Frjáls verslun - 01.06.1973, Blaðsíða 31

„Meginmarkmiðið með kennslunni vestan liafs var að gera menn
hæfa til að byrja að vinna fyrir sér strax.“
í byggingamálum og viðhorf
hans til þeirra.
— Af hverju valdir þú að
fara til Bandaríkjanna til náms
og hvern mun telur þú helzt
vera á menntun verkfræðinga
þar og í Evrópulöndum, þar
sem flestir okkar menn á
þessu sviði hafa stundað nám?
— Þegar ég lauk stúdents-
prófi fékk ég fjögurra ára
styrk til náms frá Stevens
Institute of Technology í
Hobeken, New Jersey. Þetta
var rétt í lok stríðsins og
bekkjarfélagar mínir, sem fóru
utan til náms, héldu svo til allir
í hina áttina. það er að segja
til Evrópu og einkanlega
Danmerkur.
í bandariska skólanum lagði
ég megináherzlu á vélaverk-
fræði en tók byggingaverk-
fræði sem valgrein. Það var
áberandi, að skólinn lagði mik-
ið upp úr rannsóknum og
stjórnunarmálum. Hann hafði
látið gera athugun á starfsferli
þeirra nemenda, er útskrif-
azt höfðu undanfarandi 30 ár
og kom þá í ljós, að 86%
þeirra voru í ábyrgðarstöðum,
þrátt fyrir kreppuna, sem ríkti
hluta af þessu tímabili.
Ef ég ætti að velja í dag,
myndi ég ekki finna þann stað
til náms er hæfði áhugamálum
mínum betur. Eðli námsefnis
var nátengdara samhæfum
verkefnum á viðkomandi
starfssviði en ég hygg að verið
hafi í Evrópu, á þeim tíma.
Meginmarkmiðið var að gera
menn hæfa til að byrja að
vinna fyrir sér strax.
í öllu náminu var lögð ræki-
leg áherzla á ástundun og þar
var hið akademíska frelsi e.kki
við iýði. Námið var vinna og
menn áttu að skila ákveðnum
verkefnum daglega og í hverri
viku voru próf. Við þetta
skapaðizt mikið aðhald og
nemendur fengu óspart að
heyra umvandanir, ef ástæða
þótti til, svo að þeir gætu tek-
ið sig strax á.
Ymsar kennsluaðferðir, sem
tíðkuðust vestan hafs fyrir 30
árum hafa síðan verið teknar
upp i Danmörku og Evrópu-
löndum almennt á síðari árum.
— En er það svo, að verk-
fræðikenningar, sem kenndar
eru erlcndis eigi fullkomlega
við hér heima, eins og til dæm-
is við gerð steánsteyptra vega
eða húsa?
— I námi mínu naut ég
mikillar stjórnunarfræðslu,
sem hægt var að yfirfæra við
ólík skilyrði. Aðferðafræði er
líka ríkur þáttur í verkfræði-
náminu, — sem sé, að sama
þekking sé nothæf við breyti-
legar aðstæður.
Ef litið er hins vegar á
notkun innlendra hráefna tekst
ekki rétt notkun þeirra nema
að undangenginni umfangs-
mikilli rannsóknarstarfsemi.
Nýjar aðstæður skapast, og
finna verður ráð við þeim. í
því efni getum við sérstaklega
bent á nagladekkin. Fyrstu tvó
árin eftir að nýi Keflavíkur-
vegufinn var gerður haggaðist
ekki efsta yfirborð hans. Hann
dugði fyrir gúmmídekk en
verulegt slit hefur komið fram
á honum vegna nagladekkj-
anna. Þannig hafa skapazt nýj-
ar aðstæður, sem fyrri niður-
stöður duga ekki við. Erlendis
er ekki búið að finna leiðir til
að auka styrkleika vega, svo
þeir þoli nagladekkin. Plast-
efni verða of hál og með þeim
gætu risið ný vandamál.
Ef litið er á málið í heild
má segja, að afar breytileg
veðrátta hérlendis sé sérstakt
vandamál, sem verkfræðingar
þurfa að glíma við.
— Hvað tók svo við að
lokinu vestan hafs?
— Þá fór ég að vinna hjá
bandarískum fyrirtækjum og
hélt því áfram í 3 ár, var t.d.
eini útlendingurinn sem vann
við framkvæmdir vegna bygg-
ingar húss Sameinuðu þjóð-
anna í New York. Sömuleiðis
vann ég við byggingu aðal-
miðstöðvar langferðabíla í New
York.
Það var mjög fróðlegt aðvera
við byggingu S.Þ.-hússins enda
þar unnið að lausn flókinna
tæknilegra vandamála. Yfir-
maður framkvæmdarinnar var
af írskum ættum og hafði áður
byggt Empire State-bygging-
una og skýjakljúfa Rockefellers
og Chryslers.
í framkvæmdinni fyrir Sam-
einuðu þjóðirnar var beitt
nýjum aðferðum og þar risu
tvær hæðir á viku. Allt hugar-
far manna beindist að lausn
mála, sem virtust óleysanleg,
og var þetta allt afar áhuga-
vekjandi.
Þegar þessum verkefnum
var lokið barst mér tilboð um
5 ára samning frá fyrii'tæki í
Louisville, Kentucky. Félagar
mínir sögðu, að þar væri ó-
þolandi hiti og latti það mig til
fararinnar. Um sama leyti var
Gústaf E. Pálsson, verkfræð-
ingur, í New York að semja
um framkvæmdir fyrir varnar-
liðið og barst mér bréf frá
honum nokkru síðar, þar sem
hann bauð mér vinnu hjá Sam-
einuðum verktökum. Þá hafði
ég fengið pappíra upp á að
gerast bandarískur ríkisborg-
ari en á fimm dögum rifum
við hjónin okkur upp og héld-
um heim aftur. Að vísu voru
:n
FV 6 1973