Morgunblaðið - 04.12.2001, Blaðsíða 33

LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 4. DESEMBER 2001 33
sameiginlegt að hafa á valdi sínu lag-
ið og tilfinninguna og einnig það að
nýta sönggetu söngvara betur en
margir aðrir tónhöfundar hafa
megnað. Mörg lög Sigvalda eru ofin
galdri hins óútskýranlega, falleg,
leikræn og raddvæn.
Sigrún, Jóhann Friðgeir og Jónas
fluttu 30 lög, margar af dýrustu perl-
um Sigvalda, og hóf Sigrún tón-
leikana í Salnum sl. laugardagskvöld,
með laginu Vorvindur við ljóð eftir
Ragnar Ásgeirsson. Fyrir tónleikana
Það kann að hljóma einkennilega
að segja það, að Sigvaldi Kaldalóns
hafi verið tónskáld en það var hann í
víðtækustu merkingu orðsins, því
hann bjó ekki til lög, eins og þeir sem
hafa lært til verka, heldur söng hann
þau, því söngurinn lá honum á hjarta.
Að búa til lag er manninum jafn eig-
inlegt og að tjá hugsanir sínar með
orðum og það gildir sama reglan fyr-
ir þá, sem leiknir eru í notkun orða og
þá sem eru lagvísir, að þeir gera það
sem ekki verður lært og enginn getur
útskýrt en er oft nefnt snilld af þeim
sem á hlýða. Galdur sá er Sigvaldi
sló, var undinn saman úr snjöllum
stefhugmyndum og þrunginn túlkun,
sem fáir hafa á valdi sínu, því hafi
þeir stefið, misferst þeim túlkunin og
ráði þeir við túlkunina, tapa þeira
stefinu. Verdi og Sigvaldi eiga það
hafði Eva, dóttir Ragn-
ars, gefið Salnum gips-
mynd af Sigvalda eftir
Guðmund Einarsson
frá Miðdal, en Ragnar
og Sigvaldi voru miklir
vinir.
Það er að bera í
bakkafullan lækinn að
tilgreina flutning lista-
fólksins á frægustu lög-
unum, sem var frábær-
lega útfærður. Þau lög
sem sjaldan hafa
heyrst voru eftirtektar-
verð fyrir frábæra túlk-
un, eins og t.d. Sofðu,
sofðu góði, Lofið
þreyttum að sofa og Maríubæn, sem
Sigrún söng af einstakri nærfærni.
Jóhann söng vel það sérkennilega lag
Ég syng um þig, og einnig Vald og
það dramatíska lag
Stormar.
Betlikerlingin, Leitin
og Kveldriður eru öll
vel kunn og var flutn-
ingur Sigrúnar sérlega
dramatískur og ef til
vill um of í Kveldriður,
sem er eins konar tón-
lesleikur. Þótt þú lang-
förull legðir var frá-
bærlega vel flutt af
Jóhanni. Tvö síðustu
lögin voru Svanasöngur
á heiði, sem Sigrún
söng með „bravúr“ og
síðast var hvellurinn,
Hamraborgin, sem Jó-
hann „brilleraði á“.
Það var ekki aðeins það eina, að
söngvararnir léku sér með radd-
hljóminn, heldur var túlkunin ein-
staklega vel mótuð, bæði á heitum til-
finningum í hljómfrekum tilþrifum
og viðkvæmum augnablikum, þar
sem sungið var sérlega veikt. Hvað
túlkun snertir voru þetta einstaklega
góðir tónleikar og er ljóst að framfar-
ir Jóhanns Friðgeirs eru miklar, þó
hann eigi það til að ofgera í túlkun og
hreyfingum á sviðinu. Sigrún Hjálm-
týsdóttir er mikil listakona og var
flutningur hennar hreint ævintýri.
Það bar allt að einu á þessum tón-
leikum og átti Jónas Ingimundarson
mikinn þátt í þeirri andakt sem
áheyrendur skynjuðu oft, með frá-
bærum leik sínum, enda á hann að
baki mörg handtökin í mótun söngv-
anna eftir Sigvalda. Þetta voru, þeg-
ar til heildarinnar er litið, sannkall-
aðir glæsitónleikar.
TÓNLIST
Salurinn
Sigrún Hjálmtýsdóttir og
Jóhann Friðgeir Valdimarsson,
ásamt Jónasi Ingimundarsyni,
fluttu söngverk eftir Sigvalda Kaldalóns.
Laugardagurinn 1. desember. 2001.
SÖNGTÓNLEIKAR
Glæsilegt
Kaldalónskvöld
Sigvaldi Kaldalóns
Jón Ásgeirsson
RITHÖFUNDURINN Nils-
Aslak Valkepää lést í lok síðustu
viku 58 ára að aldri. Valkepää er
Íslendingum líklega best kunn-
ur fyrir að hafa hlotið bók-
menntaverðlaun Norðurlanda-
ráðs árið 1991 fyrir ljóðasafn sitt
Sólin, faðir minn.
Valkepää fæddist í Enontekiö
í Lapplandi 1943. Hann er kom-
inn af Sömum og var fyrsti rit-
höfundur Sama sem naut al-
þjóðlegrar viðurkenningar.
Valkepää skrifaði á máli Sama
og bætti þannig stöðu málsins
með því að verða yngri rithöf-
undum hvatning til að gangast
við menningarheimi sínum. Yfir
20 bækur hafa verið gefnar út
eftir Valkepää og hafa þær verið
þýddar á finnsku, norsku, ís-
lensku, þýsku, spönsku, ensku,
japönsku og frönsku.
Ritsmíðarnar einar sér
nægðu Valkepää þó ekki og
lagði hann einnig stund á ljós-
myndun og tónsmíðar auk þess
að skreyta oft bækur sínar með
næfum myndskreytingum sín-
um. Hann átti og í samstarfi við
Unesco og var stofnandi Heims-
ráðs frumbyggjaþjóða, auk þess
að vera brautryðjandi í barátt-
unni fyrir réttindum Sama sem
sjálfstæðs þjóðflokks.
Valkepää
látinn
Múlinn, Hús Málarans Tríó Delizie
Italiane (ítalskt gourmet) heldur tón-
leika kl. 21. Tríóið var stofnað í sept-
ember 2000 í kringum áhuga meðlima
á víni, matargerð og suðrænni menn-
ingu og er tónlistin punkturinn yfir i-
ið eða. Lögin sem flutt verða eru öll á
mállýsku frá Napólí og spanna allt frá
16. öld fram til okkar daga. Tríóið
skipa þeir Leone Tinganelli, söngur
og gítar, Jón Elvar Hafsteinsson á
gítar og Jón Rafnsson á kontrabassa.
Súfistinn við Laugaveg Lesið verð-
ur upp úr ævisögum og skyldum
verkum kl. 20. Eftirtalin verk verða
kynnt: Anna Hildur Hildibrands-
dóttir: Réttarsálfræðingurinn, Gísli
Guðjónsson, ævisaga; Sigurður A.
Magnússon: Á hnífsins egg, bar-
áttusaga; Björn Ingi Hrafnsson:
Fram í sviðsljósið, Halldór Björns-
son, ævisaga; Björn Jóhann Björns-
son: Álftagerðisbræður, skagfirskir
söngvasveinar; Sigursteinn Másson:
Undir köldu tungli.
Í DAG