Frjáls verslun - 01.03.1969, Blaðsíða 51

FJÖLDI VERZLANA
„Við heyrum oft um það talað,
að fjöldi verzlana sé óþarflega
mikill og með færri verzlunum
mundi afkoma hverrar og einnar
vafalaust verða mun betri og ör-
uggari heldur en, þegar úir og
grúir af smáverzlunum út um allt,
eins og víða má svo greinilega
sjá. Þetta er vafalaust að vissu
marki rétt ábending, þótt erfitt
sé að draga hina réttu línu í þess-
um efnum eins og svo mörgu öðru,
og kemur til greina í því efni að
sjálfsögðu sú stóra spurning,
hversu margar eða 'þéttar þurfa
verzlanir að vera til að fullnægja
eðlilegri þjónustu gagnvart sínum
viðskiptavinum og svo hitt, hversu
margar mega þær vera til þess,
að rekstrargrunvöllur geti talizt
eðlilegur. Hér í Reykjavík hefur
að minnsta kosti á seinni árum
verið reynt að fylgja þeirri stefnu,
sem ríkjandi hefur verið um Norð-
urlönd og annars staðar í Evrópu
frá lokum síðari heimsstyrjaldar-
innar, að við uppbyggingu borg-
arinnar í nýjum hverfum væri
þess jafnan gætt, að ætla verzl-
unum ákveðinn stað og ákveðið
viðskiptasvæði, en menn þyrftu
Góður rekstur og viðgangur fyrirtækja
eina tryggingin fyrir atvinnuöryggi
,,Á það vantar enn mikið, að
menn hafi almennt gert sér grein
fyrir nauðsyn þess, að þannig sé
búið að fyrirtækjum og öðrum
einingum atvinnulífsins, að þau
geti á hverjum tíma skilað næg-
um hagnaði, ekki aðeins til að
standa í stað, heldur til að vaxa
og búa í haginn fyrir framtíðina
í samræmi við eðlilega fólksfjölg-
un og neyzluaukningu. Það er víst
gömul búmannsvizka, að ekki
stoði að skera fóður mjólkurkýr-
innar við nögl, ef hún á að skila
góðri nyt. Jafnfráleitt er hitt að
ætla að leggja slíkar hömlur á
vöxt og viðgang fyrirtækjanna,
að þau fái ekki undir risið. Góð-
ur rekstur og viðgangur fyrir-
tækja er endanlega undirrót alls
hagvaxtar og eina tryggingin fyr-
ir atvinnuöryggi. Þetta sýnir
einna bezt, að þegar allt kemur
til alls eru hagsmunir fyrirtækj-
anna, launþega, kaupmanna og
neytenda ekki eins andstæðir og
oft sýnist í hagsmunaárekstrum,
sem ýmsir aðilar láta sér einnig
sæma að kynda undir“.
Björgvin Schram
í ræöu.
ekki að eiga von á því, eftir að
vera búnir að leggja gífurlegt fjár-
magn til uppbyggingar í verzlun
og alla þá aðstöðu, sem því er
samfara, að allt í kring um þá
risu verzlanir eða öllu heidur
verzlanaholur í kjöllurum húsa, í
bílskúrum og alls kyns húsnæði,
sem í upphafi aldrei var ætlað
það hlutverk að verða notað til
verzlunarreksturs. Á þessu hafa
þó orðið miklir misbrestir og
skipulagsleysi á þessu sviði er því
miður allt of áþreifanlegur hlutur
víða í borginni og nægir í þeim
efnum að líta yfir ýmis borgar-
hverfi þessu til sönnunar. Égheyri
stundum um það talað, að það
samrýmist naumast hugtakinu
verzlunarfrelsi að leyfa ekki
hverjum að verzla, þar sem hann
vill og þegar hann vill. Því er til
að svara, að of margar verzlanir
og skipulagsleysi á þessu sviði á
ekkert skylt við verzlunarfrelsi,
þvert á móti er hér um að ræða
stjórnleysi, sem leiðir til óhag-
kvæmra hluta fyrir alla aðila,
ekki aðeins fyrir þá, sem verzlan-
irnar eiga, heldur líka fyrir allan
almenning. Hér verður þó vissu-
lega að vera vel á verði gagnvart
því, að slíkt fastmótað skipulag
skapi ekki viðkomandi aðilum
neina einokunaraðstöðu“.
Siguröur Magnússon,
framkv.stj. K.l. i rϚu.