Frjáls verslun - 01.01.2000, Blaðsíða 21
FORSÍÐUGREIN
in voru boðin völdum íslenskum fagflárfestum og fjármálalyr-
irtækjum. Fjórir ijárfestar keyptu: FBA, Landsbankinn, Bún-
aðarbankinn og eignarhaldsfélagið Hof. A þessum tíma vakti
mikla athygli að viðskiptabankarnir tveir, Landsbankinn og
Búnaðarbankinn, skyldu taka áhættuna og kaupa hlut í fyrir-
tækinu af bandarískum áhættufjárfestum - sem og FBA sem á
þessum tíma var enn í meirihlutaeign ríkisins. Þessir ijórir ijár-
festarkeyptu bréfin á genginu 17,0 af bandarísku ijárfestunum
en hafa síðan selt nokkurn hluta þeirra aftur út á markaðinn.
Þessi hlutabréf voru í svonefndum B-flokki sem er sami flokk-
ur og önnur hlutabréf í deCODE genetics Inc. sem seld hafa
verið á Islandi. B-flokkur bréfanna breytist í almennan flokk
við skráningu félagsins á almennum hlutbréfamarkaði í
Bandaríkjunum í hlutfallinu einn á móti einum. Heimilt er að
kaupa og selja hluti í B-flokki innan Islands, þ.e. rnilli íslenskra
lögaðila, en hlutabréfm má ekki selja bandarískum lögaðila
fyrr en 180 dögum, sex mánuðum, eftir að félagið hefur verið
skráð á viðurkenndum verðbréfamarkaði í Bandaríkjunum.
Þessar tvær hlutabréfasölur á Islandi, 9% í febrúar ‘98 og
17% í júní ‘99, eru það umfangsmiklar að þær svara til fjórð-
ungs, 26%, allra útgefinna hlutabréfa í félaginu.
Ófullnægjandi upplýsingar valda titringi Við þessa sölu reynd-
ist heildarijöldi hluta í deCODE genetics Inc. vera orðinn 29,5
milljónir hluta en hann var 24 milljónir hluta eftir útboðið í febr-
úar 1998, ári áður. I Morgunpunktum Kaupþings hinn 21. júní
í fyrrasumar var sérstaklega vakin athygli á þessu. Þar sagði:
„Við þetta tækifæri kom fram að hlutafé hefði verið aukið nokk-
uð á síðustu mánuðum og er nú 29,5 milljónir hluta en var 22
milljónir hluta í ársbyijun 1998 er hlutabréf i deCODE voru
fyrst boðin innlendum ijárfestum. Við það tækifæri var gefin út
útboðslýsing þar sem því var lýst yfir að ekki væri fyrirhugað
að auka hlutafé félagsins frekar fyrr en að skráningu á erlend-
um hlutabréfamarkaði kæmi. Því kemur það nokkuð á óvart að
forráðamenn félagsins hafi í það minnsta ekki tilkynnt um
þessa aukningu áður en til hennar kom.
Það er einnig umhugsunarefni að þrír af stærstu aðilum á
innlendum verðbréfamarkaði skuli með svo afgerandi hætti
stuðla að lakari upplýsingagjöf á innlendum hlutabréfamark-
aði. Islensk erfðagreining og móðurfyrirtæki þess, deCODE
genetics Inc., hafa litlar sem engar upplýsingar gefið um
rekstur sinn opinberlega frá því hlutabréf í deCODE genetics
voru fyrst boðin innlendum ijárfestum til kaups. Þá hefur fé-
lagið heldur ekki aðspurt gefið upp útgefið hlutafé og þrátt
fyrir að segja megi að slíkar upplýsingar séu nauðsynlegar
forsendur við ljárfestingarákvörðun, hefur þessi upplýsinga-
skortur lítil áhrif haft á kaupáhuga fjárfesta. Þetta kann þó
eitthvað að breytast með auknu framboði hlutabréfa hér inn-
anlands.“ Svo mörg voru þau orð í Morgunpunktum Kaup-
þings frá júní í fyrra. Býsna hart að orði kveðið.
Tap af rekstri I skýrslu sem deCODE genetics Inc. gaf í júní
á liðnu ári segir að tekjur Islenskrar erfðagreiningar, en
PricewaterhouseCoopers eru endurskoðendur fyrirtæksins,
hafi verið 0 kr. bæði árin 1996 og 1997 en eftir samninginn við
Hoffman-La Roche hafi þær orðið 12,7 milljónir dollara á árinu
1998, þ.e. um 914 milljónir, en ekki dugað tíl og hafi fyrirtækið
verið rekið með um 6,6 milljóna dollara tapi það ár; 475 milljón-
um króna. íslensk erfðagreining gaf þessar upplýsingar á síð-
asta sumri og birti í bók Frjálsrar verslunar, 100 stærstu. Upp-
lýsingar um reksturinn hafa því verið sendar út á markaðinn.
Það verður ekki af fyrirtækinu tekið í rökræðum um slælega
upplýsingagjöf þess.
Bóla eða séní? Kári á sér marga harða andstæðinga, eins og
gengur um mann í framlínu viðskipta. Þeir segja að hann sé bóla.
Fyrirtækið hafi ekki skilað neinu, ekki sýnt neitt og ekki unnið
tíl neinna vísindaaireka til að réttlæta svo hátt verð á hlutabréf-
um og svo mikinn meðbyr í fjölmiðlum og á meðal fólks. Hann
hefur þó altént byggt upp 250 til 300 manna fyrirtæki, gefið ijöl-
mörgum íslenskum menntamönnum erlendis tækifæri á að flytja
heim til íslands. Og hann verður fyrsti íslenski forstjórinn í „ís-
lensku fyrirtæki" skráðu á Nasdaq hlutabréfamarkaðnum í
Bandaríkjunum. En kannski rennur allt út í sandinn eftír tíu til
fimmtán ár og þá geta efsemdamenn sagt að þeir hafi allan tím-
ann sagt þetta og séð þetta fyrir. „Eg vissi það, ég sagði það.“ S3
Átt þú eftir að ganga frá tífeyrismálum þínum?
íslenski Ufeyrissjódurinn er traustur lífeyrissjóður í vörslu Landsbréfa hf. Með aðild að
íslenska lífeyrissjóðnum tryggir þú þér fjölbreytta þjónustu og góða ávöxtun lífeyris. Hafðu
samband við sérfræðinga Landsbréfa í lífeyrismálum eða ráðgjafa í næsta Landsbanka.
www.landsbref.is
21