Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1985, Qupperneq 18

Þrjú Ijóð
ítölsk Ijóð
eftir Podvodný Preklad
Þorgeir Þorgeirsson þýddi
Steinar V. Árnason þýddi
Ljóðin eru eftir nokkur helstu stórskáld ítala á þessari öld. Þetta eru „Gli Ermet-
isti“, lokaðir, þungir og tregafullir í stíl sínum og tjáningu á erfiðum umbrotatímum
a.m.k. Montale sem líklega er frægastur og dó fyrir skömmu (1982).
Vínskapsþula
Einn og tveir og allir þeir
sem ekkert skilja,
þrír og fjórir furðustórir
meðfrosinn vilja,
fímm ogsexogsjö ogátta
utangátta,
níu tíu ellefu tólf
takmarkaðir
giskagiaðir
glamuryrðaviðmælendur
með hlýjar hendur
hæglátlega í vösunum,
vinskapinn í nösunum.
Nú sem stendur
storma ég
stundvíslega á krána.
Tek mér í aðra tána,
tæmi þar úrglösunum
oggrána.
Heiðursamkvæmi
Hundslegt hagsmunaflaður,
heiðursamkvæmisblaður,
bull,
brennivínsull.
Enginn maður
alvarlega kátur
né öskrandi glaður;
nema fjærstödd kona
með klingjandi hlátur
kemur svona
hnellin ogbrellin
íhuga minn
en hröklast fljótlega þaðan
í heiðursamkvæmið inn.
Skál!
Enginn spyrhvaðan
konuna beri nú að.
Skál!
Enginn spyr hvað
sé orðið af hennar forðum svo dýrmætu sál.
Og svo er nú það.
Blysför
Viðgengum íblysför tilskáldsins ogskjölluðum hann
nokkuð skærum rómi,
en skáldið gladdist virtavel er hann fann
sér veitast sómi.
Þá tókst okkur líka með sæmdarhótum ogsann
aðsumradómi
allvel aðleyna þann háttvirta heiðursmann
hugar vors tómi.
Höfundur Ijóðanna fæddist áriö 1933 I Ledová Zeme en kom til höfuöborgarinnar Prag áriö
1959. FL'iöi vesturyfir, langþreyttur á stríöi við yfirvöldin. Dö útlægur 1978. Ljóð hans eru fáum
kunn en þvl betur metin af þeim sem I þau hafa komist. Þýðandinn sjálfur er einn dyggasíi
aðdáandi skáldsins.
EUGENIO MONTALE
Við sjávarsíðuna
Þaðh vessir meir og myrkrið rifnar íhengla
ogskugginn ágrindverkinu
skjögrar til ogfrá. Of seint...
Efþú viltráða þérsjálf. Ofan úr pálmanum
hratar rottan og elding er hlaupin ístofninn
þú starir oglöngu augnhárin þín tifa
íbláhvítum bjarma.
(„II lungomare “1939)
Eugenio Montale (1896—1982)
FráGenúa. Hlaut Nóbelsverðlaunin 1975.
UMBERTO SABA
Geitin
Ég talaði viðgeit
hún stóð úti íhaganum tjóðruð
södd og blaut og ein
ogjarmaði hátt
í rödd hennar var eitth vað
svo náskylt minni eigin kvöl
að ég svaraði á sama hátt
fyrst í fáti en svo aftur
þvíkvölin er eilíf
íþessarigeit með semískan svip
heyrði ég kveinstafi alls hins illa
íheimihér
(„La capra“1909)
Umberto Saba (1883—1957)
Var frá Trieste. Móðir hans var gyðingur.
GIUSEPPE UNGARETTI
Fljótin mín
Éghefst við undir limlesta trénu
sem hjarir enn á hæðinni
hér er ekki meira líf
en íauðu sirkustjaldi
að lokinni sýningu
ogéghorfiá skýin líða hægt
fyrir tunglið
ímorgun vaknaðiég
ískríni í vatninu
eftir heilagan svefn
Isonzofljótið hafði fínslípað mig
eins ogaðra steina í farvegi sínum
Ég skreiddist á fjóra fætur
ogfleytti mérfurðu fímur
yfírá bakkann
Égkraupniður
hjá klæðum mínum
illþefjandi af stríði
og hneigði höfuðið tiljarðar
eins og Bedúíni
aðtignasólina
Svona erlsonzo
hér hef égfundið best
agnarsmæð mín
íalheimi þessum
Giuseppe Ungaretti (1888-1970)
Fæddist I Alexandriu I Egyptalandi en af Itölskum foreldrum sem voru aö uppruna fátækt bændafólk úr
sveitinni við Lucca I Toscana þar sem fljótiö Serchio rennur. Komst til náms I Parls. Byrjaði að yrkja að
táði meðan hann var skotgrafahermaöur I liði Itala I heimstyrjöldinni fym I langdregnu vamarstrlði þeirra
gegn Austurrikismönnum viö Isonzo-fljótið.
Kvölmín erstærst
þegarsamhljóminu vantar
en þessar ósýnilegu hendur
sem núa migoghugga
veita mérsérstaka fmun
Lokið erköflum ílífimínu
það eru fljótin mín
Þarna er Serchio
sem áarmínirjusu af
íþúsundirára
búandfólkið mitt
faðirminn ogmóðir
Þarna erNíI
sem sá migfæðast og vaxa úrgrasi
og brenna afþekkingarþorsta
á víðrisléttu.
Ogþarna erSigna
ég byltist ígrugginu hennar
ogfann migsjálfan.
Þetta eru fljótin mín
talin viðlsonzo
Ogþarna blikar þrá mín
íþeim öllum
núaðnóttu
þegar Iífmitt blaktir
í fölum skugga. („I fíumi“ 1916)
18