Morgunblaðið - 12.12.2001, Blaðsíða 23

ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 12. DESEMBER 2001 23
BANDARÍKJASTJÓRN hyggst á
næstu dögum birta opinberlega
myndband er sýnir Osama bin Laden
ræða um árásina á World Trade
Center, og nú er verið að kanna hvort
setja eigi á það enska texta til þess að
koma í veg fyrir ásakanir um að
krukkað hafi verið í hljóðrásina.
Myndbandið er 40 mínútna langt,
og sýnir bin Laden ræða um það sem
hann vissi fyrirfram um tilræðin 11.
september og ábyrgð sína á þeim.
Bandarískir embættismenn segja
það hafi verið tekið við kvöldverð hjá
al-Qaeda, samtökum bin Ladens, til
heiðurs öldruðum klerki í síðasta
mánuði. Hljóðið á myndbandinu er
sums staðar truflað og að hluta hefur
verið tekið yfir það, segir embættis-
maður sem hefur séð hluta bandsins
og handrit sem skrifað var eftir því.
Á myndbandinu lofar bin Laden
Guð fyrir að báðir World Trade Cent-
er-turnarnir skyldu hrynja, og kveðst
hafa búist við takmarkaðri árangri.
Sjá má hóp manna sitja á gólfinu og
borða úr skálum og er maturinn bor-
inn til þeirra á silfurfötum. Bin Laden
hendir grín að því, að sinn eigin
fréttafulltrúi, Sulaiman abu Ghaith,
hafi ekki vitað fyrirfram um tilræðin
og hafi í skyndingu tilkynnt sér um
þau þegar fréttirnar bárust fyrst. Bin
Laden tilkynnir hópnum ennfremur
að hann hafi vitað að Mohamed Atta
fór fyrir flugræningjahópnum og að
sumir af „bræðrunum“ sem unnu
verkið hafi ekki vitað hvað það fól í
sér. „Þeim var ekki sagt það fyrr en
um borð í vélunum,“ segir bin Laden
á myndbandinu.
George W. Bush Bandaríkjaforseti
sagði að þeir hlutar myndbandsins
sem hann sá hafi gert að verkum að
hann sé enn staðfastari en fyrr í
þeirri ætlun sinni að koma höndum
yfir al-Qaeda-samtökin. „Þeim sem
sjá þetta myndband verður ljóst, að
ekki aðeins er [bin Laden] sekur um
hræðileg morð; hann er samviskulaus
og sálarlaus, og er fulltrúi þess versta
í samfélaginu,“ sagði forsetinn.
Leyniþjónustufulltrúar, sem fundu
myndbandið nýlega á einkaheimili í
borginni Jalalabad í Austur-Afgan-
istan, hafa borið það undir sérfræð-
inga, bæði á vegum bandarískra yf-
irvalda og annarra, og í síðustu viku
tjáðu fulltrúarnir stjórnvöldum að
þeir teldu að myndbandið væri ekta.
Síðan hefur verið deilt um það inn-
an bandarísku stjórnarinnar hvort og
hvernig ráðlegt væri að birta mynd-
bandið opinberlega. Hafa sumir hald-
ið því fram, að hægt væri að beita því
til að svara ásökunum múslíma er-
lendis um að skortur sé á opinberum
gögnum er sanni aðild bin Ladens að
tilræðunum 11. september. Aðrir
hafa áhyggjur af því, að verði mynd-
bandið birt geti orðið erfiðara að afla
frekari sannana gegn bin Laden.
Bin Laden vissi
að Atta væri
forsprakkinn
Washington. The Washington Post.
ÆTTBÁLKALEIÐTOGAR í Sóm-
alíu fullyrða að bandarísk sendi-
nefnd hafi komið til fundar við þá í
bænum Baidoa í vesturhluta lands-
ins um síðustu helgi. Bandarísk
stjórnvöld hafa ekki staðfest fregn-
irnar, sem aukið hafa á vangaveltur
um að þau undirbúi aðgerðir gegn
hryðjuverkamönnum í Sómalíu.
Hermt er að fimm til níu banda-
rískir menn, herforingjar að því er
sumir segja, hafi komið til Baidoa
akandi frá Eþíópíu í fylgd eþíópískra
herforingja. Mennirnir eru sagðir
hafa dvalið í nokkrar klukkustundir í
bænum og átt þar fundi með inn-
fæddum, áður en þeir héldu til baka
sömu leið. Heimildarmenn á staðn-
um segja að svo hafi virst sem heim-
sókn mannanna tengdist hugsanleg-
um aðgerðum Bandaríkjastjórnar
gegn hryðjuverkamönnum í landinu.
Embættismaður í bandaríska
varnarmálaráðuneytinu vísaði því á
bug í samtali við The Washington
Post að liðsmenn Bandaríkjahers
hefðu tekið þátt í slíkri sendiför, en
kvaðst ekki geta útilokað að um aðra
bandaríska embættismenn hefði ver-
ið að ræða. Talsmenn bandarísku
leyniþjónustunnar, CIA, vildu ekki
tjá sig um málið.
Vestrænir hjálparstarfsmenn í
Baidoa staðfestu þó við blaðið að
bandarískir sendimenn hefðu komið
til bæjarins um helgina. „Þeir voru í
borgaralegum fötum. Þeir hittu sóm-
alska ættbálkaleiðtoga og voru í för
með Eþíópíumönnunum, sem klædd-
ust einkennisbúningum,“ hafði The
Washington Post eftir einum hjálp-
arstarfsmannanna. Undanfarið hafa
fréttaskýrendur leitt getum að því
að Sómalía verði næsta land sem
Bandaríkjastjórn muni líta til í bar-
áttunni gegn hryðjuverkum.
Vanga-
veltur um
aðgerðir
í Sómalíu
Mogadishu, Nairobi. AFP, AP.
TALIÐ er að tugir fanga úr röðum
talibana hafi látist á leið í fanga-
geymslur Norðurbandalagsins und-
anfarna daga. Fangarnir hafa verið
fluttir milli staða í skipagámum og
hefur fjöldi þeirra kafnað af völd-
um súrefnisleysis að því er greint
var frá í bandaríska dagblaðinu
New York Times. Margir fanganna
dvöldu tvo til þrjá daga í gámum á
leið sinni frá bænum Kunduz í
fangageymslur í Shebargan.
Jurabek, herforingi í Norður-
bandalaginu, sem hefur yfirumsjón
með þeim 3.000 föngum sem eru í
haldi í Shebargan, segir 43 fanga
hafa látist í gámunum. Þeir hafi
ýmist kafnað eða látist af sárum
sínum. Fangar sem rætt hefur verið
við í fangelsinu segja tölu látinna
hins vegar vera töluvert hærri en
Jurabek lætur uppi. Hafa þannig
nokkrir pakistanskir fangar sem
rætt var við sagt tugi manna hafa
látist í gámunum sem þeir voru
fluttir í. Omar, ungur Pakistani,
áætlar að um 100 manns hafi látist í
sínum gámi. Allir nema sjö hafi
kafnað úr súrefnisskorti. Annar
viðmælandi New York Times sagði
13 hafa látist í gámnum sem hann
var fluttur í. Fólk hafi orðið að
skiptast á að anda í gegnum lítið
loftgat á járnvegg gámsins.
Þá sá bílstjóri, sem ekki vildi láta
nafns síns getið, hermenn losa
fjölda líka úr gámi í nágrenni Sheb-
argan, en flutningur um 4.000
stríðsfanga er talinn hafa reynst
Norðurbandalaginu erfiður í fram-
kvæmd. Talsmaður Rauða krossins
sagði í samtali við AP-fréttastofuna
í gær að fullyrðingar þessar yrðu
rannsakaðar.
AP
Vandkvæði við fangaflutninga Norðurbandalagsins
Tugir fanga sagð-
ir hafa kafnað