að gjöf frá arabískum
prinsi. Það er líka ólöglegt, eða að
minnsta kosti það að þiggja gjafir
sem kosta meira en fimmtíu pund
án þess að tilkynna það yfirboður-
um sínum. Og yfirleitt þarf starfs-
fólkið að láta slíkar gjafir af hendi.
Alls ekkert yfirklór
Sir Michael Peat er nú ætlaö að
komast til botns í allri þessari vit-
leysu og hann hefur heitið því að
engu verði stungið undir stól, þrátt
fyrir staðhæfingar margra mætra
manna um hið gagnstæða.
„Hver sá sem segir að þetta verði
ekkert nema yfirklór þekkir mig
ekki mjög vel. Prinsinn af Wales
(Karl rikisarfi) hefur falið mér að
gera þessa rannsókn, án ótta eða
mismununar, og í rannsóknarhópn-
um er lögmaður sem kunnur er að
gáfum og hugrekki," sagði sir Mich-
ael Peat í vikunni.
Byggt á efni frá Reuters, The
Independent, New York Daily
News, The Guardian, The Mirror
og BBC.
Kynslóðaskipti í Kína
Tímamót urðu í
11 varaforseti var til-
Mös.- 1 maður kommúnista-
flokksins og þar með
valdamesti maður Kína. Flestir öld-
ungarnir sem hafa farið með stjórn
Kína undanfarin ár og áratugi, þar
á meðal Jiang Zemin forseti, ætla að
draga sig í hlé. Jintao er í yngri
kantinum af kínverskum leiðtoga
að vera, ekki nema 59 ára gamall.
Saddam samþykkti allt
Saddam Hussein íraksforseti lýsti
því yfir á miðvikudag að hann
myndi ganga að öllum skiimálum
áiyktunar Öryggisráðs Sameinuðu
þjóðanna um eyðingu gjöreyðingar-
vopna íraka. Saddam haföi frest til
fóstudags að ákveða sig. Vopnaeftir-
litsmenn eru þegar farnir að undir-
búa fór sína austur og bandarískir
ráðamenn hafa ítrekað að írökum
verði refsað harðlega fyrir hvers
kyns brot á ályktuninni. Áhrifa-
mesta dagblað íraks, sem er í eigu
eins sona Saddams, sagði á fimmtu-
dag að hættan á stríðsátökum væri
ekki liðin hjá.
ísraelsher samur við sig
ísraelski herinn hafði sig mikið í
frammi á heimastjórnarsvæðum
Palestínumanna í vikunni. Snemma
á fimmtudagsmorgun réðst hann
inn í Gazaborg og voru aðgerðirnar
þar einhverjar hinar mestu frá því
uppreisn Palestínumanna hófst fyr-
ir rúmum tveimur árum. Fyrr í vik-
unni réðst ísraelski herinn inn í
palestínsku bæina Tulkarm og
Nablus á Vesturbakkanum. Islensk
kona, Hallfríður Thoriacius, varð
vitni að aðfórum hermannanna í
Nablus, þar sem hún var við hjálp-
arstörf á vegum félagsins Island-Pa-
lestína.
Bin Laden sýnir lífsmark
Allt bendir tii að hryðjuverkafor-
inginn Osama bin Laden, sem Banda-
ríkjamenn kenna um
árásimar á New York
og Washington í fyrra,
sé enn á lífi. Tækni-
menn telja næsta víst
að Osama sé maður-
inn sem talar á hljóð-
upptöku sem arabíska
sjónvarpsstöðin al-Jazeera sendi út í
vikunni. Þar lýsti Osama yfir ánægju
sinni með nýleg hryðjuverk, svo sem
mannskæðu árásina á Balí og
sprengjutilræðið við franskt olíuskip
undan ströndum Jemens. Ekkert er
vitað hvar bin Laden heldur til en
böndin berast þó að fjallahéruðum á
landamærum Pakistans og Afganist-
ans.
Varaö við hungursneyö
Hjálparstofnanir hafa varað við
yfirvofandi hungursneyð í Eþíópíu
og óttast þarlend stjómvöld að sag-
an frá 1984 kunni að endurtaka sig.
Þá varð hungurvofan nærri einni
milljón manns að bana. Sameinuðu
þjóðimar hvöttu þjóðir heims til að
senda meiri matvæli til þurrka-
svæðanna í Eþíópíu þar sem sex
milljónir mánna þurfa nú á bráðri
aðstoð að halda. Hætta er talin á að
sú tala kunni að fara upp í tíu til
fjórtán milljónir á næsta ári.
Motzfeldt í vandræöum
Jonathan Motzfeldt, formaður
grænlensku heimastjómarinnar,
kom sér 1 vandræði í vikunni vegna
ummæla sem túlk-
uð hafa verið sem
jákvæðar undir-
tektir við áform
Bandaríkjamanna
um að ratsjárstöðin
á Thule verði hluti
af eldflaugavarna-
kerfi þeirra. Utanríkis- og öryggis-
málanefnd grænlenska þingsins
kom saman í vikunni og samþykkti
að gefa formanninum strangt um-
boö áður en hann heldur til Prag í
Tékklandi í næstu viku þar sem
hann verður í dönsku sendinefnd-
inni á leiðtogafundi NATO.