Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1961, Page 41
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
621
var, voru svo nærri þeim á „Von“,
að þeir vissu vel hvorir um aðra.
Og þeir sáu hana, er hún var
komin með segl og að hún fór
norður, því að veður var bjart,
þó að hvasst væri, og tunglsbirta.
Þeir vissu, að slíkt átti sér ekki
stað, nema legufærin hefðu bil-
að. Vindur heldur vestlægðist um
nóttina, og um birtinguna um
morguninn í byrjun suðurfallsins
gekk vindur enn meir í vestur
eða norðvestur, svo að það fór
að verða leiði í land. „Leystu þeir
þá upp“, eins og það var kallað,
settu upp segl og höfðu horfu á
Súgandafjörð og komu þar að
landi í sína vör eftir 2Vi—3 tíma
siglingu. Þeir sögðu frá því, sem
þeir vissu um „Von“ og að hún
myndi ekki hafa náð lendingu nær
en fyrir norðan Djúp, en gáfu þó
góða von um heimkomu þeirra,
þegar veður lægði og gengi til
annarar áttar. Það sem þeir sögðu
af sínum ferðum, auk þess, sem
sagt hefur verið, hefur gleymsk-
an og tíminn breitt yfir eins og
svo margt annað, sem er aðeins
endurtekning á daglega lífinu.
Eins og sagt hefir verið frá um
veður í Rekavík og þar norður
frá, þá var það mjög líkt í Súg-
andafirði, nema hvað staðhættir
voru aðrir. Öll vikan gekk á ýmsu
með veður, norðan eða vestan. Þó
var snjóleysi og oft frekar gott
veður á landi, en ekki kom „Von“
og engar fregnir af henni, sem
ekki var heldur að vænta, þar sem
vitað var, að hún mundi ómögu-
lega hafa getað náð landi fyrir
vestan Djúp. En það höfðu komið
dagar, sem virtust vera hagstæðir
til heimkomu, þó að fjær væri eða
fyrir norðan Djúp, en vonirnar
um komu þeirra urðu að engu.
Fjórir af mönnunum á „Von“
áttu konuy og ung börn, og má
ætla, að strax hafi einhvar kvíði
átt þar heima. Og fjarveran lengd-
ist og vonir manna um heimkom-
una voru alltaf að smádofna. Og
þegar sunnudagurinn rann upp
heiður og fagur, mun hann hafa
geymt síðustu vonina í skauti sínu.
Þegar Stefanía, kona Guðmund-
ar í Vatnadal, vaknaði þennan
sunnudagsmorgun, þá hnerraði
hún mikið, en það var sagt, að sá
sem hnerraði í rúmi sínu að
sunnudagsmorgni, að honum
mundi bætast eitthvað í hinni ný-
byrjuðu viku. Hún sagði, að hún
byggist ekki við að sér mundi
bætast neitt í vikunni, en fólkið
í baðstofunni sagði við hana, að
ef hún fengi mann sinn heilan og
lifandi heim, þá væri það meira
en smámunir.
Um hádegisbilið sá fólk á Stað,
Gelti og Norðureyri bát, sem kom
fyrir Gölt og reri inn fjörðinn.
Þetta hlaut að vera „Von“. Við
getum hugsað, að það hafi farið
um fólkið eins og hlýir straumar
af gleði við þessa sýn, því að
það er þungt áfall fyrir lítið
byggðarlag að missa þó ekki sé
stærri hópur af sínum úrvals-
mönnum í einu.
Það var verið að lesa sunnu-
dagslesturinn í báðum endum
baðstofunnar á Suðureyri, þegar
þeir lentu, svo að enginn sá til
þeirra, þegar þeir voru að lenda.
En þó sá maður í þeim enda bað-
stofunnar, sem út eftir sneri,
manna umferð á mölunum og
taldi sig þekkja hverjir það væru.
Hann mun hafa ætlað að láta
fólkið í hinum endanum, þar sem
formaðurinn og hans fólk átti
heima, vita um, en þil var í milli,
og hafði hann ekki gert það, þeg-
ar málrómur þeirra heyrðist
frammi í bænum og niðri á gólf-
inu og tilkynnti komu þeirra.
Þó að þessi heimilisguðsþjón-
usta hafi verið með meiri alvöru og
bænaranda en almennt, þá mun
hið hljóða þakklæti, sem nokkur
hjörtu fluttu í lok hennar hafa
verið helgast og háleitast af því
öllu.
Allir munu hafa keppzt sem
mest við að komast heim, en þó
tók Kristján þá alla heim til að
veita þeim einhverja hressingu
eftir hina löngu og erfiðu för að
norðan. Þeir Guðmundur höfðu
báðir land undir fæti heim, en
þeir Jón og Sveinbjörn voru flutt-
ir yfir að Norðureyri.
Að loknum sunnudagslestrinum
í Selárdal, meðan verið var að
búa til miðdagsmatinn, gengu þau
hjónin, Þorvaldur Gissurarson og
Sigríður kona hans út á tún og
leiddu milli sín hana li^lu dótt-
ur sína, sem var á þriðja ári.
Þetta sýnir, hvað veðrið var
indælt þennan dag. Þá sjá þau
mann koma inn yfir Hafnargilið.
Og svo sáu þau á hann innar og
fannst sem það væri Sveinbjörn.
Og er hann kom inn yfir Leitið,
þekktu þau, að það var hann, og
var heimkoma hans sem hinna
fagnaðarstund, því að hann hafði
verið í Selárdal hjá Þorvaldi og
systrum hans síðan nokkru fyrir
fermingu og var sem hluti af fjöl-
skyldunni þar, auk þess sem
frændsemi var þar í milli. Hann
mun hafa komið síðastur heim til
sín af þeim félögum á „Von“, þó
að litlu munaði.
Svona eru sögurnar af sænum.
Þær gerast og gleymast og verða
að hversdagsleika, sem ekki þykir
í frásögur færandi. En „þegar
mikils þarf með“, þá koma mik-
ilmennin í ljós, þó að á öðrum
tímum beri þau ekki höfuðið
hærra en aðrir menn.
Valdemar Þorvaldsson.
f