Morgunblaðið - 28.01.2001, Blaðsíða 1
MORGUNBLAÐIÐ 28. JANÚAR 2001
23. TBL. 89. ÁRG. SUNNUDAGUR 28. JANÚAR 2001 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
Associated Pre
Kólumbíska nóbelsskáldið Gabriel García
Márquez er um þessar mundir að ljúka
við ritun fyrsta bindis sjálfsævisögu sinn-
ar og kemur það út síðar á þessu ári. Í
dag, sunnudag, birta dagblöð víða um
heim fyrsta kafla sjálfsævisögunnar og
er Morgunblaðið eitt þeirra. / 6
B
GÆTI ÞETTA
HVERGI NEMA Í
HAFNARFIRÐI
30
Hagkvæmnin veltur
á fjölskyldugerð
10 22
Jafnrétti fyrir
stráka og stelpur
INDVERSKIR embættismenn
sögðu í gær, laugardag, að um 2.500
lík hefðu fundist í húsarústum í kjöl-
far jarðskjálftans sem varð á Indlandi
á föstudagsmorgun. Indverskir fjöl-
miðlar höfðu eftir Haren Pandya, inn-
anríkisráðherra í Gujarat-ríki, þar
sem skjálftinn varð, að tala látinna
„gæti verið um 10.000“, en fregnir af
manntjóni af völdum skálftans voru
ákaflega misvísandi í gær. „Talan fer
hvarvetna hækkandi,“ sagði Pandya.
Þeir sem komust lífs af úr skjálft-
anum, biðu í gær eftir því að tjöld og
annar neyðarbúnaður bærist. Að
sögn fréttamanns CNN-sjónvarpsins
ríkir mikil óánægja með það hversu
hægt hefur gengið að koma nauðsyn-
legum búnaði, svo sem stórum krön-
um, til að nota við björgunaraðgerðir í
húsarústum, þangað sem þeirra er
þörf. Yfir 100 fjölhæða hús, og fjöldi
smærri bygginga, hrundu sem spila-
borgir í skjálftanum.
Björgunarfólk þarf á að halda allt
að þrjátíu þúsund tjöldum til að
skjóta skjólshúsi yfir þá sem misstu
heimili sín í skjálftanum, en hann
mældist 7,9 stig, að því er Pandya
greindi frá. Þá er einnig brýn þörf á
mat og læknisaðstoð.
Harðastur var skjálftinn í borginni
Bhuj, sem er um 20 km frá upptökum
skjálftans. Hátt settur embættismað-
ur í björgunarmiðstöð hins opinbera
sagði í gærmorgun, að af þeim sem
staðfest hafi verið að séu látnir hafi
um 1.500 verið í Bhuj.
Talið er að önnur tíu þúsund manns
séu grafin í rústum í borginni, og
sagði embættismaðurinn að áætla
mætti að af þeim væru um 5.000 látn-
ir. Meðal þeirra eru rúmlega 400 börn
sem höfðu verið á skólasamkomu í til-
efni af þjóðhátíðardegi Indlands.
Hrundi skólabyggingin til grunna í
skjálftanum.
Skjálftans varð einnig vart í ná-
grannaríkinu Pakistan, og létust 13
manns þar af hans völdum. Hafa pak-
istönsk stjórnvöld boðist til að senda
neyðaraðstoð til fórnarlamba skjálft-
ans í Indlandi. Boð um neyðaraðstoð
hafa borist hvaðanæva úr heiminum.
Í gær, laugardag, bar indverska
stjórnin til baka fregnir um að mikill
olíuflekkur hefði breiðst út fyrir utan
strönd Gujarat í kjölfar skjálftans.
Ekki hafði fengist óháð staðfesting á
fullyrðingu stjórnarinnar.
Blaðið Hindustan Times greindi frá
því að olían hefði borist í sjóinn nærri
Kandla, stærstu hafnarborg Ind-
lands, og færi stækkandi. Hafði blaðið
eftir ónafngreindum embættismanni
að ef gat hafi komið á neðanjarðar-
geyma og olía væri tekin að leka úr
þeim stefndi í mikið umhverfisslys.
Óttast að allt að 10.000
manns hafi týnt lífi
ReutersMæðgur harmi slegnar við rústir heimilis síns í smábænum Bachchaon, skammt frá Bhuj á Indlandi í gær.
Ahmedabad, Bhuj á Indlandi, Islamabad, Nýju-Delhí. AP, AFP.
FRIÐARVIÐRÆÐUM Ísraela og
Palestínumanna mun ljúka í dag,
að öllum líkindum með því að gefin
verður út yfirlýsing þar sem gerð
er grein fyrir þeim árangri sem
náðst hefur og fyrirheit gefið um
að viðræður hefjist á ný að loknum
forsætisráðherrakosningum í Ísra-
el 6. febrúar nk.
Formaður palestínsku samn-
inganefndarinnar greindi frá þessu
í gær, og Ehud Barak, forsætis-
ráðherra Ísraels, sagði einnig að
viðræðunum lyki í byrjun vikunn-
ar.
Bæði Barak og palestínski
samningamaðurinn, Ahmed Qur-
eia, sögðu í gærmorgun að erfitt
yrði að ná samkomulagi á næstu
tveim dögum. Qureia sagði að ef
samningur hefði náðst er kæmi
fram á sunnudag yrði greint frá
því.
Báðir deiluaðilar sögðu í gær að
viðræðurnar á föstudaginn hefðu
lofað góðu, þótt ekki hefðu orðið
þáttaskil. Helstu ásteytingarstein-
arnir, framtíð Jerúsalem og pal-
estínskra flóttamanna, voru til um-
ræðu. „Við erum nær samkomulagi
en nokkru sinni,“ sagði Barak.
„Það glittir í útlínurnar í gegnum
dyragættina.“
Friðarviðræðurnar hafa staðið í
bænum Taba í Egyptalandi, rétt
hjá landamærunum að Ísrael.
Hafa báðir aðilar lagt áherslu á að
ná samkomulagi áður en forsætis-
ráðherrakosningar fara fram í
Ísrael. Samkvæmt skoðanakönn-
unum nýtur Ariel Sharon, fram-
bjóðandi Likudbandalagsins, mun
meira fylgis en Barak. Yasser
Arafat, forseti heimastjórnar Pal-
estínumanna, hefur sagt að það
yrði „reiðarslag“ ef Sharon sigraði
í kosningunum.
Samningafulltrúar Palestínu-
manna útilokuðu þó ekki í gær að
viðræðum yrði haldið áfram við
Ísraela þótt við Sharon yrði að
etja. Þeim væri í mun að ná samn-
ingum „við hvern þann sem er for-
sætisráðherra Ísraels vegna þess
að án samkomulags mun þjóð okk-
ar halda áfram að þjást“.
Palestínumenn hafa krafist þess
að allt flóttafólk úr stríðinu 1948
og afkomendur þess, alls um fjórar
milljónir manna, fái að snúa aftur
til heimila sinna í Ísrael. Þessu
neita Ísraelar alfarið að verða við.
„Glittir
í útlínur“
friðar-
sáttmála
Taba í Egyptalandi. AP.
HREINDÝRABÆNDUR í Finn-
mörku í Norður-Noregi hafa mót-
mælt þeim áætlunum norska varnar-
málaráðuneytisins að leyfa orrustu-
þotum Atlantshafsbandalagsins að
taka um 200 ferkílómetra svæði undir
skot- og sprengjuæfingar. Þær hefj-
ast í vor og óttast bændurnir að stórir
hlutar beitarlands þeirra mengist
vegna æfinganna.
Svæðið er í Porsanger og kallast
Halkavarre. Norski herinn hefur not-
að það til skotæfinga frá sjötta ára-
tugnum en samningur hersins og
hreindýrabændanna á svæðinu,
Sama, rann út árið 1997 og hefur ekki
verið endurnýjaður. Lögmaður Sam-
anna segir þá ætla í mál við norsk
stjórnvöld til að koma í veg fyrir að
farið verið að varpa leysistýrðum
sprengjum á svæðinu, eins og bænd-
urnir óttast að verði gert. Segir hann
varnarmálaráðuneytið hafa samið við
Samana á fölskum forsendum á sín-
um tíma, þar sem þeir hafi hreinlega
ekki kunnað nóg í norsku til að vita
hvað þeir hafi verið að skrifa undir.
Hreindýrabændurnir fá nú sem svar-
ar til tveggja milljóna króna á ári í
bætur fyrir Halkavarre en þeir nota
svæðið hluta úr ári fyrir sumarbeit.
Sveitarstjórinn á svæðinu og norsk
yfirvöld vísa því hins vegar á bug að
hætta sé á mengun.
Mikil ásókn er frá NATO-herjunum
að æfa í N-Noregi, þar eð lítið er eftir
af svo stórum óbyggðum svæðum í
Evrópu. Til að byrja með munu bresk-
ir og bandarískir herir æfa með hefð-
bundnum vopnum en að sögn varnar-
málaráðuneytisins er stefnt að
æfingum með svokölluðum snjallvopn-
um, leysistýrðum sprengjum o.fl.
Deilt um sprengju-
æfingar í Noregi
Kaupmannahöfn. Morgunblaðið.