Dagblaðið Vísir - DV - 16.11.2002, Blaðsíða 46

50
HelQctrbloö JOV LAUGARDAGUR 16. NÓVEMBER 2002
Sakamál
Síðasta konan í
rafmagnsstólinn
Fimmtudaqinn 10. maíá þessu ári var
Lqnda Lqon Block tekin af lífi í75 ára
gömlum rafmaqnsstól íHolmanfanqelsi í
Atmore, Alabama. Sök hennar var að
mqrða löqreqlumann. Hún er oq verðursíð-
asta konan sem aflífuð er með þessum
hætti íríkinu þvíað lO.júlísl. voru sam-
George Sibley var dæmd-
ur til dauða ásamt sam-
býliskonu sinni cn lifir
enn og lilýtur að öllum
líkindum annars kouar
dauðdaga.
Lynda Bloek var fvrsta konan sem tekin var af
lífi í Alabama í 45 ár, en hin síðasta sem þurfti
að þola að vera bundiu í rafmagnsstól því að
eftirleiðis verða dauðadæmdir faiigar í ríkiiiu
teknir af með eitursprautu.
5
þqkkt þar löq þess efnis að eftirleiðis verði
dauðadæmdir fanqar teknir af með eitur-
sprautu. Aftökur írafmaqnsstólum fara nú
aðeins fram íNebraska sem er eina ríkið í
Bandaríkjunum sem brúkar rafmaqnsstól-
inn til að fullnæqja dauðadómum. Sambql-
ismaður Lqndu, sem einniq tók þátt ímorð-
inu, situr ídauðadeild en hann verður lík-
leqa tekinn af með nqju aðferðinni.
mótmæla sérstöku viöbótargjaldi á söluskatt. Lynda
hafði hug á aö stofna útgáfu til höfuðs stjómvöldum og
hún fékk Sibley til að leggja fram 20 þúsund dollara til
að hefja útgáfu á fréttabréfí.
Upp úr þessu varð samband þeirra náið en þau vildu
ekki ganga i hjónaband. Þau voru á móti öllum borgara-
legum skyldum og litu á hjónabandið sem hömlur á
frelsi einstaklingsins. Lynda var þegar gift og var eigin-
maður hennar orðinn 79 ára þegar hér var komið sögu
og var faðir sonar þeirra hjóna. Hann flutti úr húsi
þeirra þegar eiginkonan tók saman við Sibley. Nokkrum
mánuðum síðar fór hann í mál til að endurheimta fyrr-
um heimili sitt.
111 meðferð á eigininaiini
Þetta kom sér illa fyrir hjúin sem voru á kafi i að berj-
ast fyrir réttindum einstaklingsins. Þau þurftu á húsinu
að halda til útgáfustarfseminnar. Þau voru að gefa út
leiðbeiningur um hvemig hentugt var að svíkja undan
tekjuskatti þegar sá gamli gerði tilkall til umráða yfir
húsinu. í ágúst 1991 brutust þau inn í íbúðina sem hann
bjó þá í. Þau bundu hann niður í stól og þögguðu niður
í honum með sterku límbandi og heimtuðu að hann léti
þeim húsið eftir. Lynda stakk manninn í brjóstið með
litlum hnífi og Sibley huldi sárið með límbandinu.
Þegar fólk í húsinu heyrði ekkert til þess gamla og
hann svaraði ekki þegar bankað var upp á var lögregl-
an látin vita. Brotist var inn í íbúðina og þar sat karl-
inn bundinn og kom ekki upp neinu hljóði. Hann var að-
framkominn en gat skýrt frá hvað gerst hafði og hver
vora að verki.
Lynda og Sibley voru handtekin og sett í varðhald og
ákærð fyrir að þjarma að persónu sem orðin var eldri en
65 ára. Gamli eiginmaðurinn neitaði að leggja fram
kæru en saksóknari leit málið alvarlegum augum og var
ákveðinn í að ákæra. En málið dróst á langinn og 1993
féllust skötuhjúin á að láta þann gamla og eigur hans í
friði gegn sakaruppgjöf. Seinna sögðust þau hafa verið
þvinguð af hinu opinbera til að láta undan vegna hótun-
ar um langvarandi fangelsisvist.
Eftir að þeim var sleppt og þau fallin frá öllum kröf-
um um eignarhald á húsinu lýstu þau yfir að vera „full-
valda borgarar" í Bandarikjunum og að lög ríkjasam-
bandsins væru þeim óviðkomandi og flestar lagaklásúl-
ur einstakra ríkja einnig. Þau þóttust styðjast þar við
gamalt viðbótarákvæði stjómarskrárinnar um bann
gegn þrælahaldi, sem annars er i raun úrelt og dómstól-
ar hafa fyrir löngu sópað undir teppið og vilja ekkert af
því vita. Þau notuðu alls kyns orðaleppa til að sýna fram
á lögleysur hins opinbera, svo sem að dómarar em
ávarpaðir „hæstvirtir", sem sýndi að litið væri á þá sem
aðalsmenn, en slík tignarheiti eru bönnuð þar vestra og
væri dómarastéttin því ólögleg og marklaus.
Samkvæmt lagaskýringum frelsissinnanna eru öku-
skírteini ólögleg, sömuleiðis hjúskaparleyfi og kennitöl-
m- sem gefnar eru út af hinu opinbera. Lynda komst
einnig að þvi að fæðingarvottorð eru ólögleg og hún hélt
því fram að hún ætti sér engan fæðingardag.
Þegar þau voru kölluð til yfirheyrslu neituðu þau að
mæta og hleyptu engum inn til sín og tilkynntu að þau
vildu fremur deyja eins og frjálsir Bandaríkjamenn en
lifa sem þrælar. Boðunarmanni var ekki hleypt inn og
þegar skflorðseftirlitsmaður bankaði upp á var honum
sagt að snauta á brott.
Þau ákváðu að flýja frá Flórída og hlóðu Ford Must-
anginn sinn með nauðsynlegustu munum, þar á meðal
byssum og ríflegum birgðum af skotfærum. Þau tóku
Gordon, átta ára son Lyndu með og héldu í vesturátt.
Árás eða sjálfsvöm?
Ekkert fréttist af þeim í nokkrar vikur. Þá var það
upp úr hádegi hinn 4. október 1993 að hersingin stansaði
við lágverðsverslun í bænum Opelika í Alabama tO að
kaupa vítamín og Lynda hingdi í vinkonu sín í Orlando
úr almenningssíma utan við verslunina.
Sibley og Gordon biðu í bOnum. Kona á leið í búðina
varð agndofa þegar hún tók eftir að drengurinn í bílnum
horfði fast á hana og myndaði orðin „hjálpaðu mér“ með
vörunum. Hún sá lögreglubfl á stæði við verslunina og
beið þar tO lögregluþjónninn kom út. Konan sagði
Motley lögreglumanni hvað hún hafði séð og hann ók bO
sínum að hlið Mustangsins þar sem bamið og Sibley
biðu. Hann fór út úr bílnum og bað Sibley að sýna öku-
skírteini sitt.
Sibley sté út úr bílnum og sagðist ekki hafa neinn
slikan samning við ríkið og hóf að úthúða öflum opin-
berum afskiptum og tOkynnti lögreglumanninum að
hann hefði enga heimOd tO að skipta sér af sjálfstæðum
borgurum. Motley skipaði manninum að færa sig frá
bOnum. Hann neitaði og lögregluþjónninn lagði höndina
á byssuhrdstrið á mjöðminni. Sibley greip tO eigin byssu
og hóf skothríð þegar í stað.
Motley hljóp tO eigin bOs tO að kaOa eftir liðsauka. Si-
bley elti hann og hélt áfram að skjóta. Lynda heyrði
skothríðina þar sem hún var í símaklefanum og tók upp
eigin byssu og hljóp tO móts við Motley. Þegar hún náði
honum tæmdi hún 14 skot úr byssu sinni á lögreglu-
manninn og bO hans. Lögreglumanninum tókst samt að
skreiðast að bO sínum og kafla eftir hjálp. Sibley fékk
skot í handlegg og þutu þau á brott á Mustangnum.
Motley var ekið í skyndi í sjúkrahús en dó rétt eftir að
þangað kom.
Lögreglan setti upp vegatálma og ekki leið á löngu þar
tO Mustanghm var stöðvaður. Lynda og Sibley neituðu
samt að fara úr bflnum eða hleypa drengnum út. Um-
sátrið um bflinn stóð yfir í fjóra tíma. Hjúin gerðu kröf-
ur svo sem að fá litasjónvarp og að ná sambandi við
páfann.
Þau gáfust ekki upp fyrr en þau sáu að öll mótstaða
var vonlaus. Þau vom handtekin og Gordon var komið
fyrir hjá fólki sem trúað var fyrir honum.
Dauðadómar
Lynda og Sibley vom ákærð fyrir morð að yfirlögðu
ráði. Þau mótmæltu handtökunni og ákærunni og hóp-
ur áhangenda þeirra mótmælti því að frjálsir borgarar
fengju ekki lengur að aka um vegi án afskipta hins op-
inbera.
Lynda bar því við að þau hefðu flúið tfl að varast ólög-
lega handtöku og Sibley bar við að hann hefði skotið lög-
reglumanninn í sjálfsvöm. Lynda sagðist vera búin að
fá nóg af opinberu ofbeldi og sig skipti engu máli þótt
Motley hefði verði í lögreglubúningi með löggOt merki á
brjóstinu. Hún hefði aðeins komið manni sínum tO
hjálpar þegar á hann var ráðist.
Vöm þeirra byggðist á að um sjálfsvörn væri að ræða.
En vitni báru að Sibley hefði hafið skothríðina og að
Lynda hefði byrjað að skjóta eftir að lögreglumaðurinn
var orðinn sár. Réttarsérfræðingar gátu ekki ákvarðað
hvaða sár oflu dauða lögreglumannsins og vom því
bæði Lynda og Sibley ákærð fyrir morð og hlutu dauða-
dóma.
Sibley situr enn í dauðadefld, en hann áfrýjaði máli
sínu og framlengdi þar með setu sína í einsemd í klefa
sínum. Lynda aftur á móti, sem orðin var 54 ára, neitaði
lögsögu dómsins og trú þeirri skoðun sinni að dómstóll-
inn væri spilltur og ólöglegur neitaði hún að áfrýja þótt
hún ætti rétt á þvi.
Hún hélt því fram að Alabama hefði aldrei orðið að
riki eftir borgarastríðið og hefðu dómstólar þar því enga
lögsögu yfir henni. Hún lýsti yfir að dómstóllinn hefði
engan rétt til að ráðskast meö líf hennar og gæti ekki
þvegið hendur sínar af blóði hennar.
í fyrstu var aftökudagurinn ákveðinn 19. aprfl, en því
var breytt þegar réttvísin áttaði sig á að það bar upp á
sama mánaðardag og þegar opinbera árásin var gerð á
Vaco og fjöldi manns lét líflð í þeim aðgerðum. Þótti
óvarlegt að æsa upp tO mótmæla þann dag. Aftakan var
því ákveðin 10. maí 2002 og var framkvæmd þá. Lynda
var hin 176. í röðinni af þeim sem gáfu upp öndina í
gamla rafmagnsstólnum í Holmanfangelsinu og fyrsta
kona sem tekin var af lífi samkvæmt dómi í Alabama í
45 ár.
Hún var spurð hvort hún vfldi gefa yfirlýsingu fyrir
aftökuna og var svarið einfaldlega „nei“.
Þegar Lynda Block var leidd á aftökustaðinn og bund-
Oi í rafmagnsstólinn sýndi hún engin svipbrigði eða
merki um tilfmningar af neinu tagi.
Lögregluþjónninn Roger Motley var skotinn tfl bana á
götu úti í Alabama 4. október 1993. Hann náði 38 ára
aldri. Þar voru að verki hjónin Lynda Block, þá 43 ára
gömul, og George Sibley, 58 ára. Þau voru ákafir mann-
réttindasinnar og hittust fyrst á fundi hjá samtökum
sem beittu sér fyrir fullkomnu frelsi einstaklinga gagn-
vart stjómvöldum. Þau neituðu að hlýða boðum og
bönnum samfélagsins og virtu aðeins eigið frelsi og eig-
ingjöm mannréttindi, sem að lokum leiddu tfl þess að
þau gerðust morðhigjar.
Bæði voru þau afkvæmi efnaðra foreldra og þekktu
ekki annað en meðlæti og þurftu aldrei að hafa áhyggj-
ur af fjármálum og afkomu sinni. Lynda var dóttir efn-
aðs fasteignasala og átti óaðfinnanlegan námsferfl og
starfaði sem lausráðinn blaðamaður eftir að hafa lokið
háskólanámi. Hún tók þátt í félagslífi og var vel virtur
borgari í heimabæ sínum, Orlando í Flórída. George
Sibley var sonur velmegandi fjármálamanns og hafði
notið menntunar í dýmm einkaskólum. Hann átti eigið
bOaverkstæði þar sem m.a. voru hannaðar yfirbygging-
ar á bOa og farartækjum breytt í sérbúna keppnisbOa.
Hjúni kynntust þegar þau tóku þátt í samtökum tfl að
Rafmagnsstóllinn í Hohnanfangelsinu í Alabama er nú
orðinn safngripur. í honuin hafa 176 mcnn verið tekn-
ir af lífi.