Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1942, Síða 21
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
405
EGAR við vöknuðum næsta
morgun, mánudaginn 26.
september, var ófagurt út að líta.
Að vísu sáum við ekki langt, því
bæði voru baðstofugluggarnir
hálffullir af snjó, og var hríð-
in úti svo dimm að ekki sást
nema stutt. Þegar við náðum tali
af heimamönnum töldu þeir að
sett hefði niður talsverðan snjó
um nóttina, en þó mundi okkur
fært að komast vestur yfir Vatns
skarðið, því að rifið hefði af há-
vöðum þar á leiðinni.
Ákváðum við því að hafa okk-
ur sem fyrst af stað og bíða ekki
eftir því, að meiri ófærð kæmi.
Okkur var borið súrt skyr í stór-
um diskum og nýmjólk með, man
jeg að mikið var í hverjum diski.
Okkur var fært þetta fram í
stofu. Setti þá hroll að okkur
Theodór þegar við fóruní að
borða skyrið, og gátum við ekki
gert nema hálf skil því, sem
okkur var ætlað. Aftur á móti
borðuðu Mývetningarnir eigi að-
eins sinn skammt allan, heldur
drógu okkur einnig að landi.
Varð það þeim til hitagjafar og
hjálpar þegar út í hríðina kom,
því að súra skyrið var undir-
stöðugott. Vorum við Theodór
því ólíkt lakar undir það búnir
að mæta illviðrinu.
Við riðum hver á eftir öðrum
vestur með Vatnshlíðarvatni, og
sáum við vel glitta í það hægra
megin við okkur. Var Steingrím-
ur jafnan á undan og rjeði ferð-
inni. Vegurinn lá þá upp á háa
hóla, en á milli þeirar voru kvos-
ir, sem ófærð var í, svo að stund-
um þurftum við að ganga spöl
og spöl.
Þegar vestur á fjallið kom
jókst hríðin að mun, einkum var
veðurhæðin þar meiri. Lagðist
klakagríma yfir vangana á okk-
ur, einkum þeim megin, sem
sneri í veðrið. Mjer var þá orðið
mjög kalt, þótt jeg hefði ekki
orð á því.
Við munum ekki hafa talað
mikið saman, haldur róið áfram
þegjandi hver á eftir öðrum.
Loksins tók að rofa til og
kyrra, er halla fór ofan í Svart-
árdalinn og fórum við af baki,
er við vorum komnir niður í lág-
ina sunnan við Gil. Þar lá þá veg-
urinn ofan í dalinn. Leið mjer þá
mjög illa og var víst ekki bjart-
sýnn, en fjelagar mínir dustuðu
mig til og sögðu að mjer hefði
verið nær að borða meira af skyr-
inu um morginn, þá hefði mjer
verið hlýrra. —
Ekki mun mig hafa órað fyrir
því þá, að á þessum slóðum
mundi jeg síðar njóta nokkurra
bestu ára æfi minnar, er jeg var
prestur á Bergstöðum, og fór
þama oft um í fögru veðri og í
fylgd með góðvinum.
Eftir litla töf í láginni var
haldið út Gilseyrarnar að Ból-
staðarhlíð. Þar fengum við að
koma inn í stofu og heytuggu
handa hestunum. En kalt var í
stofunni ofnlausri, og leist okkur
ekki að dvelja þar lengi.
Theodór hafði blikkdós í tösku
sinni, sem eitthvert súpuefni var
í. Fengum við heitt vatn hjá hús-
freyjunni í stórri skál, settum
súpuefnið þar í og drukkum
þetta svo úr bollum. Hitnaði okk-
ur dálítið af þessu.
Þegar út kom, var enn hríðar-
veður, en ólíkt kyrrara en uppi
á Vatnsskarðinu, enda er Svart-
árdalur einhver mesta veðursæfd
arsveit, sem jeg hefi þekkt.
★
IÐ hjeldum nú sem leið lá
niður með Svartá að Ytra-
Tungukoti, og spurðum við þar
um, hvernig Blanda mundi vera
yfirferðar. Þekkti Steingrímur
að vísu svokallað Móvað þar
skammt frá, en óttaðist að þar
kynni nú að vera of djúpt, vegna
úrkomunnar undanfarið. Sá, sem
við höfðum tal af, hugði þá, að
takast mundi fyrir okkur að
komast þarna yfir ána. Lögðum
við því út í hana og var Stein-
grímur á undan. Krapaför voru
mikil, og lá við að mig sundlaði,
en af því að hún var svo djúp, en
hesturinn minn ekki hár, þá
þorði jeg ekki að kreppa mig í
hnakknum eins mikið og hinir,
og varð það til þess, að jeg fylti
annað stígvjelið mitt með jökul-
vatni.
Þegar yfir um kom tók við
brött brekka upp að bænum
Tungunesi, sem við stefndum að,
var þar ósljett undir og ófærð í
lautunum, svo að við urðum að
fara af baki og ganga. Jeg mun
hafa orðið að taka þá á allri
minni orku, en einhvernveginn
brölti jeg þettá eins og hinir.
Þégar komið var heim að
Tungunesi var rætt um, hvað
gera skyldi, setjast að eða halda
út í hríðina og ófærðina yfir
hálsinn, sem yfir þurfti að fara
í Svínadalinn. Þótti ráðlegast að
beiðast þama gistingar, því að
við Theodór munum varla hafa
verið færir um meira þann dag-
inn, hvað sem hinum eldri og
harðari hefði tekist.
Við vorum því næst leiddir inn
í baðstofu, en hestamir látnir í
hús og gefið hey.
* ★
JSBÓNDINN, inerkisbónd-
inn góðkunni, Erlendur
dannebrogsmaður Pálmason, var
ekki heima þegar við komum, en
kom litlu síðar. Hafði hann verið
á búnaðarfjelagsfundi frammi á
Guðlaugsstöðum daginn áður, og
gist þar um nóttina hjá Jóni
Guðmundssyni bónda þar, föður
Jóns alþm. í Stóradal, sem er ný-
látinn. — Var svo mikið bænda-
val í dölunum í Austur-Húna-
vatnssýslu á þeim árum, að óvíða
munu þá jafnmargir gáfumenn
hafa búið, á ekki stærra svæði.
Erlendur var mjög ræðinn og
skemtilegur, hlýlegur í viðmóti
og reyndist hann mjer hinn um-
hyggjusamasti, er jeg þurfti
hjálpar hans við í lasleika mín-
um. Sögðu samferðamenn mínir
honum af ferðum okkar og þau
tíðindi að norðan, sem hann fýsti
að heyra. Voru langferðamenn á
þeim árum aðalfregnberarnir
sveita og landshluta á milli, því
að þá voru póstferðir mjög
strjálar, en hvorki símar komnir
nje útvarp. Varð Steingrímur
mest fyrir því að halda uppi við-
ræðum við Erlend, bæði af því að
hann var fróðastur um þau efni,
sem hinn hafði mesta ánægju um
að tala og auk þess þekkti Er-
lendur föður hans, Jón alþm. á
Gautlöndum, sem oft hafði kom-
ið þar á þingferðum sínum.
Litlu eftir að við settumst að
í Tungunesi, setti að mjer köldu-