Frjáls verslun - 01.01.2000, Qupperneq 34
/BKtMMtf er Slefán Pálsson, aðalbanhastjóri Búnaðarbankans
Bankar ekki lengur bara bankar
I mhverfi og starfsemi fjár-
málafyrirtækja hafa breyst
I mjög mikið á undanförnum
árum samhliða þeim breytingum
sem gerðar hafa verið á lagaum-
hverfi fjármálamarkaðarins. Bank-
arnir, sem áður voru hefðbundnar
innlánsstofnanir, eru nú alhliða
ijármálafyrirtæki sem veita við-
skiptavinum allfjölbreytta fjármálaþjónustu. Samhliða þessu
hefur samkeppni aukist og skilin milli verkefna einstakra þátt-
takenda á markaði hafa minnkað.
Áður skiptist markaðurinn eftir einstökum þjónustuþáttum;
verðbréfafyrirtækin sinntu verðbréfamarkaðnum, tryggingafé-
lögin einbeittu sér að tryggingamarkaðnum, bankarnir sinntu
hefðbundnum bankamarkaði og stofnlán til Jjárfestinga voru að
stórum hluta í sérstökum fjárfestingarsjóðum. Nú er þetta allt
breytt, nú ríkir samkeppni á öllum sviðum.
Mikilvægi lagabreytínga í þessu samhengi er mikilvægt að
gera sér grein fyrir því hve þýðingarmiklu hlutverki þær laga-
breytingar, sem gerðar hafa verið um starfsemi Jjármálastofn-
ana, hafa gegnt í þessari þróun. Gaman hefur verið að fylgjast
með og vera þátttakandi í þessari þróun og
hafa mörg Jjármálafyrirtæki endur-
skipulagt starfsemi sína til að nýta
það svigrúm sem aukið frelsi á
markaði hefur gefið þeim.
Með nýju lögunum um við-
skiptabanka og sparisjóði frá
1996 var bönkunum veitt
heimild til að stunda verð-
bréfaviðskipti. Búnaðarbank-
inn var fyrstur til að nýta sér
þessa heimild og
stofnaði eig-
ið verð-
bréfa-
ð
Stefán Pálsson,aöalbankastjóri Búnaðarbankans,
ergestapenni að pessu sinni. Hann segir aö bank-
ar, sem áður voru hefðbundnar innlánsstofnanir,
séu nú alhliða fjármálafyrirtæki sem sinni inn-
lánum, verðbréfaviðskiptum, tryggingum ogstofn-
lánum til fjárfesta.
ínnan
bank
Búnaðarbankann Verðbréf, og
seldi um leið helmingshlut
sinn í Kaupþingi. Þetta var
mikið heillaspor fyrir bankann
og hefur gerbreytt umsvifum
hans og starfsemi. Nú getur
hann veitt alhliða bankaþjón-
ustu á öllum sviðum fjármála-
markaðar.
Formbreyting ríkisbankanna yfir í hlutafélög og síðan sala á
hlutabréfum í bönkunum til almennings og skráning á VÞI er
annað dæmi um lagabreytingu sem heíúr haft mikil áhrif.
Eg taldi mig reyndar vita að það væri mikill áhugi almenn-
ings, og þá sérstaklega viðskiptavina Búnaðarbankans, á að
eignast hlut í bankanum en ég verð að segja að sá gífurlegi áhugi
sem landsmenn hafa sýnt á að eignast hluti hefúr komið mér
þægilega á óvart. I dag eru hluthafar bankans um 35.000, sem er
langstærsti hluthafahópur í einu fyrirtæki á Islandi og án efa
heimsmet ef miðað er við höfðatölu. Því miður hafa flestir eign-
ast minni hlut en þeir hafa óskað eftír vegna þess hve eftírspurn-
in hefur verið langt umfram framboð. Eg geri því ráð Jýrir að rík-
ið haldi áfram sölu á bönkunum með svipuðu sniði og verið hef-
ur þar sem almenningi gefst tækifæri á að eignast hluti.
Miklar breytingar fram undan Undanfarin ár hafa verið við-
burðarík og ekki leikur vafi á að við munum sjá enn frekari
breytingar á næstu árum. Bankaviðskipti eru í auknum mæli að
færast yfir á Netið og hvers konar sjálfvirkni og sjálfsafgreiðsla
eykst hröðum skrefúm. Samhliða þessu eru útibúin að breytast
og áhersla á alhliða íjármálaráðgjöf og söluhlutverk útibúanna
er að aukast á ýmiss konar þjónustu. Fyrstu skrefin hafa einnig
verið stigin í alþjóðavæðingu bankanna og þeir hafa einnig ver-
ið að stíga sín fyrstu skref á tryggingamarkaði. Þannig hefur
Búnaðarbankinn t.d. rekið erlenda verðbréfasjóði sem skráðir
eru í Lúxemborg í nokkurn tíma og á nú hluta í líftryggingarfé-
laginu Samlífi hf. Eg geri ráð fyrir að innan skamms verði bank-
arnir almennt komnir með starfsstöðvar erlendis og þá jafnvel í
nokkrum löndum til að geta veitt viðskiptavinum sínum betri
þjónustu.
ans,
Sameining banka Mikil umræða hefur einnig verið um sam-
einingu bankastofnana. í því máli held ég að mikilvægt sé að
tryggja að virk samkeppni ríki og gæta þarf að því að einingar
verði ekki of stórar miðað við íslenskar aðstæður. Best er að
leyfa markaðnum að ráða, því á endanum eru það auðvitað við-
skiptavinir og hluthafar hvers banka sem ákveða framtíð hans.
Þeir bankar sem ekki veita viðskiptavinum sínum persónulega
og framsækna Jjármálaþjónustu á viðunandi verði munu ekki
eiga framtíð Jýrir sér. Þeir bankar sem hins vegar eru vel rekn-
ir og laga þjónustu sína að kröfum markaðarins hverju sinni
munu nú sem fyrr standa upp úr og geta horft björtum augum
fram á veginn. SD
Stefán Pálsson, bankastjóri Búnaðarbankans, segir í grein sinni: „Eg geri því ráð
fyrir að ríkið haldi áfram sölu á bönkunum með sviþuðu sniði og verið hefurþar
sem almenningi gefst tœkifœri á að eignast hluti. “