Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1961, Page 12

Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1961, Page 12
592 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS Þórir Bergsson: IIPPBOÐ — Smasaga — EINN fagran vordag þegar sólin skein og volgur blær strauk um vanga en jörðin angaði af ungum gróðri fékk.eg að ríða með föður mínum, sem var prestur og bóndi, á uppboð er haldið var í Dal. Þetta var á síðasta tug aldarinnar sem leið, á góðum og friðsælum tím- um. Skemmtanir voru þá ekki fjölbreyttar né daglegir viðburðir í sveitinni. Uppboð, sem þá voru nefnd „aksjónir“ voru talin góð skemmtun meðal unglinga og barna. Þau voru venjulega, eða ætíð haldin á vorin, oftast snemma í júní. Safnaðist oft, er tíð var góð, múgur og margmenni saman á uppboðsstað, einkum þó karl- menn, en þó talsvert af konum, ungum og gömlum. Tildrög þessara mannfunda voru venjulega sorgarsaga. Oft dauði húsbóndans, stundum manns á bezta aldri frá konu og ungum börnum. Lungnabólgan lagði þá fjölda fólks í gröfina, bæði börn og svo fólk á öllum aldri. Einkum þó karlmenn, er sökum verka sinna ofkældust á vorin, þegar viðnámsþróttur var minnstur eftir veturinn. Meðui við þessari veiki voru engin nema bakstrar, sem lagðir voru á brjóst sjúklingsins, stundum ein matskeið af sjerrí- víni við og við. Svo og hómó- patameðul: 2 dropar úr A-glasi 3svar á dag og 3 dropar úr B- glasi 2svar á dag. Þótti oft gefast vel. En, sem sagt, því raiður, dó margur á bezta aldri. Ef til vill hefur mér flögrað þetta í huga, er eg reið áleiðis að Dal með föður mínum, en það átti þar ekki djúpar rætur. Engin sorgarský huldu heiðríkju himins míns á þeim árum. Samúð for- eldra minna með ekkjum, mun- aðarleysingjum og öðrum syrgj- endum náði þó til mín, en sú tilfinning var á annan hátt, en síðar varð, er aldur og þroski óx. Nú var öll náttúran að lifna og gróa um tún og haga, einnig grös og blóm á leiðum þeirra er í kirkjugarðinum hvíldu, djúpt í dimmri mold og gátu ekki lengur unnið fyrir konu og börnum. Menn komu ríðandi úr öllum átt- um, því Dalur var í miðri sveit að heita mátti. Já, bæði ungir og gamlir. Sumir aðeins að gamni sínu til hressingar og upplyfting- ar úr hversdagsleika hins stríð- andi lífs. Aðrir af gróðahug, krækja í eitthvað ódýrt og þarf- legt og svo margir af forvitni. Þar gátu menn og fundizt, spjall- að saman og rekið mörg erindi er þeir áttu við aðra menn. Og þegar uppboðið hófst var fjöldi fólks saman kominn á hlaðinu á Dal, og svo inni í bænum. Sýslumaðurinn kom aldrei fram í okkar sveit sjálfur til þess að framkvæma uppboðin. Hann fól það jafnan hreppstjóranum íHall- grímsstaðahreppi enda gerði hreppstjórinn það með skörungs- skap og trúmennsku. Þórir Bergsson Þau voru tildrög uppboðsins í Dal, að bóndinn þar, rúmlega þrítugur efnismaður, hafði dáið úr lungnabólgu, þá á útmánuðum, frá konu og tveimur dætrum, fimm og tveggja ára. Hann hafði verið í hópi greindustu, og bezt mennt- uðu bænda sveitarinnar, íþrótta- maður góður, t. d. sundkennari okkar unglinganna. Þar í sveit var sundlaug góð og byrjuðu drengir að læra sund um níu eða tíu ára aldur. Vorkuldarnir voru oft naprir þarna á takmörkum hins byggjanlega heims og dauð- inn sat á gægjum bak við hret- klakkana í norðvestri. Nú hafði hann hremmt þennan ágæta og vinsæla bónda. Við faðir minn og eg riðum í hlað, rétt áður en uppboðið hófst. Fáar húsfreyur voru þar staddar, aftur á móti margt af ungum stúlkum og drengjum. Eg þekkti flesta er þar voru. Þarna stóð Símon skáld og horfði á hóp- inn. Eg hafði ekki séð hann síð- an hann kom til okkar þá um vet- urinn. Eg lá þá veikur, með háan sótthita og tak í brjósti, líklega lungnabólga. Hann sat þá í rökkr- inu inni í svefnherbergi foreldra i \

x

Lesbók Morgunblaðsins

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.