Frjáls verslun - 01.03.1969, Qupperneq 15
FRJÁLS VERZLUN'
11
opinberra afskipta Alþingis. ÞaL
kom þá fram sú tillaga, að einung-
is einu flugfélagi yrði leyfður flug-
rekstur hérlendis, og hefðu það
orðið endalok Loftleiða. Frum-
varpið var þó fellt.“
Eftir að Loftleiðir höfðu keypt
flugvél til millilandaflugs, var
haldið uppi ýmsum óreglubundn-
um flugferðum. Félagið leitaði
fyrir sér um hópflug erlendis. Var
einn þáttur þess flugs að flytja
innflytjendur frá S-Evrópu til S-
Ameríku. ,,Við þurftum að ganga
á milli ferðaskrifstofa í Róm til að
safna nægilega mörgum farþeg-
um til að fylla vélina. Og þar sem
ekki voru farþegar til baka, keypt-
um við ýmsar vörur, svo sem ban-
ana, og fluttum þá til íslands, ea
þessi ávaxtategund hafði þá ekki
sézt hér um árabil.
Margt dreif á daga Loftleiða-
manna í þessu leiguflugi erlendis.
Eitt sinn lentu þeir í Venezueli
með innflytjendur frá Evrópu cg
brauzt þá út uppreisn sama dag.
Var áhöfn vélarinnar tekin til
fanga og varð hún að dúsa í stofu-
fangelsi í nær tvo sólarhringa.
HAGURINN VÆNKAST
Líkt og rekstur flugfélagsins
gekk erfiðlega hér heima fyrir í
fyrstu (stundum kom það fyrir,
að Alfreð þurfti að ganga milii
farþega og fá lánað fyrir bensíni
til að hægt væri að halda ferðinni
áfram), þá skiptust á skin og skúr
ir í millilandaflugsögu Loftleiða.
Félagið reyndi með misjöfnum ár-
angri að hasla sér völl í hini’i
hörðu samkeppni um flugleiðirn-
ar á N-Atlantshafinu.
Fullyrða má, að ferð, sem farin
var til Bandaríkjanna hinn 25.
ágúst 1948, hafi markað tímamót.
Hún var farin í tilefni þess, að fé-
lagið hafði fengið heimild flug-
málastjórna Bandaríkjanna og ís-
lands til að halda uppi áætlunar-
ferðum til og frá Bandaríkjunum,
sem Loftleiðir hafa síðan byggt
afkomu sína að miklu leyti á.
Hyrningarsteinninn að vel-
gengni Loftleiða eru þó tvímæla-
laust hin lágu fargjöld, en þau
komu til framkvæmda árið 1953.
Voru þau grundvölluð á þann
hátt, að vélar Loftleiða væru leng-
ur á leiðinni en annarra flugfé-
laga og því ekki nema sanngjarnt,
að félagið byði lægri fargjöld. Hef-
ur ísland nú milliríkjasamninj
við Bandaríkin, Holland og Lux-
emburg á þann veg, að fargjöldin
geta verið nokkru lægri. í þessu
sambandi hafa Loftleiðir notað
orðatiltækið: „Slow but low“, og
gefizt vel. Flugfélagið hefur oft
verið IATA, Alþjóðasambandi
flugfélaga, þyrnir í augum vegna
sinna lágu fargjalda, en það er
kannski kaldhæðni örlaganna, að
þegar IATA var á sínum tíma á-
sakað um brot á auðhringalögun-
um í Bandaríkjunum, tókst þeim
að bjarga sér frá málinu með því
að benda á Loftleiðir, sem stæðu
utan samtakanna, og hin lágu far-
gjöld þeirra.
Skrifstofur Loftleiða voru i
byrjun í Vatnagörðum, síðan í hús-
næði Kassagerðarinnar og þá
höfðu þeir einnig aðgang að skrif-
Alfreð á Vatnajökli við giftusam-
lega björgun eftir Geysisslysið
stofuherbergi Sigurðar Ólasonar,
lögfræðings, en þaðan urðu Loft-
leiðamenn að vera farnir kl. 5,
þegar Sigurður kom. Síðan fluttu
skrifstofurnar að Lækjargötu 2 og
að Reykjanesbraut, en fyrir 5 ár-
um fluttu Loftleiðir í núverandi
skrifstofubyggingu á Reykjavík-
urflugvelli, sem er þeirra fyrsta
eigið húsnæði.
Fyrsti afgreiðslusalurinn var
smíðaður úr kassa utan af flug-
vél, en nú er „kassinn“ félags-
heimili starfsmanna Loftleiða í
Brautarholti.
Ferðamannastraumurinn til
landsins er vaxandi, og á sl. ári
vörðu Loftleiðir um 40 milljónum
í auglýsingar og kynningu á landi
og þjóð til að laða hingað ferða-
menn. Nú á félagið fjórða hvein
ferðamann hér sem áningarfar-
þega, og þvi var brýn nauðsyn
fyrir Loftleiðir á sínum tíma að
byggja hótel til að geta sinnt þess-
ari þjónustu.
En hefur uppbygging Loftleiða
verið of ör? Nei, ekki að dómi
Alfreðs. Félagið hefði haldið sín-
um hluta í Atlantshafsfluginu,
sem væru 3—4%, og væri upp-
bygging félagsins í samræmi við
það.
Loftleiðir hafa síðustu vikurnar
enn verið mikið í fréttum, og að
þessu sinni vegna flugfélagsins In-
ternational Air Bahama. Tildrög-
in voru þau, að á sl. ári fór þe^s
að gæta, að Air Bahama væri far-
ið að taka farþega frá Loftleiðum,
þó einkum frá syðstu ríkjum
Bandaríkjanna. Höfðu Loftleiðir
þá um skeið íhugað að hefja flug
til Karabíska hafsins, en í sama
mund var þetta flugfélag stofnað.
Var félagið með leiguþotu í ferð-
um og bauð enn lægri fargjöld en
Loftleiðir. Með þessu móti tókst
þeim að ná nokkrum markaði, en
hafa þrátt fyrir það átt við marg-
víslega örðugleika að stríða, m. a.
málaferli vegna eignaraðildar
bandarískra flugfélaga. Hafa Loft-
leiðir nú tekið að sér söluumboð
þessa félags og verða þar með
þátttakendur í rekstri þess.
STARFIÐ
Vinnudagur Alfreðst Elíassonar
er ekki formfastur. Hann sækir
laugar kl. 8 á morgnana, ef hann
getur, kemur á skrifstofuna kl. 9
og les þá yfir póstinn og heldu ’
fund með stjórninni eða öðruin
starfsmönnum. „Starfið verður áv-
alt að vera í samræmi við ríkjandi
aðstæður hverju sinni“, segir Al-
freð.
Við spyrjum hann um samvinn-
una við íslenzk stjórnvöld. ,,ís-
lenzkir stjórnendur hafa jafnan
verið okkur hliðhollir. En það er
nauðsynlegt, að íslenzk stjórnvöld
skilji afstöðu okkar og aðstæður
á hverjum tíma, því að við þurí-
um mikið til hins opinbera aö
sækja. Til að mynda er nú eitt