Frjáls verslun - 01.02.1971, Blaðsíða 9

FRJÁLS VERZLUN, NR. 2 1971
ISLAND
9
Fjarskipti
50 milljóna
endurnýjun?
Á 10 ára tímabili, 1973-1983,
verða miklar breytingar á sviði
fjarskipta í heiminum, þegar
teknar verða í notkusn talstöðv-
ar með einu hliðarbandi í stað
tveggja, sem nú tíðkast. Um
þetta hefur verið gerð alþjóða-
samþykkt, og með breyting-
unni er stefnt að því, að koma
í veg fyrir þrengsli á þessu
sviði fjarskipta. Það er svoköll-
uð burðaralda, sem tengir sam-
band milli þessara talstöðva,
en á burðarölduna tenajast nú
tvö svokölluð hliðarbönd, sem
flytja talið á milli. Svigrúm
talstöðva af þessari gerð er nú
nær því fullnvtt, en með því
að taka udd aðeins eitt hliðar-
band í stað tveggja eykst svig-
rúmið um helming frá því sem
nú er.
Hér á landi eru þessar tal-
stöðvar mikið notaðar við fjar-
skipti, einkum í skipum og
langferðabifreiðum. svo og auð-
vitað fjarskiptamiðstöðvum. En
jafnframt eru í notkun aðrar
talstöðvar, einkum í leigubif-
reiðúm, og verða þær óbreyttar,
þar sem þær notast á örbylgju-
sviði. Þær talstöðvar eru fleir-
um gagnlegar en leigubifreiða-
stjórum, raunar öllum, sem
hafa þuría loftskeytasamband
um svæði, þar sem fjöll hindra
ekki, en svo langt sem þær
draga eru þær að mestu ónæm-
ar fyrir truflunum, sem hins
vegar hrjá iðulega notendur
hinna talstöðvanna.
Ekki liggur fyrir, hver þörf
verður fyrir endurnýjun tal-
stöðva hérlendis, þegar hún
hefst 1973. Þörfin mun verða
einhvers staðar á bilinu 1.000-
1.300 stöðvar. Ekki er heldur
vitað hvað nýju talstöðvarnar
muni kosta. þar sem fjölda-
framleiðsla þeirra er enn á
byrjunarstigi. En með hliðsjón
af verði talstöðva nú, og að
nýju talstöðvarnar verða flókn-
ari. má gizka á að hver tal-
stöð kosti minnst um 40 þús-
und krónur. Endurnýjun tal-
stöðva hér á landi mun því að
líkindum kosta minnst 40-52
milljónir króna, en sem fyrr
segir dreifist hún yfir 10 ára
tímabil.
Akureyri
Lausn húsnæðis-
vandans aðal-
málið
Eins og kunnugt er, hefur
staðið yfir síðustu misserin
veruleg uppbygging í atvinnu-
lífi Akureyrar, og nægir þar
að minna á Slippstöðina hf. og
aukin umsvif verksmiðja SÍS,
ásamt umbótum í hafnarmál-
um og stofnun Almennu toll-
vörugeymslunnar hf. Áhrif
þessara aðgerða eru nú smám
saman að koma í ljós, og þá
jafnframt, að það stendur veru-
lega í veginum fyrir fullum
árangri, að mjög tilfinnanleg-
ur skortur er á húsnæði fyrir
það starfsfólk. sem nauðsyn-
legt er að halda í bænum eða
fá þangað. Akureyringum hef-
ur nú í tvö ár fjölgað verulega
umfram meðaltal, 1969 þrefalt
á við meðaltalið og 1970 held-
ur meira. Að vísu ber að hafa
það í huga, að fólksfjölgun í
landinu hefur verið með minna
móti þessi ár. Það er ljóst, að
fólki hefði fjölgað á Akureyri
enn meira, ef húsnæði hefði
ekki skort. Og skv. athugun,
sem gerð var í sambandi við
Framkvæmdaátælun bæjarins
nú nýverið, vantar 100 íbúðir
strax til að fullnægja þeirri
þörf sem fyrir er, og síðan
jafnframt eðlilega íbúðafjölg-
un.
Bjarni Einarsson bæjarstjóri
kvað þetta alvarlegt mál, raun-
ar aðalvandamál bæjarfélags-
ins, þar sem það hefði úrslita-
þýðingu við atvinnuuppbygg-
inguna, að nægilegt starfsfólk
fengist. Um 70% af íbúðabygg-
ingum í bænum hefðu verið á
hendi byggingarfyrirtækja og
meistara, sem hefðu náð góðum
árangri og seldu íbúðir á hag-
kvæmu verði. En þessa aðila
skorti fé til stærri átaka, eink-
um og sér í lagi þar sem eftir-
spurn kæmi eftirá en væri ekki
fyrir hendi, eins og á Reykja-
víkursvæðinu. A. m.. k. þrír
aðilar væru reiðubúnir að auka
verulega byggingarstavfsemi
sína, ef fjármagn fengist, og
væri þá vart í önnur hús að
venda en til Húsnæðismála-
stjórnar og annarra opinberra
aðila. Bæjarstjórnin sagði enn-
fremur, að lausn húsnæðis-
vandans á Akureyri heyrði
jafnt og atvinnuuppbyggingin
undir það markmið, sem nú
væri keppt að í byggðaþróun,
og því yrði að hafa skjót við-
brögð til úrslausnar.
Eqilsstaftir
150% fjölgun
Talstöðvar eru víða mikilvæg tæki, en óvíða eins nauðsynlegar
og hér á landi. Nú þarf að endurnýja þær flestar.
á 10 árum
Mesta fjölgun í sveitarfé-
lagi 1960-1970 var í Egilsstaða-
hreppi á Völlum austur, og má
raunar segja að Egilsstaðakaup-
tún hafi ^byggzt upp á þessu
tímabili. í hreppnum voru 280
íbúar 1960, en voru orðnir 712
1970. Fjölgunin var því 432
eða 154.3%.
Þessi mikla fóiksfjölgun á
Egilsstöðum stafar af vaxandi
hlutverki kauptúnsins, sem
miðstöðvar austfirzkra byggða,
þótt það hafi verið og sé enn-
þá umdeilt að vissu marki. Ör-
lög tímans hafa tekið í taum-
ana, burtséð frá öllum deilum,