Frjáls verslun - 01.02.1986, Blaðsíða 39

Opinber umsvif
— Ríkisumsvifin hafa verið gagn-
rýnd fyrir tvennt að erfitt hefur
reynst að spoma við vexti þeirra og
engir mælikvarðar séu til að meta
hagkvæmni þeirrar þjónustu sem
ríkið veitir.
„Það em gerðar vaxandi kröfur til
hins opinbera um aukna þjónustu og
það skiptir jafnt einstaklingana sem
atvinnulífið máli að við þeim kröfum
verði orðið þó auðvitað verði að
stefna að því á hverjum tíma að þjón-
ustan sé eins ódýr og framast er
unnt. Það er rétt að mjög erfitt er að
leggja mat á margt í opinberum
rekstri. Það er ekki gott að reikna út
framleiðni kennara. Það er erfitt að
reikna út afköst heilbrigðiskerfisins.
Þetta em erfiðleikar sem verður ekki
undan komist. Ég held hins vegar t.d.
hvað snertir heilbrigðisreksturinn að
það mat sé ekkert auðveldara þó
reksturinn sé í höndum einkaaðila. í
Bandaríkjunum er það meginrök-
semdin fyrir opinberri heilsugæslu
að þar með komi meira aðhald að
kostnaði einmitt vegna þess að sjúkl-
ingurinn einn og sér er ekki í að-
stöðu til að leggja mat á þá þjónustu
sem hann fær.“
— Nú átt þú sæti í verðlagsráði
þar sem ákvarðanir hafa verið teknar
um aukið frjálsræði í verðmyndun.
Að hve miklu leyti hefur þú tekið
þátt í þeim ákvörðunum?
„Ég hef í flestum tilvikum greitt
atkvæði á móti þeim ákvörðunum
þar sem mér finnst hafa verið gengið
til þess verks án nægilegs undirbún-
ings og á tímum sem veruleg hætta
yrði á að þetta frelsi yrði misnotað.
Við höfum ekki nægilegt yfirlit til að
draga ályktun um hvemig til hefur
tekist en ég er fyrir mitt leyti sann-
færður um að í ýmsum greinum hef-
ur þetta verið misnotað."
Stjómmálaþrýstingur
— Höfðu stúdentaóeirðimar í
Evrópu á námsámm þínum mikil
áhrif á pólitíska mótun þína?
„Ég var orðinn róttækur áður en
það var fínt ef svo má segja. Ég ald-
ist upp í róttækni frá blautu bams-
beini. Foreldrar mínir innprentuðu
mér að það væri réttlátt að allir nytu
jafns af lífsins gæðum og þau við-
horf hafa fallið mjög vel að minni
persónu og fest betur í sessi eftir því
sem á hefur liðið.“
— Ertu krati á skandinavíska
vísu?
„Stjórnmálaskoðanir mínar em til
vinstri. Ég er í Alþýðubandalaginu
og tel að gmndvallarsjónarmið Al-
þýðubandalagsins og mín falli sæmi-
lega vel saman. Hins vegar er erfitt
að skipa sér í flokk í öðmm löndum.
Til þess þarf maður að hafa meiri
yfirsýn yfir stjómmálin. Ég þekki að
vísu til í Danmörku og ég get ekki
svarað því með fullri vissu hvort ég
myndi kjósa fremur sósílademókrata
eða Socialisk Folkeparti."
— Nú hefur verið látið að því
liggja að þú sért undir miklum þrýst-
ingi frá Alþýðubandalaginu í starfi
þínu í verkalýðshreyfingunni. Hvaða
áhrif hefur það á þig?
„Flestir sem hafa fylgst með mál-
um á undanfömum ámm í verka-
lýðshreyfingunni hafa verið nokkuð
sammála um það að ég hafi tekið
ákvarðanir hér út frá því hver staðan
hefur verið innan verkalýðshreyfing-
arinnar og með hliðsjón af því sem
ég teldi verkalýðssamtökunum gagn-
ast best á hverjum tíma og ekki beð-
ið eftir neinum dagsskipunum af
hálfu pólistískra aðila. Það er hins
vegar alveg augljóst mál að allir
stjórnmálaflokkar reyna að hafa
áhrif á það sem gerist í öllum þjóð-
málahreyfingum í landinu. Auðvitað
er af hálfu stjómmálaflokkanna
reynt að hafa meiri áhrif á það sem
gerist í verkalýðshreyfingunni en í
hestamannafélagi norður í landi. En
stjórnmálaflokkamir hafa jafnvel
reynt að hafa áhrif á stjómarkjör í
slíkum samtökum."
Róstursamur friður
„Stjómmálaflokkamir reyna auð-
vitað að hafa áhrif á það sem gerist á
okkar vettvangi. Alþýðubandalagið
er ekki eitt um það. Og það sem snýr
að okkur sem em í forystu verka-
lýðssamtakanna hlýtur að vera að
meta málin eins skynsamlega og við
getum út frá aðstæðum á hverjum
tíma. Við emm ekki í aðstöðu til þess
að láta stjómast af tilburðum stjóm-
málamanna. Ég er í Alþýðubandalag-
inu vegna þess að ég tel að Alþýðu-
bandalagið sé sá flokkur sem standi
verkalýðshreyfingunni næst og sé sá
flokkur sem hafi bestan skilning á
baráttumálum hennar. Að því leyti
má segja að starf mitt á báðum svið-
um falli saman. Það er hins vegar
alveg Ijóst að afstaða mín til mála og
afstaða helstu forystumanna Alþýðu-
bandalagsins hefur ekki alltaf verið
sú sama og það er einfaldlega mál
sem við búum við í sæmilegum friði.“
— Var sá friður samin eða hefur
hann alltaf verið fyrir hendi?
„Við getum sagt að sá friður hafi
verið misjafnlega róstursamur.“
— Þjóðviljinn, sem blað verkalýðs
og stundum málgagn Alþýðubanda-
lagsins, hefur þá ekki haldið þennan
frið eftir síðustu samninga?
39