Morgunblaðið - 07.07.2001, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 7. JÚLÍ 2001 25
EKKI eru allir á eitt sáttir um
ágæti þess að halda gæludýr en
sýnt hefur verið fram á að dýra-
hald getur dregið úr streitu og
lækkað blóðþrýsting hjá börnum
og jafnvel öldruðu eða sjúku
fólki. Nú nýverið birtist í tímarit-
inu Journal of Occupational
Health Psychology könnun á við-
horfum fólks til þess að hafa
gæludýr á vinnustöðum og voru
margir á þeirri skoðun að það
myndi hafa góð áhrif á ýmsa
þætti á vinnustaðnum þeirra.
Helstu mótbárurnar voru að fólk
væri hrætt við dýr, erfitt gæti
reynst að hafa hemil á hávaða í
hundum og köttum og eins gætu
hár á húsgögnum verið óþægileg
fyrir viðskiptavini. Sumir gætu
auk þess verið með ofnæmi. Úr-
gangur frá dýrunum gæti líka
verið hvimleiður fyrir ímynd fyr-
irtækja ef svo illa vildi til að dýr-
in losuðu sig við hann á gólfið.
Nokkur fyrirtæki hafa nú þegar
riðið á vaðið og leyft dýrahald en
það eru yfirleitt fremur lítil fyr-
irtæki og oftast er það vegna
þess að yfirmenn þeirra kjósa
sjálfir að hafa dýrin sín hjá sér í
vinnunni.
ReutersÁ leið til vinnu.
Gæludýrið
með í vinnuna
EFNAGREINING á beinum 20
þúsund ára gamalla Evrópumanna
sýnir að fiskur var stór hluti af mat-
aræði þeirra en sams konar greining
á beinum Neanderthalsmanna sýnir
að þeir völdu frekar rautt kjöt af
landdýrum eins og fram kemur í
tímaritinu Proceedings of the
National Academy of Sciences. Er
þetta talið styðja rannsóknir ann-
arra vísindamanna þess efnis að hátt
hlutfall af fiski í fæði frummanna eigi
þátt í að heili þeir stækkaði og þróað-
ist sem raun ber vitni. Fiskur inni-
heldur hátt hlutfall af DHA-fitusýru
sem stuðlar að þroska heila og
augna.
Ísótóparannsóknir
Rannsóknin sem hér er fjallað um,
og var undir stjórn Erik Trinkaus
við Washington háskólann í St.Lou-
is, fólst í að mældir voru ísótóparnir
kolefni 13 og köfnunarefni 15 í bein-
um frummanna sem grafin voru úr
jörðu í Tékklandi, Rússlandi og Eng-
land. Þessir ísótópar eru taldir gefa
efnafræðilega vísbendingar um hlut
fisks og sjófugla í fæðinu. Beinin sem
rannsökuð voru og eru 20-28 þúsund
ára gömul sýndu að hlutur fisks og
sjávarfugla lá á bilinu 10-50 prósent
af heildarfæðunni. Aftur á móti
sýndi sams konar ísótópagreining á
beinum Neanderthalsmannsins, sem
lifði á jörðinni fyrir 28-130 þúsund
árum að aðalfæða hans hefur verið
rautt kjöt af stórum dýrum sem lifðu
á sléttunum.
Sjávarfang stækkar heilann
Að mati Stephen Cunnane sem er
prófessor í næringarfræði við há-
skólann í Toronto er hér um veiga-
miklar niðurstöður að ræða sem
styðji þá kenningu að DHA-fitusýr-
an í sjávarafurðum hafi gegnt veiga-
miklu hlutverki í örri þróun heila
frummannsins. Hér sé kominn nýr
stuðningur við hlutverk DHA-fitu-
sýrunnar í þróuninni til hins stækk-
andi heila meðal forvera nútíma-
mannsins. Cunnane segir einnig að
rannsóknir frá Afríku, vöggu manns-
ins, bendi til að mannkynið kunni í
upphafi að hafa þróast við ströndina
þar sem nægt framboð var af fæðu
úr sjónum og flutt sig þaðan inn á
slétturnar og áfram um víða veröld.
„Ekki er þörf á stórum heila til að
safna skelfiski en hann inniheldur
næga orku og þau næringarefni sem
eru forsenda þess að heilinn stækki,“
segir Cunnane að lokum.
Stækkaði fisk-
neysla heilann?
Washington. AP.
Fyrir um 20 þúsund
árum var fiskur
meginuppistaðan í fæði
frummannsins í Evrópu.
Neanderthalsmaðurinn
sem uppi var mun fyrr
og var frumstæðari tók
hins vegar rautt kjöt
fram yfir fisk.
TENGLAR
..............................................
Proceedings of the National Aca-
demy of Sciences. http://
intl.pnas.org/
Morgunblaðið/RAX
Gæðafæða fyrir gáfaða krakka.