Dagblaðið - 07.05.1979, Síða 11
DAGBLAÐIÐ. MÁNUDAGUR 7. MAl 1979.
\
andstæðings keisarastjórnarinnar,
Javadis, tekur í sama streng. Hann er
hagfræðingur, hún menntaskóla-
kennari. „Eiginmaður minn hefur
séð nýju stjórnarskrána,” segir hún,
,,og segir að hún sé mjög lýðræðis-
leg. Ég trúi honum alveg. Ég geng
ekki með blæju því honum finnst það
ekki fallegt. Það er eðli austrænna
kvenna að klæðast samkvæmt óskum
eiginmanns síns. Ég hef minna frelsi
en hann en mér er alveg saman. Það
veitir mér mikla hamingju að annast
eins vel og ég get um hann og börnin.
Og karlmaður sem býr við réttlæti
úti í þjóðfélaginu verður góður við
konuna sína þegar hann kemur
heim.”
Hún segir að 95% hjónabanda í
landinu séu ákveðin af foreldrunum
en þau endist líka miklu betur en
þessi 5% þar sem hjónin velja sjálf.
En hún viðurkennir að endingin
kunni stundum að stafa af hlýðni við
þjóðfélagið fremur en hamingju.
Kóraninn veitir karlmanni leyfi til
að taka sér allt að fjórar eiginkonur
:n upplýstar konur í íran eru vanar
ið benda á að þetta sé því skilyrði
jundið að eiginmaðurinn elski og
rnnist allar konur sínar jafnt. Og
neð því að það sé ómögulegt þá sé
tngin ástæða til að jagast í þessu.
Kóraninn mælir einnig svo fyrir að
tonur erfi hálft á við karla (eins og í
slenzkum fomlögum). Fyrir dómi
afngildir vitnisburður tveggja
cvenna vitnisburði eins karlmanns og
conur geta ekki gegnt dómarastörf-
ím.
Þetta er rökstutt með því að konur
séu viðkvæmari og góðhjartaðri en
karlar og því sé dómgreind þeirra
ekki treystandi.
Blæjan og brauðið
Það er afskaplega erfitt að spá um
það hvaða stefnu írönsk stjómvöld
munu taka gagnvart konum í fram-
tiðinni. Khomeini hefur lýst því yfir
að þær eigi að taka þátt í uppbygg-
ingu utan heimilis, ef þær geta.
Margar af upplýstari konum em gift-
ar eða tengdar stjórnmálamönnum
og beita áhrifum sinum bak við tjöld-
in. Þær hafa hætt opinberum mót-
mælagöngum til að veikja ekki bylt-
inguna.
En eftir sem áður eru langflestar
konur í íran svo blásnauðar og barn-
margar að spurningar vesbænna
blaðamanna um það, hvort þeim
leiðist að bera blæju, orka á þær eins
og lélegur brandari. Og sama er að
segjaum jafnréttið.
Sex barna móðir í sveitaþorpi,
Soghra Ali Pour, svarar því svo: ,,í
minni fjölskyldu búa allir við sama
hlut. Ég hef verið gift í 25 ár og við
hjónin og börnin okkar höfum í
mesta lagi sex sinnum á ári kjöt á
borðum, höfum ekki efni á að kaupa
okkur kjötbita nema á átta vikna
fresti. Við borðum það sama og við
vinnum jafnmikið. Hver kúgar
hvern?”
(Endursagt úr
New York Times Magasine).
Dæmigerðar andstæður þar scm er hin iranska kona, hulin blæju, á ferð
> skellinöðrunni, farartæki nútímans.
Kjallarinn
Árni Gunnarsson
Þá hefur verið sagt, að erfitt verði
ð hafa eftirlit með skilum frá þeim
instaklingum, sem taka laun á fleiri
n einum stað. Þetta atriði má leysa
tieð því að gera einstaklinginn ábyrg-
n fyrir skilum á skattinum, enda
:oma heildartekjur í ljós, þegar laun
ru gerð upp á ársgrundvelli. Þá
efur verið fullyrt, að t.d. læknar
ryndu segja sig úr sjúkrasamlagi, ef
essi skattur yrði að lögum, og ýmsir
átekjumenn fá launagreiðslum breytt
hlunnindi. Við sliku er vissulega erf-
:t að bregðast, en þann vanda yrði
ð leysa með öðrum ráðum.
ivað um skattsvikin?
Nú er öllum ljóst, að fjölmargir ís-
mdingar geta „skammtað” sér laun
margvíslegan hátt. Skattsvik eru tíð
g götótt skattalög bjóða upp á ýmsa
íöguleika til „löglegra skattsvika”.
l þessu sviði hefur margt verið reynt
1 að hefta ófögnuðinn og talsverður
rangur náðst. En betur verður að
era, ef verulegur árangur á að nást.
larátta gegn skattsvikum er nánast
ndalaus, en undir stærstu lekana má
ósetja.
Núverandi ríkisstjórn hefur
kveðið að taka þessi mál föstum
Skum og á næstunni verður miklum
jármunum varið til að efla allt
skattaeftirlit. Er þess að vænta að
hringurinn taki að þrengjast um þá,
er virða lög að vettugi og nota sér-
staka aðstöðu sina til að hafa mikla
fjármuni af sameiginlegum sjóðum
landsmanna.
Afnám tekjuskatts
af almennum launa-
tekjum
Alþýðuflokkurinn hefur flutt
þingsályktunartillögu um afnám
tekjuskatts af almennum launatekj-
um. Þar eru almennar launatekjur
skilgreindar svo, að þær séu tvöfald-
ar meðaltekjur verkamanna, sjó-
manna og iðnaðarmanna. Þetta er
yfirlýst stefna Alþýðuflokksins. En
þessi stefna breytir ekki hinu, að
þegar laun eru orðin óheyrilega há, er
fuU ástæða til að skattleggja þau
mikið til að koma á jöfnuði og jafn-
vægi í þjóðfélaginu.
Það hefur engin ríkisstjórn leyfi til
þess að láta fámenna hópa launa-
manna setja launaramma svo úr
skorðum, að ógni efnahagslegu
öryggi þjóðarheildar og einstakra
þegna. Þetta mál verður að taka föst-
um tökum. Með afnámi tekjuskatta
af almennum launatekjum og með
sérstökum hátekjuskatti er stefnt að
meira launajafnvægi í þjóðfélaginu
en nokkru sinni áður hefur verið gert.
Lagasetningin
Alþingi er til þess kosið að setja
þjóðinni lög. Útfærsla laganna
kemur fram í reglugerðum. Með
frumvarpi um hátekjuskatt er mótuð
ákveðin stefna, er horfir í réttlætisátt
og á hljómgrunn með yfirgnæfandi
meirihluta þjóðarinnar. Ef einhverjir
hópar ætla að skerast úr leik og reyna
að telja þjóðinni trú um, að þeir séu
hafnir yfir slík lög, þeim beri hærri
laun en milljón á mánuði, er rétt að
huga að því hverjir gera þjóðfélaginu
kleift að greiða svo há laun. Það
skyldi þó ekki vera fólkið, sem
skapar verðmætin með daglegu striti
sinu, fólkið, sem hefur í laun einn
fimmta hluta af milljón á mánuði?
Ámi Gunnarsson
alþingismaöur.
\
ii
AUGLYSINGASTCFNAN
— ný stef na í íslenzkum stjórnmálum
Alþýðuflokkurinn hefur innleitt
nýja „stefnu” í islenzkum stjórn-
málum — auglýsingastefnuna.
„Stefnu” þessari er ætlað að hafa
áhrif á það fólk, sem hefur ekki tíma
til að hugsa vandamál þjóðlífsins til
enda, en lætur sér nægja að hlusta á
fréttir og lesa fyrirsagnir dagblað-
anna.
Tilgangur auglýsingastefnunnar er
atkvæðasmölun, og þegar atkvæða-
veiðarar Alþýðuflokksins telja væn-
legt að leggja net sin fyrir kjósendur,
eru öll veiðarfæri leyfileg. Þá eru
málefnin látin lönd og leið, skynsem-
in er látin lönd og leið, en auglýsinga-
gildið látið ráða.
Fyrsta boðorð auglýsingastefnu
Alþýðuflokksins er: Verið áberandi
og vinsælir.
Annað boðorðið er: Verið óábyrgir
gerða ykkar — ábyrg afstaða er óvin-
sæl.
Alþýðuflokksmönnum hefur þótt
aðferð þessi gefast vel, og í anda
hennar hafa þeir oft kvatt sér hljóðs
utan dagskrár á Alþingi og á þeim
vettvangi sem öðrum viðhaft stóryrt-
ar yfirlýsingar.
Fyrir alþýðuflokksmönnum hefur
hins vegar farið eins og oft vill fara
þegar vel veiðist — nú hafa þeir gerst
of veiðibráðir.
Skattaflug með
brotlendingu
Almenningur er bæði reiður og
undrandi yfir hinum svimháu launum
flugmanna. Á það hljóta líka allir að
fallast, að laun þessara manna séu
óeðlilega há, ef tekið er mið af öðrum
launum i landinu.
Þegar alþýðuflokksmenn fundu
hve reiður almenningur var vegna
hinna háu launa flugmanna, settust
þeir niður til þess að leggja á ráðin
um hvernig Alþýðuflokkurinn gæti
notfært sér óánægju almennings.
Alþýðuflokksmenn vita nefnilega
vel, að af óánægðum almenningi má
hafa not, þegar til kosninga kemur.
Þeir vita líka, að slíkt er best að gera
með því að ganga í lið með hinum
óánægöu og fá þá svo til að kjósa
„rétt”.
Verkefnið, sem auglýsingaskrum-
arar Alþýðuflokksins fengu, var því
að virkja óánægju almennings. En
verkefnið var ekki eins auðvelt og
það leit út fyrir að vera.
Alþýðuflokkurinn var nefnilega
með aðild að ríkisstjórn, og ekki nóg
með það, heldur var það alþýðu-
flokksráðherra, sem hafði flug-
mannadeiluna í sínum verkahring!
Það sjá allir, að slíkt verkefni er
ekki auðvelt, að best hefði verið fyrir
alþýðuflokksmenn að hreyfa ekki
þessu máli umfram þau afskipti, sem
ráðherra þeirra hafði þegar af því
haft.
En freistingin var svo mikil, að hún
varð skynseminni yfirsterkari, og
áróðursmeistararnir fundu aðferð,
sem þeir töldu að gæti slegið ryki í
augu almennings.
Vanhugsað
frumvarp
Aðferð þessi uppfyllir hin tvö boð-
orð auglýsingastefnunnar' um vinsæla
en óábyrga afstöðu.
Alþingi var notað sem auglýsinga-
stofa og þar lagt fram frumvarp um
hátekjuskatt, hvorki meira né minna
Kjallarinn
Leó E. Löve
en 85% af tekjum umfram milljón á
mánuði, en þar að auki kæmi svo út-
svar og önnur gjöld, þannig að ekkert
yrði eftir. Ekkert er i frumvarpinu
um frádráttarliði, hvað þá að vikið sé
að nánari framkvæmd laganna, inn-
heimtu eða öðrum framkvæmda-
atriðum. Til þess að undirstrika vit-
leysuna er svo atvinnurekendum
heimilað að greiða hátekjumönnum
íBæði sleppt og
haldið
Enn er þó eftir rúsínan í pylsu-
endanum. Alþýðuflokkurinn er með
það á stefnuskrá sinni; að engan
tekjuskatt skuli greiða af launa-
tekjum. Afnám tekjuskatts er hluti
auglýsingastefnunnar, því að al-
mennt eru menn óhressir yfir skött-
unum og þvi vinsælt að hafa afnám
þéirca á stefnuskrá. En nú passar
betur vaj5 sleppa stefnuskránni eitt
: augnablilf'-^-og þá er ekki hikað, en
lagt fram frumvarp um tekjuskatt!
Stefnufesta srkjptir engu, þegar
möguleiki er á vinsældum, og það
gerir heldur ekkert til, því að Alþýðu-
flokkurinn trúir ekki því fornkveðna:
„ekki verður bæði sleppt og haldið”,
hann er bæði með og á móti ýmsum
málum, í stjórn eða stjórnarand-
stöðu, allt eftir því hvað auglýsinga-
stefnan býður honum að gera hverju
sinni.
Sprengjur eða
púðurkellingar
Einhver kann að verja alþýðu-
flokksmennina og segja, að frumvarp
þeirra sýni góðan vilja, og undir það
skal heils hugar tekiö.
En þegar hinn góði vilji er settur
fram eins og í þessu máli, fer glansinn
alveg af.
Alþýðuflokksmenn vita, að frum-
varp þeirra er svo vitlaust, að það yrði
aldrei samþykkt, enda óframkvæm-
anleg regla, sem þeir stinga upp á.
Þeir eiga hins vegar aðild að ríkis-
stjórn, og þeir eiga ráðherra þann,
sem mest afskipti hafði af flug-
mannadeilunni.
Þeir hefðu getað — og geta enn —
fundið aðrar leiðir, raunhæfar leiðir,
i þessu máli.
Vissulega er hætt við, að þær leiðir
massi ekki við boðorð auglýsinga-
stefnunnar, því að þær yrðu ekki
, A „Hitt mega alþýðuflokksmenn vita, aö al-
menningur er orðinn þreyttur á hinum ei-
lífu „sprengjum” þeirra.”
út af reikningi ríkissjóðs, þegar tekj-
urnar eru innan við milljón einn mán-
uðinn.
Það má þá aldeilis batna samvinna
atvinnurekenda og ríkisinnheimtunn-
ar, ef þetta á að geta gengið upp!
Nei, svona frumvarp er hrein
móðgun að bera á borð fyrir Alþingi
og reyndar landsmenn alla. Nú eru
áróðursvinnubrögðin orðin of um-
búðalaus.
áróðursleg „sprengja” fyrir Alþýðu-
flokkinn.
Hitt mega alþýðuflokksmenn vita,
að almenningur er orðinn þreyttur á
hinum eilífu „sprengjum” þeirra og
farinn að sjá i gegnum hina mikið
notuðu sauðargæru. Almenningur er
nefnilega ekki eins heimskur og
alþýðuflokksmenn vilja vera láta.
Leó E. Löve
lögfræðingur.
1978—79 (lOÖ^o^jafarþi^^
558. Frumvarp til laga
Nd.
um hátekjuskatt.
Jlm-; Árni Gunnarsson, ýilmundur Gyl«ion,
Bjarni Giiðnason, Gunhlaugur Sttfánsson, Jóhannj^igurðardóttir,
heimI2'séScÍekÍU!’ ,eins;alfc;ings yfir ^niilljónir kr. á ^sgrundvelli, skal inn-
umtoml miSÆrimiS * ** *** *” 1
fara vfir^l mnliórfkr skal innfeimta mánaðarlégá, þánnig að ef tekj-
af Lr L! mllljonfkr- a mannðrskal vinnuveitanda skylt að halda eftir 85 af hundra^
sióðl e,r. nniframlmrlijon kr., og leggja það inn á sérstakan reikning ríkis!
króna fi ÍT nFVft Sf}-á8ur hefur :8reiu Þennan skattj ekki .einni milljójl
krona a manuði siðar 4 tímabiiinu, skal endurgreiða honum af sama reikningi.
Lög þessi öðlasf þegar gildi.
3. gr.
‘í*.
'iV
Óframkvæmanlegt lagafrumvarp. Alþýðuflokksmenn vita, að Alþingi getur ekki samþykkt hvaða vitleysu sem er, og nota þvi
svona aðferðir til þess að upphefja sjálfa sig i augum almennings.
Annað nýlegt dæmi er tillaga um þjóðaratkvæðagrciðslu. Þegar sú tillaga var felld, er sagt, að enginn hafi orðið þvi fegnari'
en sjálfur flutningsmaðurinn, þar sem þjóðaratkvæðagreiðsla hefði verið óframkvæmanleg i þvi tilfelli.