Morgunblaðið - 28.07.2001, Blaðsíða 17

Morgunblaðið - 28.07.2001, Blaðsíða 17
ERLENT MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 28. JÚLÍ 2001 17 FJÓRTÁN ára drengur í Flórída, Nathaniel Brazill, var í gær dæmdur í 28 ára fangelsi fyrir að skjóta kenn- ara sinn til bana. Ákæruvaldið hafði krafist þess að Brazill yrði dæmdur í lífstíðarfangelsi án möguleika á reynslulausn og til vara í 40 ára fangelsi. Verjendur hans óskuðu eftir því að tekið yrði tillit til aldurs drengsins og hann fengi lág- marksrefsingu, 25 ára fangelsisdóm án möguleika á reynslulausn. Segist hafa skotið kennarann fyrir slysni Málið hefur vakið mikla athygli í Bandaríkjunum og mannréttinda- samtök mótmæltu réttarhöldunum þar sem réttað var yfir drengnum sem fullorðnum manni. Brazill játaði að hafa orðið ensku- kennara sínum, Barry Grunow, að bana með skammbyssu í Lake Worth í Flórída fyrir rúmu ári, þegar hann var þrettán ára. Honum hafði þá verið vikið úr skólanum um stundarsakir fyrir að kasta vatnsblöðrum á skóla- félaga sína. Hann sneri aftur í skól- ann með skammbyssu, sem hann fann á heimili afa síns, og reiddist kenn- aranum þegar hann fékk ekki að tala við tvær bekkjarsystur sínar. Hann hleypti af byssunni við dyr kennslu- stofu sinnar og kennarinn fékk skot í höfuðið. Drengurinn segist hafa verið skjálfhentur og tekið í gikkinn fyrir slysni. Brazill baðst í fyrsta sinn afsökun- ar á manndrápinu þegar hann kom fyrir dómarann á fimmtudag. „Orð geta ekki lýst því hvað mig tekur þetta sárt en þau eru það eina sem ég hef,“ sagði hann. „Ég biðst afsökunar á þeim þjáningum sem ég hef valdið Grunow-fjölskyldunni. Grunow var góður maður og frábær kennari.“ Dómur kveðinn upp yfir fjórtán ára nemanda í Flórída Hlaut 28 ára fangelsi fyrir morð Reuters Nathaniel Brazill (fyrir miðju) ásamt verjendum sínum fyrir rétti í Flór- ída áður en dómur var kveðinn upp í máli hans. West Palm Beach. AP. RÍKISSTJÓRN George W. Bush, Bandaríkjaforseta, sætir sívaxandi gagnrýni, innanlands sem utan, vegna utanríkisstefnu hennar. Vilja margir demókratar og sumir leið- togar Evrópuríkja meina að Bush sé að draga Bandaríkin í nýtt skeið alþjóðlegrar einangrunar. Þessi aukna gagnrýni kemur í kjölfar þess að vaxandi munur virðist vera á stefnu Bandaríkjanna og flestra annarra ríkja í málefnum sem snerta varnar- og öryggismál, auk annarra málaflokka. Bush og aðrir háttsettir menn í ríkisstjórninni hafa reynt að slá á þessa gagnrýni og segja Bandaríkin vilja vera virkur þáttakandi í sam- félagi þjóðanna. Bush segist hins vegar stunda, og munu stunda, „matseðils-utanríkisstefnu“, þ.e. að líta á hvert mál fyrir sig og taka svo ákvörðun sem varðar það eitt, í stað þess að mynda heildstæða stefnu í utanríkismálum. Bush forseta hefur hins vegar mistekist að sannfæra bandamenn sína í Evrópu um að hann hyggist haga utanríkisstefnunni í samráði við þá. „Þessi tilhneiging til einhliða utanríkisstefnu var alltaf til staðar, en hún hefur styrkst á síðustu mán- uðum,“ sagði þýskur utanríkis- starfsmaður. Menzies Campbell, talsmaður Frjálslyndra demókrata í Bretlandi, sagði að á því væri enginn vafi, Bush hefði „aukið á óróatilfinningu Evrópubúa.“ Margt ber í milli Í stjórnartíð Bills Clintons neit- uðu Bandaríkin að samþykkja al- þjóðlega sáttmála um bann við jarð- sprengjum og tilraunir með kjarnavopn. Einnig hafa Bandaríkin neitað að samþykkja svokallaðan Rómarsáttmála um stofnun alþjóð- legs refsiréttardómstóls. Frá því að Bush tók við embætti fyrir rúmu hálfu ári hefur sú gjá skoðana- ágreinings, sem skilur að Banda- ríkjastjórn og bandamenn hennar í öðrum ríkjum, hins vegar víkkað til muna. Á ráðstefnu á vegum Sameinuðu þjóðanna fyrir skömmu voru sam- þykktar reglur um hvernig fram- fylgja skuli Kyoto-bókuninni um takmörkun á framleiðslu svokall- aðra gróðurhúsalofttegunda og voru Bandaríkin ein um að gera það ekki. Stefna Bandaríkjastjórnar um að koma á fót virku gagneldflauga- kerfi hafa valdið miklum titringi á alþjóðavettvangi, en mest er and- staðan meðal Rússa og Kínverja. Hafa mörg ríki áhyggjur af því að varpi Bandaríkin gagneldflauga- sáttmálanum frá 1972 (ABM) ein- hliða fyrir róða muni það hafa nýtt vígbúnaðarkapphlaup í för með sér. Nýhafnar viðræður Rússa og Bandaríkjamanna um fækkun kjarnavopna og gagneldflaugakerfi hafa aðeins slegið á þessar áhyggj- ur manna, en þær eru ennþá til staðar. Hafa yfirlýsingar Condo- leezzu Rice, öryggisráðgjafa Bush, um að Bandaríkin muni segja upp ABM-sáttmálanum náist samningar ekki við Rússa um breytingar á honum, vakið ugg í Evrópu. Á miðvikudaginn yfirgáfu samn- ingamenn Bandaríkjanna viðræður um það hvernig framfylgja eigi sátt- mála frá 1972 um bann við sýkla- vopnum og einnig fengu Banda- ríkjamenn því framgengt að tillaga um takmarkanir á verslun með létt- vopn yrði þynnt verulega. Mannréttindamál valda deilum Auk þessa munar á afstöðu rík- isstjórna í Evrópu og Bandaríkj- unum í öryggismálum hafa staðið yfir alvarlegar viðskiptadeilur þeirra á milli. Skammt er síðan svo- kallað bananastríð var til lykta leitt, en það snerist um tolla Evrópusam- bandsins á innfluttum banönum. Á sviði mannréttinda ber margt í milli. Evrópuráðið hefur margoft amast við því að í Bandaríkjunum sé dauðarefsingum ennþá beitt við sumum glæpum, en Mannréttinda- sáttmáli Evrópu, sem flest Evrópu- ríki eru aðilar að, leggur bann við slíkum refsingum. Bandaríkin hafa, eins og áður segir, neitað að sam- þykkja stofnun alþjóðlegs refsirétt- ardómstóls nema stofnsáttmála hans verði breytt á þá lund að ríki megi neita að framselja ríkisborg- ara sína til hans. Þá hafa Bandaríkin ekki viljað staðfesta Barnasáttmála Sameinuðu þjóðana vegna ákvæða um lág- marksaldur hermanna. Aðstæður í bandarískum fangelsum hafa líka orðið tilefni alvarlegra deilna og hafa nokkur evrópsk ríki, Ísland þar á meðal, neitað að framselja menn til Bandaríkjanna vegna þess að fangelsisvist sú er þeirra bíði teljist „ómannúðleg meðferð“. Bera af sér sakir Richard Haass, yfirmaður þeirrar deildar í bandaríska utanríkisráðu- neytinu sem sér um stefnumótun, segir að ríkisstjórnin vinni með bandamönnum Bandaríkjanna í mörgum málum, til dæmis í því að hefja nýjar viðræður á vettvangi Al- þjóða viðskiptastofnunarinnar (WTO). Hann sagði hins vegar að Bandaríkin myndu beita sér gegn hverju því sem stjórnin teldi and- stætt hagsmunum landsins. Talsmenn Bandaríkjastjórnar hafa ennfremur bent á að hæpið sé að Bandaríkjaþing hefði samþykkt nokkurn þeirra alþjóðasamninga sem stjórnin hefur hafnað. Hafa þeir jafnvel látið að því liggja að andstæðingar Bandaríkjanna reyni að koma á þau höggi með því að leggja fram tillögur sem vitað er að aldrei fáist samþykktar á þinginu. Einnig benda þeir á að vinstri- flokkar ráði ríkjum í mörgum Evr- ópuríkjum, eins og Bretlandi, Þýskalandi og Frakklandi, og að þeir séu því á skjön við hægristefnu Bush forseta. Spenna í sam- skiptum yfir Atlantshafið Washington, Sameinuðu þjóðunum. AP, AFP.                       !"#       $   %  &$                '(       $   #  #$ "$  ) $     #         % #  * )      )     $'   +   %#   #%    ) %%%  !     ! " #$  "    ',   $  ) ' $      % $   %&  $    * '    ' # )#&   $  $$ '  (# '-   #$$$  $ )$ ) '    )   ' $      $ $  '  )$'$     #   # #      ./01      %# ' # 2 &   *   #$  &#     #   %%%     3   44      & #      #  )   $ 5$ & &      "       %  & %  $   6&  % $ &" % &      *  !&       )  $  *   .07   $    & $  * $  $ & $       '   2     $ "  "%%  %  % 2  ) $ - 2   $ ' 2           $ '   8  #   Evrópuríki saka Bandaríkjastjórn um einangrunarhyggju ÞRÍR særðust er öflug sprengja sprakk í miðborg Barcelona-borgar á Spáni snemma í gærdag. Sprenging- in varð um hálfþrjúleytið í fyrrinótt í útibúi spænska bankans Caixa sem er beint á móti skrifstofum dagblaðsins La Vanguardia. Að sögn lögreglu særðust þrír vegfarendur lítillega er þeir urðu fyrir glerbrotum sem flugu í allar áttir við spreng- inguna. Enginn hefur lýst sprengjutilræðinu á hendur sér og lögreglan vildi ekkert fullyrða um það hvort ETA, að- skilnaðarhreyfing Baska, hefði verið að verki. Sprengingin varð aðeins nokkrum klukku- stundum eftir að sprengjusér- fræðingar aftengdu bíla- sprengju á flugvellinum í Malaga í suðurhluta landsins. Sl. fimmtudag lýsti ETA 15 sprengjutilræðum, sem gerð hafa verið á Spáni frá því í mars, á hendur sér. Fimm hafa látið lífið í þessum tilræðum. Sprengju- tilræði í miðborg Barcelona Barcelona. AFP.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.