Frjáls verslun - 01.02.1973, Qupperneq 21

Efnaliagsmál:
Hvert stefnir nú í
Vestur-Berlín?
Með samningum stórveldanna og þýzku ríkjanna hefur
aðstaða Vestur—Berlínar gjörbreytzt á skömmum tíma. Þessi
borg, sem um 25 ára skeið hefur verið eins konar miðstöð
kaltla stríðsins, mun að margra dómi nú verða fyrirmynd-
arsamfélag og vettvangur friðsamlegrar sambúðar. Ibúar
Vestur—Berlínar, sem eru 2 milljónir, vonast til að geta
lifað góðu lífi í framtíðinni og hagnazt á verzlun, iðnaði
og ferðamennsku. En nokkurrar óvissu gætir samt um hina
efnahagslegu afkomu borgarbúa og verður hér vikið að
nokkrum staðreyndum þar að lútandi.
Fjárhagsstuðningur Vestur—
Þýzkalands við Vestur—Berlín
hefur verið gífurlegur. Þó að
borgin sé hluti af efnahags-
og fjármálakerfi Vestur—
Þýzkalands hefur einangrun
hennar valdið miklum halla á
fjárlögum hennar.
Aðstoðin frá Bonn er marg-
þætt og samanstendur af bein-
um fjárstuðningi, skattaívilnun-
um fyrir fyrirtæki og einstakl-
inga, lánum með sérlega hag-
stæðum vaxtakjörum og stofn-
lánasjóðum.
Alls hefur í þessu skyni ver-
ið varið fjárhæðum sem nema
liðlega 30 milljörðum dollara.
Karl Schiitz, borgarstjóri,
áætlar að á ársgrundvelli nemi
þessi fyrirgreiðsla sem næst 2,3
milljörðum dollara en það þýð-
ir, að til hjálpar V—Berlínar-
búum leggi hver V—Þjóðverji
til 38 dollara eða sem nemur u.
þ. b. 3700 ísl. krónum á ári. í
reynd eru árlega borgaðir 1.150
dollarar með hverjum Vestur—
Berlínarbúa til þess að viðhalda
þeim kjörum, sem á yfirborðinu
eru mjög bærileg.
Hversu lengi Bonnstjórnin
verður reiðubúin til að leggja
slíkar upphæðir af mörkum,
getur enginn sagt fyrir um á
þessu stig málsins. Schútz borg-
arstjóri, sem er maður hand-
genginn Brandt kanslara, hefur
nokkrar efasemdir um þetta
atriði, og hann segir:
„Fjárhagsaðstoðin er ökkert
vandamál núna. En Bonnstjórn-
in á við efnahagsörðugleika að
etja. Hún verður að spara og
hvers vegna iþá ekki líka í f jár-
veitingum til V—Berlínar?11
NIÐURSKURÐUR
ÞEGAR HAFINN.
Minniháttar niðurfelling
styrkja og hlunninda hefur þeg-
ar farið fram. Fyrir tveim ár-
um voru niðurgreiðslur vegna
byggingaframkvæmda afnumd-
ar, þar sem árangurinn þótti
ekki réttlæta þann geysilega
skattafrádrátt, sem um var að
ræða.
Nú eru fjármálasérfræðing-
arnir í Bonn að hugsa um það
í alvöru að láta takmarka eða
fella niður niðurgreiðslur, sem
lengi hafa í gildi verið, — meira
en 30 milljónir dollara á ári, —
varðandi flugfarseðla til Vestur
—Berlínar og frá henni.
Mörgum V-Þjóðverjum þykir
líka umdeilanlegt, hvort Bonn-
stjórnin eigi að standa undir
kostnaði vegna þeirra vegatolla,
sem Austur—Þjóðverjar inn-
heimta á þjóðleiðunum milli
Vestur—Berlínar og Vestur—
Þýzkalands. Þeir segja, að öku-
menn eigi sjálfir að borga þessa
tolla, sem áætlaðir eru um 37
milljónir dollara á ári.
í raun og veru eru þó marg-
ir þeirrar trúar, að stjórnin í
Bonn muni áfram verja stórum
upphæðum til að halda Vestur
—•Berlín „á floti“, ef svo mætti
segja. Jafnvel andstæðingar
Brandts kanslara í stjórnmálun-
Brandenborgarhlið, tákn hinn-
ar pólitisku spennu í Berlín.
Nú vona menn, að úr henni
dragi.
um eins og lögfræðingurinn
Ulrich Biel í Berlín segir:
„Vestur—Þýzkaland og Vest-
ur—iBerlín hafa verið í hjóna-
bandi í 25 ár. Nú hafa tilfinn-
ingarnar breytzt á vissan hátt.
Vestur-Þýzkaland, undir stjórn
Brandts, lítur Vestur—Berlín
ekki sömu ástaraugum og áður.
En það hefur ekki komið til lög-
skilnaðar eða samveruslita. Þess
vegna mun Bonn-stjórnin halda
áfram að styðja við bakið á
okkur.“
Algjör stöðnun blasir við í
efnahagslífi borgarinnar þrátt
fyrir ríflegan stuðning Vestur
—Þjóðverja. Heildarverðmæti
framleiðsluvara og þjónustu í
borginni jókst aðeins um 1.4%
á fyrra helmingi ársins 1972.
Bilið milli hraðhækkandi launa
og hægfara framleiðsluaukn-
ingar er áberandi breiðara en í
V estur—Þýzkalandi.
VANTAR VINNUKRAFT.
S'kortur á vinnuafli er sífellt
vandamál í borg, sem hefur
engin upplönd er mannafli yrði
sóttur til. Því verður Vestur—
Berlín að leita eftir verkamönn-
um langt að komnum.
Með alls kyns gylliboðum um
lánafyrirgreiðslu og skattaíviln-
anir hafa 250.000 manns verið
ráðnir til starfa í V—Berlín frá
Vestur—Þýzkalandi, en 100.000
þeirra, sem ekki vildu búa í
Berlín til langframa, hafa snúið
heim. Á síðustu 12 mánuðum
komu 22.000 verkamenn til
FV 2 1973
17