Frjáls verslun - 01.06.1985, Blaðsíða 42

af landinu eöa andlát fellur fólk af
íbúaskrá en þjóöskráin geymir þó
áfram upplýsingar um menn. Þaö
var byrjaö á þjóöskránni áriö
1952 eftir sérstakt manntal."
Hver er megintilgangur þjóö-
skrár?
„Aðaltilgangur hennar er aö
stjórnvöld geti notaö hana sem
stjórntæki og grunn til að leggja á
skatta og innheimta ýmis gjöld til
samfélagsins, einnig má nefna
greiöslu almannatrygginga.
Stofnanir rikisins sem annast
þessa málaflokka hafa sínar eig-
in skrár er byggja á þjóöskránni.
Þjóöskráin er m.a. undirstaða
kjörskráa. I þjóöskrá eru ekki
aðrar upplýsingar en þær sem
minnst er mögulegt aö komast af
meö í þessum tilgangi og vissu-
lega ber aö fara mjög varlega í
alla upplýsingasöfnun af þessum
toga. Fyrirrennari minn í þessu
starfi hélt vel á þessum málum og
af varkárni og hér hefur þess ver-
iö gætt aö beita þessu tæki meö
varúð.“
Geymir þjóöskráin nokkur
viökvæm mál?
„I raun geymir hún aöeins hinar
opinberu upplýsingar sem auö-
velt er aö afla, þ.e. um búsetu og
aldur, hjúskaparstétt og þess
háttar. Kannski finnst mönnum
viökvæmt og óþarft aö hafa
þarna upplýsingar um trúfélög,
en þaö er hins vegar nauðsynlegt
vegna innheimtu sóknargjalda.
Þaö er þvi naumast um leyndar-
mál aö ræða aö minu viti, en samt
er ekki ástæöa til aö flíka þess-
um upplýsingum."
Tölvunefndin
„Fyrir utan opinberar stofnanir
sem þurfa að hafa þessar fram-
angreindu upplýsingar á reiðum
höndum hafa liknarfélög og ýmis
samtök fengiö leyfi til aö fá
nafnalista til fjöldadreifinga, en
ekki hefur veriö leyft aö aðilar
fengju slíka lista i auglýsinga-
skyni.
Þá má nefna aö fyrir utan þessi
atriði er þjóöskránni oft beitt til aö
ná úrtaki t.d. vegna skoðana-
kannana og hefur Hagvangur t.d.
fengið slíkt úrtak og til er einnig
aö félög fái aö keyra nafnalista
sína saman viö þjóöskrána til aö
leiðrétta heimilisföng Eftir aö
tölvunefndin svokallaöa tók til
starfa eftir lögunum um kerfis-
bundna skráningu um einkamál-
efni var notkun þjóöskrár í ýms-
um tilfellum háö leyfum nefndar-
innar og Hagstofan hefur leitaö
mjög til hennar um spurningar
varöandi þessi atriði enda tel ég
mjög gott og nauðsynlegt aö hafa
slíkan aöila til aö ráöfæra sig viö.
Fyrirtækjaskráin er á sama
hátt notuð til opinberra stjórn-
sýsluþarfa t.d. vegna skattamála
og hún nær yfir félög, stofnanir og
fyrirtæki í hinum ýmsu atvinnu-
greinum.
Siöan er nemendaskrá. Hún
tekur til allra nemenda frá síö-
asta vetri grunnskóla og út allt
skólakerfið, endar á háskóla. Þar
er skráö hvar nemendur eru
staddir i námi og var byrjað á
þessari skráningu veturinn 1966
til 1967. Meö þessari skrá geta
menntamálayfirvöld áttaö sig
betur á þörfum skólakerfisins og
42