Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 03.03.1959, Side 23
103
rétt 60 ár, hefur árskýrin í félögunum aukið afköst úr 9540
fe í 18080 fe eða um helming. Tekið í 30 ára tímabilum
og miðað við fimm ára meðaltöl í upphafi og endi tímabil-
anna, verður aukningin fyrstu 30 árin um 32% og síðari 30
árin um 35% og síðustu 11 árin um 18%. Að sjálfsögðu
hafa þarna verið framkvæmdar kynbætur allan tímann, en
lengst af í smærri félagsheildum og alls ekki með mjög
sterku úrvali, eða á þann hátt, er Skjervold telur æskileg-
astan, ekki einu sinni eftir að sæðingar voru upp téknar
um 1936, og svo afkvæmarannsóknir á nautum um 1945.
Þó er árangurinn tvímælalaust mun meiri heldur en taflan
gerir ráð fyrir í bezta tilfelli, og þótt fóðrunin hafi hér
nokkur áhrif vafalaust, einkum framan af, þá má hiklaust
eigna kynbótum meiri hlutann. Auk þessa hafa aðrir eig-
inleikar stofnsins verið stórurn bættir á síðustu áratugun-
um, svo sem holdlagni.
Mér virðist dæmin hér að framan vekja grun um, að
kenning og reynsla hljómi ekki alltaf sem bezt saman, eða
með öðrum orðum, að ná megi rniklum árangri í búfjár-
rœkt, og alveg sérstaklega í nautgriparækt, þótt undirstaðan
sé ekki, stærðfræðilega séð, sú ákjósanlegasta, og að sjálf-
sögðu verður á hverjum stað að haga störfum eftir aðstæð-
um.
Með íslenzkar aðstæður í huga verða niðurstöður mínar
af þessum hugleiðingum þannig:
Sæðingar á kúm eru hraðvaxandi í landinu og verða á
næstu áratugum algerlega ráðandi við „að koma kálfi í kú“.
Stefna verður að því, að nautastöðvar i landinu verði eins
fáar og staðhættir leyfa, og að pær dreifi sæði til sæðingar-
manna, er staðsettir verði á hentugustu stöðum í hverju hér-
aði. Að sjálfsögðu verða þeir að hafa aðgang að 1—3 naut-
um, er hægt er að grípa til, er sending sæðis frá aðalstöðv-
um bregzt vegna samgöngutruflana.
Öll þau naut, sem notuð verða á aðalstöð til kynbóta og
undaneldis, verði afkvæmarannsökuð áður en tekið er að