Frjáls verslun - 01.03.1975, Qupperneq 65

í forsetastóli á þingi Norðurlandaráðs í Þjóðleikhúsinu.
ur hafi náðst á þinginu og hver
er hann þá?
Ragnhildur: Þessi „góðra vina
fundur“ bar vissulega góðan
árangur, bæði pólitískan, mál-
efnalegan og menningarlegan.
Fyrir okkur er Norðurlanda-
ráð mjög mikilvægur viðræðu-
vettvangur. Ég veit ekki, hvort
mönnum er ljóst, að Norður-
landaráðsþing er eina fjölþjóða
samkundan, sem allar ríkis-
stjórnir Norðurlandanna í heild
eiga sæti í auk 78 þingmanna
frá þjóðþingum Norðurlanda.
Mönnum hefur orðið tíðrætt
um þinghald Norðurlandaráðs
og látið í ljós efasemdir um
gildi þéss. Tvímælalaust má
segja, að starfsemi ráðsins hafi
öll orðið virkari, þegar ráð-
herranefndin var stofnuð fyrir
nokkrum árum. Sú breyting er
enn í mótun, en henni er fyrst
og fremst ætlað að koma í veg
fyrir að deildir hinna einstöku
aðildarlanda fjarlægist hver
aðra. Norðurlandaráðsþing
bsinir tilmælum sínum til rík-
isstjórna og þjóðþinganna um
ýmis málefni. Eftir að ráðherra-
nefndin var stofnuð hefur
reynzt auðveldara að koma
fram tilmælum ráðsins heldur
en áður.
Málin, sem til kasta Norður-
landaráðs koma, hafa mjög mis-
jafnlega mikla þýðingu fyrir
almenning á Norðurlöndum.
Hagsmunir Sama í Finnlandi
eða samgöngur milli Vasa og
Umeá eru mál, sem okkur á
íslandi finnast kannski nokkuð
langsótt. Það fyrra snertir þó
menningarlega stöðu minni-
hlutahóps í einu Norðurland-
anna, sem áhugi er á að bæta.
Hið síðara lýtur að samgöngum
milli staða í tveimur Norður-
landanna og svo er um lang-
flest málin, að tvö lönd eiga
hagsmuna að gæta, að minnsta
kosti, í sambandi við framgang
þeirra. Norðurlandaráð er ekki
vettvangur fyrir þjóðþingmenn
til að „slá sér upp“ á ódýran
hátt með tillöguflutningi, sem
ætlaður er fólkinu í þeirra eigin
kjördæmi. Tillögur frá meðlim-
um ráðsins eru lagðar fyrir
nefndir áður en þær koma fram
á þinginu, og margar koma
aldrei fram, þar eð nefndirnar
ákveða, að ráðið skuli ekki
skipta sér af málinu.
F.V.: — Er ekki nijög líklegt,
að um þa'u bönd, er tengt hafa
Norðurlöndin saman, Iosni, þeg-
ar ljóst er að þau eiga ekki sam-
leið í mikilvægum þáttum utan-
ríkis- og efnahagsmála?
Ragnhildur: Nei. Þessi stað-
reynd gerir samstöðu Norður-
landanna enn nauðsynlegri. Sú
skcðun átti mjög miklu fylgi að
fagna á Norðurlandaráðsþing-
inu. Samstaða Norðurlanda er
menningarlegt öryggismál.
Það er engan veginn hægt að
gera þær kröfur til Norður-
landaráðs, að þar séu á einum
fundi teknar mikilvægustu
ákvarðanir í mjög viðkvæmum
pólitískum málum, sem allar
aðildarþjóðirnar varðar, og
snerta beinlínis grundvall-
aratriði pólitískrar stefnu-
mótunar stjórnmálaflokkanna á
Norðurlöndum. í þeim málum
er ekki við því að búast, að
sameiginleg niðurstaða náist á
einu stuttu þingi. Það er ekki
svo einfalt, að á Norðurlanda-
ráðsþingi þurfi aðeins nokkrir
að taka til máls, síðan sé lagt
saman og dregið frá, og allir
séu síðan sammála um niður-
stöðu dæmisins.
Umræðurnar er hins vegar
mjög þýðingarmiklar upp á
seinnitíma samstarf þjóðanna.
Hafréttarmálin hafa Norður-
löndin fjallað um á sameiginr
legum vettvangi innan Samein-
uðu þjóðanna, þó að endanleg
stefnumótun þeirra sem heild-
ar sé ekki fyrirlig'gjandi. Samt
eru þessi skoðanaskipti afar
þýðingarmikil. Hið sama er að
segja um orkumálin, sem hafa
verið tekin til umræðu hjá
Norðurlandaráði. Þau eru einn
mikilvægasti máiaflokkur þjóð-
anna um þessar mundir. Leitað
er framtíðarlausnar á orkumál-
um Norðurlandanna en enginn
sanngjam maður getur gert
kröfu til þess, að svo stórt mál
yrði til lykta leitt á einum
fundi.
FV 3 1975
65